Το εκλογικό αποτέλεσμα της Κυριακής υποδηλώνει ότι οι διαπραγματεύσεις για τη συγκρότηση κυβέρνησης στη Γερμανία μπορεί να είναι συντομότερες από ό,τι συνηθίζεται στη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία, γεγονός που αποτελεί από μόνο του ενθαρρυντικό δείγμα για τις πολλαπλές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη.
Η επίλυση της κυβερνητικής εκκρεμότητας στο Βερολίνο θα θέσει σε κίνηση και σε ευρωπαϊκό επίπεδο διάφορους μηχανισμούς που αφορούν ευρύτερα ζητήματα, κατ’ επέκταση και θέματα που σχετίζονται και με την Ελλάδα. Τα δύο κεντρικότερα από αυτά αφορούν κατ’ αρχάς τη μεταχείριση του μεταναστευτικού και εν συνεχεία τον τρόπο με τον οποίο θα διαρθρωθεί η ευρωπαϊκή άμυνα τα επόμενα χρόνια.
Σε επίπεδο κορυφής, η αποχώρηση του Ολαφ Σολτς από την καγκελαρία είναι επί της αρχής ανακουφιστική για την Αθήνα.
Είναι κοινό μυστικό πως ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο κ. Σολτς δεν είχαν την καλύτερη δυνατή χημεία, παρά το γεγονός ότι η συγκρατημένη φύση και των δύο δεν οδήγησε ποτέ σε εξωτερίκευση των αποκλίσεων που υπήρχαν. Δεν είναι τυχαίο ότι στο Μέγαρο Μαξίμου υποδέχθηκαν με θετικά σχόλια τη νίκη του ομογάλακτου στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), Φρίντριχ Μερτς.
Μάλιστα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης σημείωσε ότι «είναι μια σημαντική και πολύ θετική εξέλιξη», τονίζοντας πως «πιστεύουμε στην εμβάθυνση των σχέσεών μας με τη Γερμανία σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο».
Ο νέος καγκελάριος έχει καλή χημεία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, αλλά προβληματίζουν οι θέσεις του για το μεταναστευτικό – Ερώτημα αποτελεί το πώς θα κινηθεί στα θέματα άμυνας και εξοπλισμών.
Τα διπλωματικά αγκάθια
Οπως είναι γνωστό, η κυβέρνηση του κ. Σολτς ακολούθησε μια πιο σκληρή μεταναστευτική πολιτική σε σύγκριση με την προκάτοχό του Αγκελα Μέρκελ, αυξάνοντας τον αριθμό των επιστροφών προσφύγων στην Ελλάδα. Ο κ. Μερτς έχει δεσμευθεί για ακόμη αυστηρότερη μεταναστευτική πολιτική.
Την πεποίθηση ότι ο κ. Μερτς θα υλοποιήσει αυτή τη δέσμευσή του ενισχύει η εκρηκτική άνοδος της άκρας Δεξιάς. Δεν πρέπει να λησμονείται ότι μόλις πριν από λίγες εβδομάδες ο κ. Μερτς επιχείρησε να περάσει από την Μπούντεσταγκ νομοσχέδιο με τις ψήφους και της ακροδεξιάς AfD, πρωτοβουλία που τελικά καταψηφίστηκε κατόπιν αντιδράσεων και εντός του κόμματός του.
Το θέμα του «κοινού δανεισμού» είναι ακόμη ένα ζήτημα που χωρίζει τις δύο χώρες. Η Γερμανία ως καθαρός τροφοδότης του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού και η Ελλάδα ως άμεσα ωφελούμενη έχουν εκ διαμέτρου διαφορετικές απόψεις. Από την Αθήνα έχει τεθεί επί τάπητος η ανάγκη πιο ευέλικτων δημοσιονομικών κανόνων, προκειμένου να μπορέσει να χρηματοδοτηθεί η προσπάθεια αμυντικών προμηθειών των κρατών-μελών της Ε.Ε.
Σε γενικές γραμμές οι Γερμανοί έχουν αρνητική στάση επ’ αυτού, ωστόσο τελευταία φαίνεται ότι και στο εσωτερικό της Γερμανίας γίνονται κινήσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε –υπό προϋποθέσεις– χαλάρωση του κανόνα. Οχι, βέβαια, με τρόπο που θα ανταποκρίνεται στις ελληνικές προσδοκίες. Σε γενικές γραμμές Αθήνα και Βερολίνο κινούνται σε αρκετά διαφορετικές κατευθύνσεις ως προς το ζήτημα των εξοπλισμών και δεν θα πρέπει να λησμονείται ότι τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα δεν έχει προτιμήσει τη γερμανική αμυντική βιομηχανία.
Πέρα από αυτό, στην Αθήνα αναμένεται με ενδιαφέρον και ο τρόπος που θα διαχειριστεί η Γερμανία τις σχέσεις με την Τουρκία στα εξοπλιστικά ζητήματα. Και κάτι τέτοιο δεν αφορά μόνο την πιθανότητα να ξεμπλοκαριστεί οριστικά η πώληση αεροσκαφών τύπου Eurofighter (κάτι που θα συμπαρασύρει και τους πυραύλους Meteor), αλλά και το ενδεχόμενο πιέσεων για την πιο ενεργή σχέση της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας σε ευρωπαϊκά έργα κοινού ενδιαφέροντος.
Από την κυβέρνηση θυμίζουν πως πριν από περίπου ένα μήνα οι κ. Μητσοτάκης και Μερτς είχαν τετ α τετ στο Βερολίνο στο περιθώριο της συνάντησης ηγετών του ΕΛΚ. Τότε είχαν τεθεί επί τάπητος «θέματα αμοιβαίου και ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, με έμφαση στην οικονομία και την ανταγωνιστικότητα της Ε.Ε.», όπως έλεγε η ανακοίνωση, ενώ είχε τεθεί και το θέμα της ευρωπαϊκής άμυνας, όπου ο πρωθυπουργός επανέλαβε την ανάγκη κοινής ευρωπαϊκής χρηματοδότησης για σημαντικά αμυντικά έργα κοινού ενδιαφέροντος για την Ε.Ε. Ο κ. Μητσοτάκης είχε πάντως χθες τηλεφωνική επικοινωνία με τον κ. Μερτς, τον οποίο συνεχάρη για την εκλογική νίκη του, τονίζοντας ότι είναι σημαντική για την πολιτική οικογένεια του ΕΛΚ, τη Γερμανία αλλά και για την Ευρώπη.
