Live: Η συζήτηση της Ανγκελα Μέρκελ με τον Αλέξη Παπαχελά

Σύνοψη της συζήτησης

• Απαντώντας σε ερώτηση για το πώς θα μιλούσε σήμερα στον μέσο Ελληνα, η Μέρκελ υπογράμμισε πως δεν θα ζητούσε συγγνώμη, αλλά θα ανέφερε τα κίνητρά της: «Δεν μπορώ να φανταστώ την Ευρωπαϊκή Ενωση χωρίς την Ελλάδα». Αναγνώρισε την «ανθεκτικότητα και την αξιοπρέπεια του ελληνικού λαού», ενώ δεν δίστασε να σημειώσει πως «είστε ένας ισχυρός λαός, από τον οποίο μπορούμε να μάθουμε πολλά».
• Στο ζήτημα της κρίσης, υπήρξε αποκαλυπτική. Μίλησε για τη συνάντηση με τον Τσίπρα, την αιφνιδιαστική ανακοίνωση του δημοψηφίσματος και τις συνομιλίες που ακολούθησαν. Θυμήθηκε ότι στο κρίσιμο τηλεφώνημα του 2015, ο Τσίπρας τής ανακοίνωσε ότι θα προτείνει «όχι» και εκείνη «έχασε τη φωνή της». «Τότε καταλάβαμε ότι αν το "όχι" επικρατήσει, σημαίνει έξοδος από το ευρώ. Δεν μπορούσαμε να αποφασίσουμε εμείς για μια δημοκρατική χώρα», είπε χαρακτηριστικά.
• Επανέλαβε ότι η πολιτική είναι η τέχνη του συμβιβασμού. «Η σχέση μου με τον Τσίπρα το απέδειξε. Δεν συμφωνούσαμε, αλλά ακούγαμε ο ένας τον άλλο. Και αυτό έκανε τη διαφορά».
• Αναφερόμενη στον πρώην πρόεδρο Ομπάμα, παραδέχτηκε την πίεση που δέχτηκε, σε σημείο που «έβαλε τα κλάματα». «Ο Ομπάμα δεν γνώριζε το νομικό πλαίσιο και ήθελε να ζητήσουμε από την ΕΚΤ να δώσει ρευστότητα — κάτι που δεν ήταν θεσμικά δυνατό», τόνισε. Θυμήθηκε πως ο τότε πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, ενήργησε ανεξάρτητα, «πυροδοτώντας το Μπαζούκα με το "whatever it takes"».
• Η Μέρκελ αποκάλυψε ότι η ίδια και ο Σόιμπλε υποστήριζαν το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, σε αντίθεση με τον Τρισέ και τον Σαρκοζί. «Μου έλεγαν “είσαι τρελή” που το υποστηρίζεις», σημείωσε, τονίζοντας ωστόσο ότι τελικά επιλέχθηκε μια πιο ήπια εθελοντική λύση.
• Για την αρχή της κρίσης, περιέγραψε τις πρώτες στιγμές αβεβαιότητας, όταν ο Γ. Παπανδρέου τής είπε απλώς «δεν θέλω τίποτα», και οι Ευρωπαίοι εταίροι συνειδητοποιούσαν το μέγεθος του προβλήματος. «Εμφανιζόμουν ως η “κακιά” που δεν έδινε χρήματα. Ομως υπήρχε ρήτρα μη διάσωσης στο ευρώ και δεν μπορούσα να κάνω διαφορετικά».
• Για τις σχέσεις της με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, ανέσυρε ένα προσωπικό περιστατικό: το Κρεμλίνο, αν και γνώριζε τη φοβία της με τους σκύλους, την υποδέχθηκε με μια τεράστια πάνινη κούκλα σκύλου. «Ο Πούτιν έχει την ιδέα ότι η Ρωσία πρέπει να επηρεάζει Ουκρανία και Λευκορωσία. Ομως αυτά είναι κυρίαρχα κράτη», είπε. Τόνισε ότι οι δυτικές απόψεις τους διέφεραν ριζικά: «Για εκείνον, η πτώση της ΕΣΣΔ ήταν η μεγαλύτερη καταστροφή. Για μένα, η μεγαλύτερη χαρά».
• Σχολιάζοντας τις σχέσεις με τις ΗΠΑ, δήλωσε ότι σέβεται την ψήφο υπέρ του Τραμπ, αλλά σημείωσε: «Ο Τραμπ θέλει να κάνει ντιλ. Θέλει να τραβά την προσοχή. Το έκανε ακόμη και μαζί μου – δεν μου έδωσε το χέρι στο Οβάλ Γραφείο». Προειδοποίησε για μια «προβληματική εξέλιξη», όταν ο αντιπρόεδρος Βανς δηλώνει πως «οι ΗΠΑ είναι εταίροι μόνο αν συμφωνείτε με τη δική μας αντίληψη για την ελευθερία». Και τόνισε: «Αυτό είναι απειλή για τη δημοκρατία μας».
• Για την Ουκρανία δήλωσε πως είναι υπέρ της κυριαρχίας της και ότι θεωρεί σωστό να υπάρξει κίνηση στις διαπραγματεύσεις. Στο ζήτημα της άμυνας και του ΝΑΤΟ, υπογράμμισε ότι «η αύξηση δαπανών είναι προς το συμφέρον μας». Παράλληλα, υποστήριξε την ανάγκη ενότητας στην Ευρώπη και τη στήριξη του κοινωνικού κράτους, προειδοποιώντας ωστόσο κατά της ανεξέλεγκτης δημιουργίας χρέους.
• Στο προσφυγικό, υπερασπίστηκε τη συμφωνία με την Τουρκία: «Η κατάσταση στην Ελλάδα ήταν δραματική, έπρεπε να δράσουμε. Η πολιτική χρειάζεται ρεαλισμό. Δεν μετανιώνω που μίλησα με τον Ερντογάν». Παραδέχτηκε ότι η διάσημη σέλφι της με πρόσφυγα δεν υπολογίστηκε σωστά από την κοινή γνώμη, αλλά τόνισε πως «όσοι δεν δικαιούνται άσυλο πρέπει να επιστρέφονται» και πως «πάντα χρειάζεται συνεννόηση με τους γείτονες».
• Σε προσωπικό τόνο, μίλησε για την «τεράστια περίοδο» των 16 ετών στην καγκελαρία και για τη ζωή μετά την πολιτική: «Τώρα πηγαίνω στο θέατρο, περπατώ στο μικρό μου κτήμα στο Βερολίνο, βλέπω φίλους». Δήλωσε ευγνώμων για την αποχώρησή της και επισήμανε ότι είναι «σωστό να αναλαμβάνουν άλλοι την ευθύνη».

