ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Εκθεση της Υπηρεσίας Ερευνών του αμερικανικού Κογκρέσου δημιουργεί ελπίδες στην Αγκυρα για την επιστροφή της στο πρόγραμμα των F-35 και την απόκτηση του συγκεκριμένου αεροσκάφους. Σύμφωνα με τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης, στην έκθεση που συνέταξε η Υπηρεσία Ερευνών του Κογκρέσου στις ΗΠΑ, επισημαίνεται ότι θα μπορούσε να επανεξεταστεί η απόφαση για την πώληση των F-35 στην Τουρκία. Η έκθεση δεν αναφέρεται στη συγκεκριμένη κατεύθυνση μόνο στην Τουρκία αλλά και στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Οι ΗΠΑ είχαν αποκλείσει την Αγκυρα από το πρόγραμμα της συμπαραγωγής των F-35 λόγω της αγοράς των S-400 από τη Ρωσία. Είχαν αποκλείσει και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα από τα F-35, λόγω της προσέγγισης με την Κίνα.
Σύμφωνα με την εφημερίδα Turkiye, η έκθεση περιλαμβάνει τις ακόλουθες πληροφορίες: «Το Κογκρέσο μπορεί να εξετάσει το ενδεχόμενο της πώλησης των F-35 στην Τουρκία και στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Το Κογκρέσο μπορεί επίσης να επανεξετάσει τη συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα» παραγωγής τους.
Στην έκθεση για τα F-35 που δημοσιεύθηκε από την Υπηρεσία Ερευνών του Κογκρέσου των ΗΠΑ αναφέρεται επίσης ότι η Τουρκία ήταν μία από τις εννέα κύριες συμμετέχουσες χώρες κατά την έναρξη του προγράμματος και ότι συνολικά 100 αεροσκάφη F-35 προγραμματιζόταν να παραδοθούν στην τουρκική πολεμική αεροπορία. Αναφέρθηκε ότι περισσότερα από 900 εξαρτήματα παρήχθησαν στην Τουρκία, συμπεριλαμβανομένων κρίσιμων εξαρτημάτων, όπως η άτρακτος, το σύστημα προσγείωσης και εξαρτήματα του μεσαίου τμήματος, ενώ σύμφωνα πάντα με την έκθεση, μετά την απόφαση να αποκλειστεί η Τουρκία από το πρόγραμμα η παραγωγή διακόπηκε και το κόστος αυξήθηκε.
Μετά την αγορά του αντιαεροπορικού συστήματος S-400 από τη Ρωσία το 2019, η Τουρκία, όπως προαναφέρθηκε, αποκλείστηκε από το πρόγραμμα F-35. Η Αγκυρα τέθηκε υπό το καθεστώς CAATSA (Countering America’s Adversaries Through Sanctions Act) από το αμερικανικό Κογκρέσο. Για να αρθούν οι κυρώσεις CAATSA πρέπει να ληφθεί νέα απόφαση από το αμερικανικό Κογκρέσο και να αλλάξει ο νόμος.
Στην έκθεση επισημάνθηκε ότι η Τουρκία επικεντρώθηκε σε εγχώρια προγράμματα μετά τον αποκλεισμό της από το πρόγραμμα F-35. Ανάμεσα σε αυτά είναι το μαχητικό KAAN, το οποίο σχεδιάζεται να είναι έτοιμο το 2028-2029, ενώ από την Αγκυρα προωθούνται ο εκσυγχρονισμός των F-16 αλλά και η αγορά των Eurofighter Τyphoon. Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες των Τούρκων αναλυτών, η Αγκυρα έχει ξεκαθαρίσει πως θα αγοράσει 40 Eurofighter, θέτοντας ως όρο να εγκριθεί όμως παράλληλα και η παραχώρηση των πυραύλων Meteor. Επισήμως οι Τούρκοι αξιωματούχοι δεν έχουν μιλήσει για τέτοιους όρους και δεσμεύσεις. Ομως, παρακολουθούν στενά τις αντιδράσεις της ελληνικής κυβέρνησης και περιμένουν να αποκτήσουν εικόνα για τα αποτελέσματα της χθεσινής συνάντησης του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Εμανουέλ Μακρόν.
Η ομιλία Τεκίν
Ο υπουργός Παιδείας της Τουρκίας, Γιουσούφ Τεκίν, σε ομιλία σε εκδήλωση της πλατφόρμας «Επιστροφή στις ρίζες 2025-2026», κατηγόρησε την Ελλάδα ότι κλείνει τα σχολεία της μειονότητας στη Θράκη, την οποία χαρακτήρισε ως τουρκική. Ο κ. Τεκίν δήλωσε ότι «πρέπει να διασφαλίσουμε το δικαίωμα στην εκπαίδευση της “τουρκικής” μειονότητας στη “Δυτική” Θράκη. Είναι αξιοπερίεργο ότι στην Ελλάδα, ο αριθμός των σχολείων των ομοεθνών και φίλων μας στη “Δυτική Θράκη” που ορίζονται ως “τουρκική μειονότητα” έχει πλέον μειωθεί ακριβώς στο ένα τέταρτο από τον αριθμό των σχολείων που υπήρχαν κατά την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης. Η Ελλάδα κλείνει τα σχολεία. Εμείς εδώ εξασφαλίζουμε τη συνέχιση λειτουργίας αυτών των σχολείων με τον τρόπο που μας αρμόζει».
