Η «πορεία προς τον λαό» που σχεδιάζει η Χαριλάου Τρικούπη με τα 13 περιφερειακά συνέδρια του ΠΑΣΟΚ, τα οποία θα αρχίσουν από το Βόρειο Αιγαίο στις 22 Φεβρουαρίου, θεωρείται το «βαρύ χαρτί» στην προσπάθεια του κόμματος να ξεφύγει από τη δημοσκοπική στασιμότητα και τη σταδιακή υποχώρηση των ποσοστών του και να καταγράψει και πάλι ανοδική πορεία. Ο Νίκος Ανδρουλάκης επαναλαμβάνει διαρκώς πόσο σημαντικό είναι το κόμμα να αρχίσει να «συνομιλεί στα καφενεία», να πιάσει, δηλαδή, ξανά το νήμα της απευθείας επικοινωνίας με την εκλογική βάση. Πόσοι, όμως, είναι διατεθειμένοι να ανταποκριθούν στο κάλεσμα του προέδρου και να συστρατευθούν σε αυτό το κάλεσμα; Θα φανεί στην πράξη.
Για την ώρα, οι πρώτες φωνές αμφισβήτησης των επιλογών της ηγεσίας που ακούστηκαν στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής την περασμένη Κυριακή, προερχόμενες κατά κύριο λόγο από τον Χάρη Δούκα, χωρίς να λείψουν οι αιχμές τόσο από τον Παύλο Γερουλάνο όσο και από την Αννα Διαμαντοπούλου, δείχνουν ότι η εσωκομματική διαδικασία από την οποία αναδείχθηκε πρόεδρος εκ νέου ο κ. Ανδρουλάκης μόλις τον περασμένο Οκτώβριο έχει αφήσει ανοιχτούς λογαριασμούς.
Μετά το Κάραβελ
Οι επικρίσεις που έχουν αρχίσει να διατυπώνονται δημόσια βρίσκουν γόνιμο έδαφος πάνω στη διαφαινόμενη δημοσκοπική υποχώρηση του κόμματος και στην κριτική ότι δεν μπορεί να καρπωθεί οφέλη από μια σημαντική κρίση, όπως αυτή της αναζωπύρωσης της υπόθεσης των Τεμπών. Και πριν εκφραστούν δημόσια έχουν «ζυμωθεί» παρασκηνιακά, ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι και μετά τη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής υπήρξαν συναντήσεις με πλούσιο παρασκήνιο και «μενού» τα ερωτήματα για την πορεία του κόμματος και τις προοπτικές στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση.
Οτι το ΠΑΣΟΚ πρέπει να είναι πρώτο κόμμα στις επόμενες εκλογές διατυπώθηκε ως ζητούμενο στην Κεντρική Επιτροπή. Το έθεσε ως στόχο και ο ίδιος ο Νίκος Ανδρουλάκης. Είναι δεδομένο ότι οποιοδήποτε άλλο αποτέλεσμα αυτομάτως θα εγείρει ζήτημα ηγεσίας και πάλι. Ισως αυτό να είναι και το πιο απλό από τα ερωτήματα που θα τεθούν. Το ζήτημα, όμως, είναι πώς θα πορευθεί το κόμμα μέχρι τις εκλογές. Στη Χαριλάου Τρικούπη μελετούν με προσοχή κινήσεις και δηλώσεις για να διαπιστώσουν πόσο πρόθυμοι είναι όλοι, ιδιαίτερα τα στελέχη πρώτης γραμμής, να συνταχθούν πίσω από την ηγεσία και στην προσπάθεια για μια καλή εκλογική επίδοση. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρεται από την πλευρά της ηγεσίας, «αν κάποιοι αποφάσισαν να είναι πάνω στη σκεπή και να πετροβολούν, θα εισπράξουν το κόστος της επιλογής τους».
