Με βασικό θέμα την ευρωπαϊκή άμυνα θα συναντηθούν στις 3 Φεβρουαρίου στο Βέλγιο οι Ευρωπαίοι ηγέτες, στο πλαίσιο άτυπης συνόδου κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που συγκαλεί ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα με προσκεκλημένους τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, αλλά και τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ.
Στο κάστρο Château de Limont, που βρίσκεται 75 χλμ. μακριά από τις Βρυξέλλες, οι «27» μαζί με τους προσκεκλημένους Ρούτε και Στάρμερ θα έχουν παράλληλα την ευκαιρία να συζητήσουν και τις «προκλήσεις» για την Ε.Ε. από τη νέα αμερικανική διοίκηση υπό τον Ντόναλντ Τραμπ.
Πάντως, στην επιστολή, που απέστειλε σήμερα στους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων ενόψει της συνόδου, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αναφέρει ότι «ο σκοπός της συνάντησης είναι να προετοιμάσει το έδαφος για τις αποφάσεις που θα πρέπει να λάβουμε και να παράσχει καθοδήγηση στην Κομισιόν και την Υπατη Εκπρόσωπο, καθώς ετοιμάζουν μια λευκή βίβλο για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Αμυνας, η οποία θα καλύπτει κοινές αμυντικές πρωτοβουλίες και τους απαραίτητους πόρους για την ανάπτυξή τους». Παράλληλα, ο Αντόνιο Κόστα δεσμεύεται ότι το θέμα της ευρωπαϊκής άμυνας θα απασχολήσει και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, του Ιουνίου.
Για τη συνάντηση της 3ης Φεβρουαρίου, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προτείνει δύο αρχές ως «βάση συζήτησης»: πρώτον, «η Ευρώπη χρειάζεται να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη σε σχέση με την άμυνά της. Χρειάζεται να γίνει πιο ανθεκτική, πιο αποτελεσματική, πιο αυτόνομη και ένας πιο αξιόπιστος παράγοντας ασφάλειας και άμυνας». Για να συμβεί αυτό, όπως επισημαίνει, «θα πρέπει να γίνει ισχυρότερος διατλαντικός εταίρος, περιλαμβανομένου του πλαισίου του ΝΑΤΟ, με πλήρη σεβασμό στην πολιτική ασφάλειας και άμυνας συγκεκριμένων κρατών μελών και λαμβάνοντας υπόψη τα συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας όλων των κρατών μελών».
Ο Αντόνιο Κόστα αναγνωρίζει, παράλληλα, ότι «τα τελευταία χρόνια, τα κράτη μέλη έχουν ήδη αυξήσει τις εθνικές αμυντικές τους δαπάνες», ωστόσο, όπως αναφέρει «γνωρίζουμε ότι επιπρόσθετες αμυντικές επενδύσεις χρειάζονται» ενώ θα πρέπει να ενισχυθεί η αμυντική ετοιμότητα για ένα ευρύ πλαίσιο απειλών, όπως και αντίστοιχα η ευρωπαϊκή αμυντική τεχνολογία και η βιομηχανική βάση.
Δεύτερον, ξεκαθαρίζει ότι «τα κράτη μέλη θα έχουν πάντα την ευθύνη των ενόπλων δυνάμεών τους». Παρ΄όλα αυτά, σημειώνει ότι «ταυτόχρονα, έχουμε κοινό συμφέρον να συνεργαστούμε στενότερα σε ευρωπαϊκό επίπεδο προκειμένου να μεγιστοποιήσουμε τις οικονομίες κλίμακας και να μειώσουμε το κόστος, να εγγυηθούμε τη διαλειτουργικότητα, να εξασφαλίσουμε σταθερή και μακροπρόθεσμη ζήτηση-ώστε να δώσουμε μεγαλύτερη προβλεψιμότητα στη βιομηχανία μας – και να αποτρέψουμε τις αλληλεπικαλύψεις. Το επίπεδο των επενδύσεων, συμπεριλαμβανομένης της έρευνας και της ανάπτυξης, που απαιτείται για την ενίσχυση της ικανότητάς μας δεν είναι προσιτό για τα μεμονωμένα κράτη μέλη που ενεργούν μόνα τους. Επιπλέον, η αποτελεσματική άμυνα είναι ένα κοινό καλό προς όφελος όλων των Ευρωπαίων».
Για τους παραπάνω λόγους, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου επισημαίνει ότι η συζήτηση στις 3 Φεβρουαρίου χρειάζεται να επικεντρωθεί στα εξής ερωτήματα:
- Ποιες πρέπει να είναι – και πώς ορίζονται -οι αμυντικές δυνατότητες, που πρέπει να αναπτύξουμε με συνεργατικό τρόπο κατά προτεραιότητα, λόγω της σημασίας τους για τη συλλογική ασφάλεια της Ε.Ε;
- Συμφωνούμε να δαπανούμε περισσότερα και καλύτερα μαζί; Πώς μπορούμε να επιταχύνουμε την κινητοποίηση της ιδιωτικής χρηματοδότησης και με ποια μέσα της Ε.Ε; Πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε καλύτερα τον προϋπολογισμό της Ε.Ε, βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα; Λαμβανομένων υπόψη των σημαντικών χρηματοδοτικών αναγκών, ποιες πρόσθετες κοινές επιλογές μπορούν να εξεταστούν;
- Πώς μπορούμε να ενισχύσουμε περαιτέρω και να εμβαθύνουμε τις υπάρχουσες συνεργασίες; Ποιοι πρέπει να είναι οι στόχοι και οι προτεραιότητές μας με τους Ευρωπαίους εταίρους εκτός Ε.Ε;
Η σύνοδος θα ξεκινήσει στις 11 το πρωί με ανταλλαγή απόψεων με την πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και θα ακολουθήσει η πρώτη συζήτηση ανάμεσα στους «27».
Στη διάρκεια του μεσημεριανού γεύματος οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα συνομιλήσουν με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ, ενώ στο δείπνο με τον Βρετανό ομόλογό τους, σύμφωνα με την επιστολή του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