Ολοκληρώθηκε η εκδήλωση

Η Ανγκελα Μέρκελ χειροκροτήθηκε από το κοινό και απάντησε: Dankeschön!

«Είστε λαός από τον οποίο θα μπορούσαμε να μάθουμε πολλά»

• Χαίρομαι που στην Ελλάδα έχετε ξεπεράσει την κρίση και προχωράτε, είπε, ωστόσο -αναφερθείσα στην αύξηση του τουρισμού- υπογράμμισε ότι υπάρχουν νέοι άνθρωποι στις πόλεις που βλέπουν τη ραγδαία άνοδο της βραχυχρόνιας μίσθωσης και σκέφτονται «με μας τι θα γίνει;» Πρέπει να ανέβουν οι μισθοί, τόνισε χαρακτηριστικά.
• Ερωτηθείσα για «τι θα λέγατε στον μέσο Ελληνα σήμερα αν τον βρίσκατε στον δρόμο;», απάντησε: Συγγνώμη δεν θα ζητούσα, παρουσίασα τα κίνητρά μου. Θα έλεγα καταφέραμε πολλά, δεν μπορώ να φανταστώ την Ε.Ε. χωρίς την Ελλάδα. 
• Πρόσθεσε ότι «με εντυπωσίασε η αντοχή και η ανθεκτικότητα της ελληνικής κοινωνίας στα χρόνια της κρίσης. Αναρωτήθηκα αν οι Γερμανοί θα άντεχαν. Είστε ένας ωραίος και ισχυρός λαός από τον οποίο θα μπορούσαμε να μάθουμε πολλά».

