Ο Κυριάκος Μητσοτάκης διαθέτει, σύμφωνα με προβεβλημένο στέλεχος της αντιπολίτευσης, ένα τακτικό πλεονέκτημα, που μένει να αποδειχθεί εάν στην πορεία προς τις προσεχείς εκλογές θα καταστεί στρατηγικό: Δεν έχει «απέναντι» κάποιον που μπορεί να εμφανιστεί ως εναλλακτικός πόλος διεκδίκησης της εξουσίας. Ομως, ακριβώς η απουσία αντίπαλου δέους, μετά την κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ και την αδυναμία του ΠΑΣΟΚ να καταστεί ουσιαστική απειλή για τη Ν.Δ., σε συνδυασμό με την «κόπωση» από την εξαετή παραμονή στην εξουσία, έχει οδηγήσει σε εφησυχασμό που τείνει να καταστεί αχίλλειος πτέρνα για το κυβερνών κόμμα. Οπως λέγεται, η πολιτική αστοχία με τα ΕΛΤΑ αναδεικνύει τρεις κρίσιμες παθογένειες που σε ένα βαθμό αγγίζουν το ίδιο το Μέγαρο Μαξίμου ή τις παρυφές του.
Πρώτον, η κυβέρνηση εμφανίζεται να μη διαθέτει πλέον την απαιτούμενη «γείωση» με τους πολίτες. Η σημασία που έχει για τις απομονωμένες κοινωνίες και ειδικά για τα μεγάλα σε ηλικία άτομα η παρουσία των υποκαταστημάτων των Ταχυδρομείων στις περιοχές όπου ζουν όχι απλώς υποτιμήθηκε, αλλά αγνοήθηκε πλήρως, ενώ το ίδιο είχε συμβεί σε κάποιες από τις φάσεις διαχείρισης της τραγωδίας των Τεμπών, όπως για παράδειγμα η απεργία πείνας του Π. Ρούτσι.
Δεύτερον, η αντιμετώπιση της υπόθεσης των ΕΛΤΑ –και νωρίτερα του Αγνωστου Στρατιώτη– ενεπλάκη με προσωπικούς σχεδιασμούς, φιλοδοξίες και υπόγειες αντιπαραθέσεις κορυφαίων στελεχών. Το φαινόμενο δεν είναι πρωτόγνωρο την περίοδο διακυβέρνησης Μητσοτάκη. Μάλιστα, όπως αναφέρεται, ο πρωθυπουργός το θεωρούσε θεμιτό ως στοιχείο «υγιούς ανταγωνισμού» εντός της κυβέρνησης, καθώς ο ίδιος είχε διαμορφώσει όρους προσωπικής ηγεμονίας στην πολιτική σκηνή. Πλέον όμως τα δεδομένα έχουν μεταβληθεί: η Ν.Δ. παραμένει σε ποσοστά περί το 25% στις δημοσκοπήσεις και δεν έχει την πολυτέλεια αλλεπάλληλων κύκλων εσωστρέφειας.
Τρίτον, προκύπτει ότι πλέον δεν υφίστανται «πρόσωπα αναφοράς» στο Μέγαρο Μαξίμου, υπό την έννοια να αναλαμβάνουν την αποκλειστική ευθύνη και την αποτελεσματική διαχείριση συγκεκριμένων projects. Τις κυοφορούμενες εξελίξεις στα ΕΛΤΑ, όπως επιβεβαιώνει η δικαιολογημένα οργισμένη αντίδραση του Κ. Χατζηδάκη, τις γνώριζαν πολλοί, συσκέψεις έγιναν, αλλά κανείς δεν εξέπεμψε σήμα κινδύνου πριν από την πολιτική έκρηξη της περασμένης εβδομάδας.
Τι έρχεται μετά τα ενεργειακά
Η εκτίμηση ότι για την Ουάσιγκτον δεν αποτελεί άμεση προτεραιότητα η ανάληψη πρωτοβουλίας για τις θαλάσσιες ζώνες στην Ανατολική Μεσόγειο επικρατεί στην Αθήνα στον απόηχο ενός μπαράζ επαφών με ισχυρούς αξιωματούχους της διοίκησης Τραμπ, περιλαμβανομένης της νέας επικεφαλής της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Αθήνα, Κίμπερλι Γκίλφοϊλ. Οπως αναφέρεται, στην παρούσα φάση η Ουάσιγκτον εμφανίζεται να εστιάζει την προσοχή της στα ενεργειακά με αιχμή τον Κάθετο Διάδρομο –που αναβαθμίζει σημαντικά, όπως αποδείχθηκε τις προηγούμενες ημέρες, τον γεωπολιτικό ρόλο της Ελλάδας–, στις συνδεσιμότητες, στο εμπόριο και στην άμυνα με έμφαση στην περαιτέρω αξιοποίηση της βάσης της Σούδας.
