Μεγάλες αντιδράσεις έχει προκαλέσει το νομοσχέδιο του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου που συζητούνταν έως αργά χθες το βράδυ στην ολομέλεια της Βουλής, τόσο από τα κόμματα της αντιπολίτευσης όσο και από φορείς όπως ο Συνήγορος του Πολίτη και η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, ανεξάρτητες αρχές και διεθνείς οργανισμούς. Εκτιμούν ότι παραβιάζονται διεθνείς συνθήκες, ενώ παράλληλα προβλέπονται ρυθμίσεις που δεν είναι δυνατόν να εφαρμοστούν. Σοβαρές αντιρρήσεις για το νομοσχέδιο έχει εκφράσει και η Ενωση Διοικητικών Δικαστών, επισημαίνοντας ότι «το μεταναστευτικό – προσφυγικό ζήτημα δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται με καταστολή και αυστηροποίηση των διαδικασιών του πλαισίου χορήγησης άδειας διαμονής ή ασύλου».
Ο κ. Πλεύρης χθες δέχθηκε και φίλια πυρά από τον πρώην υπουργό Μετανάστευσης και σημερινό κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο της Ν.Δ. Δημήτρη Καιρίδη, για το γεγονός ότι δεν έχει δείξει το απαιτούμενο ενδιαφέρον για τη νόμιμη μετανάστευση. «Μια ολοκληρωμένη μεταναστευτική πολιτική έχει ανάγκη και τα δύο», είπε, τονίζοντας ότι «δεν θέλουμε τη χώρα “μπάτε σκύλοι αλέστε”, αλλά δεν τη θέλουμε και μικρή, αλλά ισχυρή. Δεν είμαστε ούτε αφελείς ούτε ξενόφοβοι ρατσιστές», τόνισε. Ο κ. Καιρίδης πρόσθεσε ότι η κατάργηση της διάταξης που αφορά την παροχή άδειας διαμονής μετά την επταετία μπορεί να οδηγήσει πολλούς νόμιμους μετανάστες σε κενό δικαίου.
Η συγκεκριμένη παρέμβαση πιθανότατα οδήγησε και στην κατάθεση νομοτεχνικών βελτιώσεων από την πλευρά του υπουργείου Μετανάστευσης. Σύμφωνα με αυτές, όσες αιτήσεις έχουν κατατεθεί για άδεια παραμονής μετά τη συμπλήρωση της επταετίας, πριν από την ψήφιση του νομοσχεδίου, θα εξεταστούν με βάση την προηγούμενη νομοθεσία. Επιπλέον, όσοι ζουν και εργάζονται για πολλά χρόνια στην Ελλάδα, έχει λήξει η άδεια διαμονής τους και δεν έχουν υποβάλει αίτηση ανανέωσης, δεν θα απελαθούν έως την 31η Μαρτίου 2026.
Πηγές του υπουργείου Μετανάστευσης ανέφεραν ότι σχετική πρόνοια αναμένεται να υπάρχει στο νομοσχέδιο για τη νόμιμη μετανάστευση, το οποίο, όπως υποστήριζαν, «θα κατατεθεί σύντομα». Το νέο μεταναστευτικό νομοσχέδιο για τις επιστροφές προβλέπει εκτός των άλλων ότι η παραμονή στην Ελλάδα όσων το αίτημα ασύλου τους απορριφθεί αποτελεί ποινικό αδίκημα που οδηγεί στη φυλακή. Εφόσον ο αιτών προχωρήσει σε κατάθεση αιτήματος σε δεύτερο βαθμό, οι διατάξεις του νομοσχεδίου αναφέρουν ότι θα φοράει βραχιολάκι προκειμένου να μπορεί να εντοπιστεί από τις Αρχές έως ότου εκδικαστεί η υπόθεσή του.
Οι αιτήσεις για άδεια παραμονής μετά την επταετία, που κατατέθηκαν πριν από την ψήφιση του νομοσχεδίου, θα εξεταστούν με βάση την προηγούμενη νομοθεσία.