Η ζωή μετά την πολιτική

• Το τέλος της πολιτικής μου καριέρας ήταν ευχάριστο. Στην αρχή η μετάβαση ήταν θαυμάσια, ήμουν επί 16 χρόνια καγκελάριος, τεράστιο διάστημα.
• Είναι σωστό και δίκαιο που άλλοι φέρουν πλέον την ευθύνη.
• Ταξινόμησα τις σκέψεις μου γράφοντας το βιβλίο μου. Τώρα έχω ελεύθερο χρόνο, είναι υπέροχο. Μπορώ να πάω στο θέατρο, να συναντήσω φίλους.
• Εχω ένα μικρό κτήμα στο Βερολίνο, περπατώ, βλέπω τους φίλους μου, δεν μου λείπει κάτι.

Ο Τραμπ θέλει να τραβάει την προσοχή πάνω του

• Ο Τραμπ ψηφίστηκε από τον αμερικανικό λαό, το σεβόμαστε. Σκέφτεται τη χώρα του, για αυτόν όλα είναι ντιλ, αλλά ο κόσμος δεν λειτουργεί έτσι. Εμείς είμαστε μέλη της Ε.Ε. και κάνουμε συμβιβασμούς.
• Ο Τραμπ δεν ήταν επιθετικός απέναντί μου, πάντα ήθελε να τραβήξει την προσοχή πάνω του. Στο Οβάλ Γραφείο δεν μου είχε δώσει το χέρι. Του είπα «Ντόναλντ θέλω να κάνουμε χειραψία» και δεν το έκανε. Ηθελε να τραβήξει την προσοχή πάνω του. Αυτό θέλει, να αποσπάσει την προσοχή και να κοιτάνε οι πάντες εκείνον.
• Αν οι δασμοί θα οδηγήσουν τους πολίτες στην Αμερική να πληρώνουν περισσότερο, αυτό θα τον επηρεάσει. Πιστεύω ως Ευρωπαίοι, πρέπει να είμαστε ενωμένοι, πρέπει να αντιδράσουμε, εξαρτάται κι από μας. Δεν λέω να διακόψουμε τις σχέσεις μας με τις ΗΠΑ, αλλά πρέπει να μπούμε σε διαπραγματεύσεις.
• Στο ΝΑΤΟ η αύξηση στο ΑΕΠ για την άμυνα είναι και προς το δικό μας συμφέρον, για την ασφάλεια μας. Οι αποφάσεις του ΝΑΤΟ είναι σωστές.
• Διαπιστώνω μία προβληματική εξέλιξη: Οταν ο αντιπρόεδρος Βανς λέει ότι «είμαστε εταίροι και σας στηρίζουμε μόνο αν συμφωνείτε με τη δική μας αντίληψη για την ελευθερία», δηλαδή να μην υπάρχουν κανόνες και έλεγχοι, αυτό συνιστά όντως απειλή για τη δημοκρατία μας. 
• Θεωρώ ότι η Ουκρανία πρέπει να είναι κυρίαρχη. Βρίσκω σωστή τη στάση Τραμπ, ότι κάτι πρέπει να κινηθεί.
• Πρέπει να στηρίξουμε το κοινωνικό κράτος στην Ευρώπη, αλλά δεν πρέπει να κάνουμε χρέη χωρίς όρια.