Η Αθήνα πάντως δεν αποκλείει το ενδεχόμενο σε δεύτερο χρόνο να αναπτυχθεί η πολυσυζητημένη πρωτοβουλία των ΗΠΑ, καθώς μάλιστα στην περιοχή έχουν τοποθετηθεί σε θέσεις-κλειδιά πρόσωπα με ευθεία αναφορά στον Ντ. Τραμπ που μπορούν να δώσουν ισχυρή ώθηση στο εγχείρημα: Ο Τομ Μπάρακ στην Αγκυρα, ο Μασάντ Μπούλος ως σύμβουλος του προέδρου των ΗΠΑ για τη Μέση Ανατολή, ο Τζον Μπρέσλοου στη Λευκωσία και βεβαίως η Κίμπερλι Γκίλφοϊλ στην Αθήνα. Εναντι αυτής της προοπτικής, μάλιστα, κατά πληροφορίες, στη συνάντηση που είχε με τη νέα πρέσβειρα των ΗΠΑ ο Γ. Γεραπετρίτης αναδείχθηκε με ιδιαίτερη έμφαση η αρνητική παράμετρος του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου.
Η πρώτη αποτίμηση της Αθήνας για τη νέα πρέσβειρα των ΗΠΑ βέβαια είναι θετική παρότι η δημόσια παρουσία της απέχει από τα διπλωματικά στερεότυπα. Οπως λέγεται, είναι σαφές πως «έχει διαβάσει» και γνωρίζει τα θέματα. Επίσης, είναι σημαντικό ότι διαθέτει άμεση πρόσβαση στο επιτελείο Τραμπ –καθώς και δυνατότητα άμεσης επικοινωνίας με τον Μ. Μπούλος, που εκτιμάται πως θα έχει βαρύνοντα ρόλο σε πιθανές εξελίξεις–, αλλά και ότι θέλει η θητεία της στην Ελλάδα να συνοδευτεί από απτά αποτελέσματα. Η παρουσία τόσων «ανθρώπων του Τραμπ» στην περιοχή, ωστόσο, σε συνδυασμό με τις ανορθόδοξες διπλωματικές προσεγγίσεις του προέδρου των ΗΠΑ, εγκυμονεί και κινδύνους, αφού μπορεί να οδηγήσει σε μη επαρκώς επεξεργασμένες κινήσεις, αντίθετες προς την εξεύρεση «ισορροπημένων» λύσεων στην Ανατολική Μεσόγειο.
Πράσινο τοπίο στην ομίχλη
Η συνεδρίαση της Κεντρικής Οργανωτικής Επιτροπής Συνεδρίου του ΠΑΣΟΚ στις αρχές της εβδομάδας δεν συνοδεύτηκε από «δράμα», καθώς ο Νίκος Ανδρουλάκης και οι εσωκομματικοί του αντίπαλοι επέλεξαν να μην οξύνουν τους τόνους. Ομως, οι χαμηλές πτήσεις του ΠΑΣΟΚ συνεχίζονται και οι συζητήσεις στους διαδρόμους των γραφείων του κόμματος για τα αίτια είναι έντονες. Σύμφωνα με έμπειρα στελέχη της Χαριλάου Τρικούπη, ένα από τα βασικότερα προβλήματα του ΠΑΣΟΚ είναι ότι ο ίδιος ο Ν. Ανδρουλάκης εκπέμπει θολό πολιτικό μήνυμα, καθώς μετεωρίζεται μεταξύ εκσυγχρονισμού και δομημένου πολιτικού λόγου και μιας αριστερόστροφης ρητορικής που τον απομακρύνει από το Κέντρο.
Το δεύτερο πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ είναι η απουσία λειτουργίας των συλλογικών οργάνων, που τροφοδοτεί τις προσωπικές στρατηγικές των πρωτοκλασάτων στελεχών. Ο Ν. Ανδρουλάκης συνδιαλέγεται με έναν στενό πυρήνα συνεργατών του. Καθώς αδυνατεί να ενσωματώσει στη στρατηγική του ορισμένες τουλάχιστον από τις θέσεις των προβεβλημένων στελεχών, είναι σαφές πως οι Χάρης Δούκας και Παύλος Γερουλάνος παραμένουν με το όπλο παρά πόδα, ενώ ηχηρή είναι και η κατά περιόδους «σιωπή» της Αννας Διαμαντοπούλου.
Τέλος, ο Ν. Ανδρουλάκης δεν πέτυχε να ανταποκριθεί στο αίτημα των πολιτών για ανανέωση. Στελέχη όπως οι Παύλος Χρηστίδης, Δημήτρης Μάντζος και Μανώλης Χριστοδουλάκης είχαν προωθηθεί από τη Φώφη Γεννηματά, με τον Παναγιώτη Δουδωνή να αποτελεί την εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα. Μάλιστα, εσχάτως ο Ν. Ανδρουλάκης επενδύει ολοένα και περισσότερο στην «παλιά φρουρά» της Χαριλάου Τρικούπη, μια και ο Κώστας Σκανδαλίδης τοποθετήθηκε επικεφαλής της Επιτροπής Διεύρυνσης και ο Πάνος Λάμπρου της Επιτροπής Ψηφοδελτίων του κόμματος.
