Του Σταύρου Παπαντωνίου
Τα επόμενα βήματά τους στο θέμα των Τεμπών σχεδιάζουν τα πολιτικά κόμματα, ενόψει και της προ ημερησίας διατάξεως συζήτησης στη Βουλή που έχει γίνει δεκτή από την κυβέρνηση και αναμένεται περί τα μέσα Φεβρουαρίου. Μάλιστα χθες, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ και Πλεύση Ελευθερίας ζήτησαν να διεξαχθεί η συζήτηση το συντομότερο δυνατό, με τον Νικήτα Κακλαμάνη να παραπέμπει στην αναφορά του Κυριάκου Μητσοτάκη ότι η συζήτηση θα γίνει μετά τη δημοσιοποίηση των πορισμάτων.
«Καλοδεχούμενη» χαρακτήρισε ο Παύλος Μαρινάκης την πρόταση δυσπιστίας που προανήγγειλε ο Νίκος Ανδρουλάκης.
Χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, σε συνέχεια των όσων είπε ο πρωθυπουργός στην εφ’ όλης της ύλης συνέντευξή του, επιχείρησε να περάσει ένα συγκεκριμένο μήνυμα που υπήρχε οριζόντια ως φιλοσοφία σε όλες τις απαντήσεις του: η κυβέρνηση δεν ισχυρίζεται ότι δεν έχει κάνει λάθη, αλλά είναι κάθετη στο ότι σε κανένα σημείο μετά το τραγικό δυστύχημα δεν υπήρξε επιχείρηση συγκάλυψης, και για αυτό θα διευκολύνει τη Δικαιοσύνη με κάθε τρόπο ώστε να καταλήξει η έρευνα σε συγκεκριμένα συμπεράσματα. Σε αυτό το πλαίσιο, αναφέρθηκε ξανά στην πρόταση για προανακριτική επιτροπή. «Αν ερχόταν η Δικαιοσύνη και ζητούσε από τη Βουλή την παραπομπή ενός προσώπου και ερχόταν η κυβερνητική πλειοψηφία να πει όχι, τότε, ναι, θα είχαν κάθε λόγο να μας κατηγορούν. Και ενώ δεν το έχουμε κάνει αυτό, προσπαθούν να πείσουν τους πολίτες για συγκάλυψη. Και γιατί αυτή η προσπάθεια αποδίδει σε μεγάλο ποσοστό», είπε καταγγέλλοντας την τακτική της αντιπολίτευσης.
Οι κραδασμοί
Είναι δεδομένο ότι η κυβέρνηση, όλο το επόμενο διάστημα, το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να «παίξει άμυνα» και να προσπαθήσει να απαντήσει πειστικά στα ερωτήματα που έχουν συσσωρευτεί. Το μεγαλύτερο μέλημα του Μεγάρου Μαξίμου αυτή τη στιγμή είναι να δείξει πως η υπόθεση ούτε συγκαλύπτεται ούτε βαλτώνει και η Δικαιοσύνη προχωράει απερίσπαστη τη δουλειά της. Δεδομένου όμως ότι η επέτειος του δυστυχήματος είναι σε ένα μήνα από σήμερα –στα τέλη Φεβρουαρίου–, υπάρχει ο φόβος τα συλλαλητήρια να γενικευτούν και η πίεση να αυξηθεί, κάτι που η κυβέρνηση δύσκολα θα μπορέσει να αντιμετωπίσει, καθώς το χρονοδιάγραμμα της ανάκρισης είναι συγκεκριμένο και δεν μπορεί –ούτε πρέπει– να παρέμβει. Στο πλαίσιο αυτό, ο πρωθυπουργός θα μπορούσε εντός Φεβρουαρίου να προχωρήσει σε μια άλλη πολιτική κίνηση που θα απορροφήσει κάποιους κραδασμούς: έναν ευρύ ανασχηματισμό, ξεκινώντας από τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών Χρήστο Σταϊκούρα, που το τελευταίο διάστημα συγκεντρώνει πυρά καθώς ένα βασικό κομμάτι της κριτικής που δέχεται η κυβέρνηση είναι πως δεν προχώρησε όσο θα έπρεπε την αναμόρφωση του σιδηροδρόμου μετά το δυστύχημα. Από εκεί και πέρα, και το μήνυμα του πρωθυπουργού προς τους υπουργούς του να σεβαστούν τους γονείς των παιδιών που έχασαν τη ζωή τους στα Τέμπη δείχνει τη δυσαρέσκεια του Μεγάρου Μαξίμου για συγκεκριμένα πρόσωπα και ενισχύει την πιθανότητα αλλαγών στην κυβέρνηση.