Ο Πούτιν, η Ουκρανία και ο πάνινος σκύλος

• Αποκάλυψε ότι παλαιότερα την είχε δαγκώσει ένας σκύλος και έτσι είχε φοβία. Μολονότι το Κρεμλίνο είχε ενημερωθεί, στην πρώτη επίσκεψή της στη Μόσχα, ο Πούτιν είχε στο δωμάτιο μια τεράστια πάνινη κούκλα ενός σκύλου. Ο Πούτιν μου είπε ότι «δεν δαγκώνει». Μετά στο Σότσι έφερε ένα σκύλο. Δεν ισχύει αυτό που λέει ο Πούτιν ότι δεν γνώριζε. Γνώριζαν στο Κρεμλίνο ότι έχω φοβία με τους σκύλους.
• Τόνισε ότι για τον Πούτιν η πτώση της ΕΣΣΔ ήταν το χειρότερο γεγονός του 20ού αιώνα, ενώ για εκείνη ήταν το πιο χαρούμενο. «Είχαμε διαφορετικές οπτικές».
• Ο Πούτιν έχει ακόμα αυτή την ιδέα, ότι η Ρωσία πρέπει να ασκεί επιρροή στην Ουκρανία και στη Λευκορωσία, αν και είναι κυρίαρχα κράτη.
• Εγώ από κοινού με τον Σαρκοζί ήμουν κατά της ένταξης Ουκρανίας και Γεωργίας στο ΝΑΤΟ. Θεωρούσα ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις.
• Υπήρξαν χώρες από την ανατολική και κεντρική Ευρώπη που βρέθηκαν υπό τη σοβιετική επιρροή. Αυτοί δεν ήθελαν τη Ρωσία, δεν θεωρούσαν ότι είναι μέρος της Ευρώπης. Η Ρωσία όμως δεν εξαφανίζεται από τον χάρτη και είναι πυρηνική δύναμη, δεν μπορείς να το αγνοήσεις αυτό, εμείς θέλαμε μία εταιρική σχέση με τη Ρωσία και το κάναμε. Μετά την εισβολή στην Ουκρανία μπήκαμε σε μία νέα εποχή και όλα άλλαξαν.
• Οχι, δεν έχω απολύτως καμία σχέση με τον Πούτιν. Πάντα είχαμε μεγάλες διαφωνίες. Στην περίπτωση της Κριμαίας μου είπε ψέματα 2 φορές κι όλα από τότε άλλαξαν.

Προσφυγικό: Η κατάσταση στην Ελλάδα ήταν δραματική

• Hξερα ότι κάτι πρέπει να κάνω με το προσφυγικό, ήξερα ότι έπρεπε να μιλήσουμε με τους γείτονες της Ευρώπης. Για αυτό τάχθηκε υπέρ της συμφωνίας με την Τουρκία για το προσφυγικό. Η κατάσταση στην Ελλάδα ήταν δραματική. Eπρεπε να επιστραφούν οι παράνομοι μετανάστες. Η Τουρκία ως αντάλλαγμα πήρε χρήματα. Η πολιτική χρειάζεται ρεαλισμό, έπρεπε να μιλήσω με τον Ερντογάν και δεν μετανιώνω για αυτό.
• Oταν μου ζήτησαν, ενώ είχα επισκεφτεί ένα ίδρυμα, να βγάλω μια σέλφι, δεν αρνήθηκα. Δεν σκέφτηκα ότι λόγω της σέλφι κάποιος θα διακινδύνευε να χάσει τη ζωή του για να έρθει στη Γερμανία, μολονότι με κατηγόρησαν για αυτό. 
• Οσοι δεν έχουν λάβει άσυλο πρέπει να επιστραφούν. Οσοι έχουν παραβεί τον νόμο ή είναι τρομοκράτες, πρέπει να απελαθούν. Πάντα πρέπει να συνομιλούμε με τους γείτονές μας. Χρειαζόμαστε συμφωνίες με τα γειτονικά κράτη. Κάποιοι μετανάστες έχουν καταφέρει ιστορίες επιτυχίας κι αυτό είναι εντυπωσιακό.
• Υπήρχαν εντάσεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και συχνά προσπαθήσαμε να διαμεσολαβήσουμε. Ηταν δύσκολες οι συζητήσεις με τον Ερντογάν, δεν συμφωνούσαμε πάντα. Πάντα προσπαθούσα να αξιοποιούμε τις μικρές ευκαιρίες, ώστε να μην επιδεινώνονται οι σχέσεις. 