Ο υπουργός Μετανάστευσης Θάνος Πλεύρης στην ομιλία του αναφέρθηκε σε «κακομαθημένους μετανάστες» που νομίζουν ότι η Ευρώπη τούς χρωστάει και τόνισε σε υψηλούς τόνους ότι η μείωση των ροών στην Κρήτη τον Αύγουστο οφείλεται στην πρωτοβουλία της κυβέρνησης να αναστείλει το δικαίωμα κατάθεσης αιτημάτων ασύλου. «Υπάρχουν πολιτικές που μπορούν να περιορίσουν τις ροές», συμπλήρωσε απευθυνόμενος στην αντιπολίτευση. Από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ η Νάντια Γιαννακοπούλου επεσήμανε ότι το νομοσχέδιο «θα αποδειχθεί ανεφάρμοστο και αναποτελεσματικό. Πλέον όμως οι λεονταρισμοί και οι εξαγγελίες για αυστηροποίηση πολυφορέθηκαν τόσο, μα τόσο πολύ από την κυβέρνησή σας, που όχι απλά δεν πείθουν, αλλά αντιμετωπίζονται και σκωπτικά».
Ασφαλιστικά μέτρα
Εν ισχύι παραμένει η αναστολή της δυνατότητας κατάθεσης αιτήματος ασύλου για τους μετανάστες που φτάνουν από τη Λιβύη στην Κρήτη, που έχει επιβληθεί με τροπολογία από τις 9 Ιουλίου. Ωστόσο, ήδη έχουν εκδοθεί δύο διαταγές ασφαλιστικών μέτρων από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, που αφορούν η πρώτη οκτώ Σουδανούς και η δεύτερη τέσσερις Ερυθραίους, οι οποίες υποδεικνύουν στην ελληνική κυβέρνηση να μην προχωρήσει σε απέλαση πριν εξεταστούν τα αιτήματα ασύλου τους. Να σημειωθεί ότι και οι δύο εθνότητες έχουν μεγάλο ποσοστό αναγνώρισης ασύλου στην Ευρώπη, αφού προέρχονται από εμπόλεμες περιοχές.
Οσον αφορά τις ροές, τον Αύγουστο έφτασαν στην Κρήτη 689 μετανάστες από τη Λιβύη, σημαντικά λιγότεροι από τους 3.624 που είχαν έρθει τον Ιούλιο, ωστόσο, όπως επισημαίνουν παράγοντες της τοπικής αυτοδιοίκησης στην Κρήτη, στη μείωση των ροών μεγάλο ρόλο έπαιξαν οι καιρικές συνθήκες, καθώς η μετάβαση από τη Λιβύη είναι ένα δύσκολο, επικίνδυνο και πολυήμερο ταξίδι. Οι περισσότεροι παραμένουν στην προσωρινή δομή φιλοξενίας που έχει δημιουργηθεί στην Αγιά στα Χανιά.
Οι μεταφορές προς την ενδοχώρα έχουν «κολλήσει» από τον Ιούλιο, που η αρμοδιότητα για τη φύλαξη και τη μεταφορά στην Αθήνα μεταφέρθηκε από το Λιμενικό στην Αστυνομία. Σύμφωνα με αστυνομικές πηγές δεν υπάρχει αρκετό προσωπικό στην αστυνομία λόγω αδειών, οπότε δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν ειδικά όσον αφορά τη συνοδεία για τις μεταφορές. «Στον χώρο στην Αγιά αυτή τη στιγμή βρίσκονται 450 άτομα, πολλά από τα οποία παραμένουν από τον Δεκαπενταύγουστο. Ολο αυτό το χρονικό διάστημα τα έξοδα της διαμονής και της σίτισης αυτών των ανθρώπων τα έχει επωμιστεί ο Δήμος Χανίων χωρίς βοήθεια», τονίζει η αρμόδια αντιδήμαρχος Ελένη Ζερβουδάκη.