Εν συνεχεία τα βλέμματα στρέφονται κυρίως στο θέμα της πιθανής μεταφοράς παράνομου υλικού από την εμπορική αμαξοστοιχία. Από την κυβέρνηση προτίθενται, εάν αυτό αποδειχθεί, να ζητήσουν από τη Hellenic Train να λογοδοτήσει, εκτός από το ποινικό και σε πολιτικό σκέλος, καθώς, όπως είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, η εταιρεία «έχει μια σχέση με το ελληνικό Δημόσιο και μια υποχρέωση να είναι εντάξει σε κάποιες υποχρεώσεις», αφήνοντας όλα τα ενδεχόμενα ανοικτά.
Τέλος, όσον αφορά την πρόταση δυσπιστίας που προανήγγειλε ο Νίκος Ανδρουλάκης, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος τη χαρακτήρισε «καλοδεχούμενη», προσθέτοντας ωστόσο πως «επιβεβαιώνει την άποψη ότι μέλημα της αντιπολίτευσης είναι να αποκομίσει πολιτικά οφέλη από μια τραγωδία» και θυμίζοντας πως «εμείς δεν πολιτικοποιήσαμε μια τραγική υπόθεση για να αποκομίσουμε πολιτικά οφέλη».
Πρόταση δυσπιστίας προαναγγέλλει το ΠΑΣΟΚ
Των Δώρας Αντωνίου, Αντώνη Αντζολέτου
Την απόφαση του ΠΑΣΟΚ να συνεχίσει να πιέζει την κυβέρνηση στο ζήτημα των Τεμπών καταδεικνύει η χθεσινή δήλωση του προέδρου του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Νίκου Ανδρουλάκη, ότι θα προχωρήσει στην κατάθεση πρότασης δυσπιστίας προς την κυβέρνηση «μόλις προκύψουν νέα στοιχεία από τα πορίσματα, που αποδεικνύουν ότι εδώ και δύο χρόνια συνειδητά κοροϊδεύουν τον ελληνικό λαό».
Να ακολουθήσει το παράδειγμα του Σέρβου πρωθυπουργού και να παραιτηθεί κάλεσε τον Κυριάκο Μητσοτάκη ο Σωκράτης Φάμελλος.
Στη Χαριλάου Τρικούπη περιγράφουν τον Φεβρουάριο ως μήνα «πυκνών εξελίξεων» για τα Τέμπη, καθώς πέρα από την προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση στη Βουλή, την οποία ήδη έχει αποδεχθεί η κυβέρνηση, τον επόμενο μήνα αναμένεται το πόρισμα του ΕΜΠ για τα αίτια της φωτιάς από τη σύγκρουση των τρένων, αλλά και η παρουσίαση των συμπερασμάτων της Επιτροπής Διερεύνησης Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων, που έχει προαναγγείλει συνέντευξη Τύπου στις 27 Φεβρουαρίου.
Για την κατάθεση της πρότασης δυσπιστίας απαιτούνται 50 υπογραφές. Από τη Χαριλάου Τρικούπη λένε ότι δεν έχει γίνει κάποια προσυνεννόηση με τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης, θεωρούν όμως ότι εφόσον προχωρήσουν σε μια τέτοια κίνηση θα βρεθεί κοινός τόπος, όπως είχε γίνει και τον Μάρτιο του 2024, όταν και πάλι το ΠΑΣΟΚ κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας με αφορμή την αποκάλυψη ηχητικών ντοκουμέντων για το δυστύχημα των Τεμπών. Τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης επιθυμούν μετά την προ ημερησίας συζήτηση στη Βουλή να κλιμακωθεί η πίεση προς την κυβέρνηση. Η πρόταση δυσπιστίας είναι το επόμενο «σκαλοπάτι», όμως σε κάθε περίπτωση τον δρόμο θα δείξει το τελικό πόρισμα της Δικαιοσύνης και η έρευνα του ΕΜΠ. Ο Σωκράτης Φάμελλος, αφού κάλεσε τον Κυριάκο Μητσοτάκη να ακολουθήσει το παράδειγμα του Σέρβου ομολόγου του και να παραιτηθεί, του επιτέθηκε τονίζοντας πως