Η πρώτη συνάντηση με Τσίπρα και η τέχνη της πολιτικής

• Η πρώτη μου φορά που συνάντησα τον Τσίπρα δεν ήταν τόσο εντυπωσιακή γιατί τον είδα στις Βρυξέλλες. Μετά συναντηθήκαμε στο Βερολίνο. Ημουν μπροστά στην καγκελαρία και τον περίμενα, κι αντί να έρθει πήγε και είδε κάτι διαδηλωτές πίσω από την καγκελαρία. Ακουσε τη Διεθνή μαζί τους. Εεγώ περίμενα με τους συμβούλους μου και τους φωτογράφους. 
• Οταν ήρθε, τον ρώτησα τι ακριβώς έκανε και με χαμόγελο μου είπε: Πρέπει κανείς να ασχοληθεί και με τους οπαδούς του. Είπα, δεν έχει άδικο.
• Ηρθαμε κοντά σταδιακά, εγώ ας πούμε είμαι από ένα κόμμα που είναι υπέρ των ιδιωτικοποιήσεων, αυτός είναι από ένα κόμμα που θεωρεί τις ιδιωτικοποιήσεις του διαβόλου.
• Η τέχνη στην πολιτική είναι, έχεις 2 θέσεις και ξέρεις ότι δεν θα συγκεραστούν πότε, άρα η τέχνη ήταν να διαμορφώσεις μια κοινή θέση. Είναι σημαντικό να ακούς τον άλλο, και θεωρώ σημαντικό ότι ο Τσίπρας ήταν ειλικρινής, δεν προσπάθησε να με παραπλανήσει. Στην πρώτη συνάντηση συμφωνήσαμε για τη διαδικασία, πώς θα κινηθούμε στην πορεία.
• Και οι 2 είχαμε τη βούληση να δουλέψουμε πάνω στη δύσκολη υπόθεση, εγώ δεν ήθελα να φύγει η Ελλάδα από το ευρώ, κι αυτός δεν ήθελε μνημόνιο.
• Ηταν το πιο αιφνιδιαστικό τηλεφώνημα της πολιτικής μου καριέρας η κλήση με την οποία ενημερώθηκα για το δημοψήφισμα.
• Περιέγραψε τη συνάντηση στο συμβούλιο αρχηγών πριν την απόφαση του δημοψηφίσματος. Και τότε ο Τσίπρας ήταν σιωπηλός, κι έτσι αποφάσισαν να μιλήσουν τηλεφωνικά. Σε αυτή την κλήση την ενημέρωσε για το δημοψήφισμα. Οταν τον ρώτησα ποια θα είναι η σύστασή σας, είπε «όχι». Εκεί έχασα τη φωνή μου. Κι ο Ολάντ με ρώτησε: «Και τώρα;»
• Αν ήταν «όχι», είπαμε ότι αυτό σημαίνει έξοδος από το ευρώ, η Ελλάδα δεν συμφώνησε και εμείς είπαμε ότι μια δημοκρατία δεν μπορεί να αποφασίσει για όλους τους άλλους.

«Εβαλα τα κλάματα, βίωσα μεγάλη πίεση»

• Ο Ομπάμα δεν γνώριζε καλά το νομικό κομμάτι, τους στόχους της ΕΚΤ. Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ έχει άλλες ευθύνες. Ο Ομπάμα δεν τα γνώριζε όλα, κάποια στιγμή έβαλα τα κλάματα, μου είχε ασκηθεί πίεση.
• Ηθελε να πούμε στην ΕΚΤ να δώσει περισσότερο ρευστό. Μου έλεγαν οι σύμβουλοί μου ότι δεν μπορώ να κάνω κάτι τέτοιο, δεν θα γινόταν καν δεκτό από τα γερμανικά δικαστήρια κι αυτό το είχα πει στον Ομπάμα.
• Στην G20 μου φέρθηκαν «σαν άρρωστο άλογο». Είχα συνεχώς την αίσθηση ότι ήμουν λίγο βραδύνους γιατί δεν μπορώ να αντιληφθώ τι μου λένε.
• Ο Ντράγκι, ως πρόεδρος της ΕΚΤ, «δημιούργησε το Μπαζούκα» και είπε το whatever it takes. Το έκανε μόνος του.