Το βράδυ της Παρασκευής, πάντως, οι δύο αντίπαλοι του Ανδρουλάκη στην εσωκομματική μάχη έσπευσαν να διαχωρίσουν τη θέση τους από σενάρια εσωκομματικής αναταραχής στο ΠΑΣΟΚ. Σε κοινή δήλωση που συνυπέγραψαν, διαβεβαιώνουν «όσους ονειρεύονται “διαφοροποιήσεις” και “αντάρτικα” ότι στο ΠΑΣΟΚ όλες και όλοι αγωνιζόμαστε για να μπορεί να νικήσει στις εκλογές». Λίγο αργότερα ακολούθησε δεύτερη ομαδική δήλωση όλων των μελών της κοινοβουλευτικής ομάδας, με την οποία απέδιδαν τα περί εσωκομματικού αντάρτικου σε «επιχείρηση λάσπης».
Η κοινή δήλωση Δούκα – Γερουλάνου την Παρασκευή δείχνει ότι καμία πλευρά δεν επιθυμεί να χρεωθεί αναζωπύρωση της εσωκομματικής αναταραχής.
Οι γραπτές διακηρύξεις υπέρ της ενότητας δείχνουν ότι καμία πλευρά της εσωκομματικής μειοψηφίας δεν επιθυμεί να χρεωθεί μια αναζωπύρωση της εσωστρέφειας, μόλις τέσσερις μήνες μετά την τελευταία ενδοπασοκική αναμέτρηση. Ο Νίκος Ανδρουλάκης είχε ξεκάθαρα προειδοποιήσει από το βήμα της Κεντρικής Επιτροπής ότι η ευθύνη είναι συλλογική: «Εχετε και εσείς χρέος να βάλετε όλες σας τις δυνάμεις. Δεν θα επιτρέψω κανένα πισωγύρισμα».
Τι συνεπάγεται αυτό; Σε πρώτη φάση ότι όλοι θα βρεθούν αντιμέτωποι με τις επιλογές τους και με όσα έχουν υποστηρίξει στις συνεδριάσεις των κομματικών οργάνων σε σχέση με κεντρικές πολιτικές αποφάσεις του κόμματος. Για παράδειγμα, από την πλευρά της Χαριλάου Τρικούπη αναφέρεται ότι ο Χάρης Δούκας, που στην Κεντρική Επιτροπή άσκησε δημόσια κριτική για τους χειρισμούς στο ζήτημα της προεδρικής εκλογής, όταν το θέμα είχε συζητηθεί στα αρμόδια κομματικά όργανα συντάχθηκε πλήρως με την επίσημη γραμμή και όχι μόνο δεν εξέφρασε αντιρρήσεις, αλλά την υπερασπίστηκε σθεναρά.
Οι φωνές που ακούγονται στο εσωτερικό του κόμματος φαίνεται ότι συνδέονται με την πορεία προς το συνέδριο και μια πρώτη κίνηση για να καταγραφούν διαφορετικές προσεγγίσεις και γύρω από αυτές να συγκροτηθούν τάσεις ενόψει του συνεδρίου. «Να μην επιτραπεί στην ηγεσία να αξιοποιήσει τον μηχανισμό που διαθέτει για να αυξήσει την επιρροή της και τον έλεγχό της στο κόμμα», αναφέρεται σχετικά. Στο παρασκήνιο γίνονται και άλλες συζητήσεις, που φθάνουν μέχρι τον χρόνο των εκλογών και τις επιλογές που θα γίνουν τότε, όσον αφορά πιθανές συμμαχίες και συνεργασίες.
Το παράδοξο της εσωτερικής συζήτησης στο ΠΑΣΟΚ εντοπίζεται στο γεγονός ότι τη στιγμή που η ηγεσία καλεί σε πανστρατιά για τον «υπέρ πάντων αγώνα», την επικράτηση στις επόμενες εκλογές, υπάρχουν στελέχη που ήδη σχεδιάζουν της κινήσεις τους προεξοφλώντας την ήττα στην εκλογική αναμέτρηση και αναλύοντας επί χάρτου τα πιθανά σενάρια, ώστε να προετοιμάσουν τη δική τους αντίδραση απέναντι σε καθένα από αυτά. Οι εσωκομματικές εκλογές φαίνεται ότι εκλαμβάνονται από κάποιους σαν το πρώτο ημίχρονο μιας διαδικασίας που παραμένει ανοιχτή και το αποτέλεσμά της δεν έχει ακόμη κριθεί.