Μου έλεγαν «είσαι τρελή» που επιμένεις για το κούρεμα

• Για την πρόταση Παπανδρέου του 2011 για δημοψήφισμα η πρώην καγκελάριος δήλωσε «ήμασταν αντίθετοι, καθώς δεν θα ξέραμε πώς θα αντιμετωπίσουμε μία έξοδο της Ελλάδας» και αποκάλυψε ότι την επόμενη ημέρα η πρόταση απορρίφθηκε. Οπως σχολίασε «ήταν η καλύτερη δυνατή απόφαση».
• «Θα έπρεπε να μπει κανείς σε σωστή τροχιά. Αυτή ήταν η άποψή μου. Πολλές φορές έκανα εγώ τον "κακό αστυνομικό", αλλά έπρεπε να επανέλθουμε σε μια εξισορρόπηση των οικονομικών στην Ελλάδα».
• «Γνωρίζαμε για την κριτική και την αντιδημοφιλία που είχα στην Ελλάδα. Είχα ασχοληθεί εντατικά με την υπόθεση της Ελλάδας κι αυτό ήταν καλό γιατί αλλάξαν πολλά ζητήματα, οι δήμοι και οι κοινότητες, ή το ζήτημα το κτηματολογίου. Ολα αυτά μπορεί να μην ήταν ευχάριστα, αλλά το κράτος έπρεπε να έχει έσοδα από τους φόρους, έτσι έχουν τα πράγματα, τι να κάνουμε. Ημουν πολύ καλά ενημερωμένη».
• «Ηξερα επίσης ότι κάτι έπρεπε να κάνουμε για να ηρεμήσουν τα πράγματα».
• «Ημουν υπέρ του κουρέματος του χρέους, και ο Σόιμπλε. Ο Τρισέ και ο Σαρκοζί ήταν αντίθετοι, θεωρούσαν ότι με το κούρεμα θα χάσει ο κόσμος την εμπιστοσύνη του στο ευρώ».
• Πίστευα ότι θα πρέπει να αποφορτίσουμε την Ελλάδα από το βάρος, αλλά και οι άλλοι είχαν καλά επιχειρήματα. Για αυτό και πήγαμε σε μία εθελοντική διαδικασία. Τότε ήταν παρακινδυνευμένη διαδικασία. Μου έλεγαν "είσαι τρελή" που επιμένεις για το κούρεμα».

«Ενημέρωνα τον Σόιμπλε κάθε 2 ώρες»

• Ερωτηθείσα για το Grexit αφηγήθηκε μία ιστορία από το παρελθόν, κατά την περίοδο Κολ, στην οποία υπήρχε σκεπτικισμός. Το ευρώ είναι ένα κοινό νόμισμα μεν, αλλά είναι κάτι παραπάνω από ένα νόμισμα.
• Η Ελλάδα δεν μπορεί να έχει διακυμάνσεις στις ισοτιμίες έλεγε ο Σόιμπλε, εγώ είπα όχι, είμαστε μία ένωση, έχουμε αναλάβει ευθύνες, δεν πρέπει να κάνουμε πισωγυρίσματα. Το 2011 έπρεπε να κάνουμε ό,τι περνάει από τα χέρια μας. Αν η Ελλάδα δεν έμενε στη ζώνη του ευρώ, θα έπρεπε οι Έλληνες πολίτες να το πουν, όχι εμείς.
• Ημουν καθαρή σε αυτό, ότι δεν θέλω το Grexit. Ηξερα ότι αυτή μου η θέση θα δημιουργούσε εντάσεις ανάμεσα σε μένα και τον Σόιμπλε. Γνωρίζοντας ότι ο Σόιμπλε ήθελε εκτός την Ελλάδα, είχα πει ελάτε μαζί μου στις Βρυξέλλες, και τηλεφωνούσα κάθε 2 ώρες στον Σόιμπλε και τον ενημέρωνα. 

«Υπάρχουν εργατικοί και οκνηροί παντού»

• Το ερώτημα ήταν τότε αν θα μπορεί η Ευρώπη να τα βγάλει πέρα μόνη της, αυτή ήταν η βασική μου απορία. Επίσης λαμβάναμε στοιχεία που δεν ήταν σωστά, άρα δεν ξέραμε πώς θα προχωρήσουμε. Ηξερα ότι το ΔΝΤ είναι σκληρό και ανεξάρτητο. Η Ελλάδα είχε ήδη ζητήσει τη βοήθεια από το ΔΝΤ, πρόταση που είχε απορριφθεί.
• Η Ελλάδα είχε μπροστά της έναν πολύ δύσκολο δρόμο, αυτό το γνώριζα.
• Εχω σπουδάσει φυσική, ξέρω από αριθμούς. Ηξερα ότι δεν αρκούσαν κάποια εκατομμύρια. Επρεπε ως καγκελάριος να έχω τη νομική βάση για να στηρίξω στη γερμανική Βουλή το πρόγραμμα. Ανησυχούσαμε και για τις τράπεζες, η κατάσταση ήταν όντως δύσκολη.
• Ηξερα ότι υπήρχαν ατασθαλίες, ακόμα και από γερμανικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα. Δεν υπάρχουν οι Ελληνες ή οι Γερμανοί. Υπάρχουν εργατικοί και οκνηροί παντού.

«Δεν περίμενα ότι θα είναι τόσο μεγάλο το πρόβλημα»

• Η Ελλάδα ήταν και είναι μέλος της Ε.Ε. και ως καγκελάριος και παλαιότερα συνεργαζόμουν με τους Ελληνες, δεν μπορούσα να φανταστώ ότι θα ζούσαμε τέτοια κρίση. Προερχόμενη από την Ανατολική Γερμανία, πίστευα στην κοινωνική οικονομία, στο γερμανικό θαύμα.
• Στην οικονομική κρίση της Ελλάδας, δεν περίμενα ότι οι Ελληνες εταίροι μου είχαν να αντιμετωπίσουν τέτοιο πρόβλημα. Και για το προσφυγικό μπορώ να πω ότι δεν περίμενα ότι θα ήταν τόσο μεγάλο το κοινό μας πρόβλημα. 
• Τον Φεβρουάριο του 2010 ξεκαθαρίστηκε ότι το πρόβλημα ήταν όντως μεγάλο.
• Περιέγραψε τις πρώτες συναντήσεις που είχε αφού έγινε γνωστό ότι η Ελλάδα έχει πρόβλημα. «Μου είπαν ότι η Ελλάδα χρειάζεται χρήματα» και επικαλέστηκε τη «ρήτρα μη διάσωσης» που υπήρχε στο ευρώ, άρα «δεν μπορούσα να δώσω χρήματα». 
• Ρώτησα τον Γιώργο Παπανδρέου, «εσύ τι θες;» και μου απάντησε: «Τίποτα». Στη συνεδρίαση ο Ελληνας πρωθυπουργός ήταν σιωπηρός, συζητούσαμε έντονα και εγώ έμοιαζα η κακιά που έλεγα ότι «δεν μπορώ να δώσω χρήματα». Ο Ρομπέι διέκοψε τη συνεδρίαση και έγραψε μερικές φράσεις, η Ελλάδα θα κάνει όσα πρέπει, θα στηρίξουμε και το ευρώ είναι το κοινό μας νόμισμα.

Η Μαργαρίτα Πουρνάρα προλόγισε την εκδήλωση

Η άφιξη της κ. Μέρκελ στο χώρο της συζήτησης

Εντός ολίγου αρχίζει η συζήτηση

Η Ανγκελα Μέρκελ έφτασε στο χώρο.

Αδιάκοπη η προσέλευση του κοινού στο ΚΠΙΣΝ

Το βιβλίο της Ανγκελα Μέρκελ

Ο τίτλος του βιβλίου είναι «Ελευθερία».

Ετοιμη η σκηνή που θα φιλοξενήσει τη συζήτηση

Η Ανγκελα Μέρκελ στην Αθήνα

Καλησπέρα σας!

Η πρώην καγκελάριος της Γερμανίας επιστρέφει στην Αθήνα για μια μοναδική δημόσια συζήτηση με τον διευθυντή της «Καθημερινής», Αλέξη Παπαχελά, στο ΚΠΙΣΝ.

Μαζί θα παρακολουθήσουμε τη συζήτηση.  

Η κ. Μέρκελ θα μιλήσει για την προσωπική της πορεία, την κρίση του 2015, τη θέση της Ελλάδας στην Ευρωζώνη και τις σημερινές προκλήσεις για την Ευρώπη.