στην εξεταστική επιτροπή «το κόμμα του απέρριψε πέντε κεντρικούς μάρτυρες και συνετέλεσε στη συγκάλυψη και στο κουκούλωμα… Αποδεικνύεται ότι είναι φοβισμένος και ηττημένος», τόνισε χαρακτηριστικά. «Το μόνο που ενδιαφέρει είναι η διαχείριση του πολιτικού κόστους. Δεν τους ενδιαφέρει ούτε η αλήθεια, την οποία άλλωστε έσπευσαν με διάφορους τρόπους να συσκοτίσουν, ούτε η τιμωρία των ενόχων», ανέφεραν από το ΚΚΕ. Στις δικές του επισημάνσεις για το φορτίο της εμπορικής αμαξοστοιχίας αναφέρθηκε ο Κυριάκος Βελόπουλος, συμπληρώνοντας πως «ένας πανικόβλητος πρωθυπουργός για ακόμη μια φορά προσπάθησε να επιρρίψει ευθύνη σε όλους τους άλλους, διότι παραπλανήθηκε». Την απόσυρση του Κώστα Τασούλα από τη θέση του υποψηφίου για την Προεδρία της Δημοκρατίας, «ως βασικού εκτελεστή της επιλογής του κ. Μητσοτάκη για τη συγκάλυψη» ζήτησε η Νέα Αριστερά, μετά την ομολογία του πρωθυπουργού πως η Εξεταστική δεν ήταν η καλύτερη στιγμή της Βουλής. Η Ζωή Κωνσταντοπούλου τόνισε από το βήμα της Ολομέλειας πως θα αιτηθεί στον πρόεδρο της Βουλής να διαβιβαστούν όλες οι ποινικές δικογραφίες στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας. Ο Δημήτρης Νατσιός μιλώντας στην ΕΡΤ έκανε λόγο για παιδαριώδεις και γελοίες δικαιολογίες από την πλευρά του πρωθυπουργού.
Η Εξεταστική, η πρόταση για Προανακριτική, η μομφή, οι συγκρούσεις
Του Αντώνη Αντζολέτου
Τα πολιτικά «επεισόδια» του σιδηροδρομικού δυστυχήματος τα δύο τελευταία χρόνια είναι αρκετά. Πλέον, το τι προηγήθηκε στη Βουλή πυροδοτεί ακόμα πιο πολύ τη σύγκρουση κυβέρνησης – αντιπολίτευσης μετά τη συνέντευξη του Κυριάκου Μητσοτάκη στον Alpha και τη «διαχωριστική γραμμή» που τράβηξε με τη μέχρι τώρα προσέγγιση που είχε κάνει η πλειοψηφία για τα Τέμπη.
Στο ανοιχτό ενδεχόμενο που άφησε ο πρωθυπουργός για σύσταση προανακριτικής επιτροπής, απαντά με σφοδρότητα το ΠΑΣΟΚ, θυμίζοντας πως είχε καταθέσει αίτημα σχεδόν ενάμιση χρόνο πριν, το οποίο απορρίφθηκε από την πλειοψηφία. Στις 24 Νοεμβρίου του 2023 σε μια συνεδρίαση που διήρκεσε περισσότερο από 12 ώρες η πρόταση της Χαριλάου Τρικούπη στρεφόταν κατά των πρώην υπουργών Μεταφορών και Υποδομών Κώστα Καραμανλή και Χρήστου Σπίρτζη. Είχε ακολουθήσει και ο ΣΥΡΙΖΑ ζητώντας να διερευνηθούν ποινικές ευθύνες τεσσάρων πολιτικών προσώπων που διετέλεσαν αρμόδιοι υπουργοί από το 2012-2023 (Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, Κωστής Χατζηδάκης, Χρήστος Σπίρτζης, Κώστας Καραμανλής) και διαχειρίστηκαν την επίμαχη σύμβαση 717 για τους σιδηροδρόμους. Τι είχε συμβεί; Με τη νέα κυβέρνηση της Ν.Δ. να μην έχει κλείσει ούτε έξι μήνες ζωής το πόρισμα του Ευρωπαίου εισαγγελέα με ένα πολυσέλιδο κατηγορητήριο στα τέλη του καλοκαιριού είχε επαναφέρει την υπόθεση ακόμα πιο ψηλά στην επικαιρότητα.
Σχεδόν ταυτόχρονα, στις 23 Νοεμβρίου του 2023, η Εξεταστική για τα Τέμπη, που ζήτησε το ΚΚΕ, ξεκίνησε τις εργασίες της με πολλές εντάσεις και αντεγκλήσεις να καταγράφονται μεταξύ της κυβέρνησης και της μειοψηφίας. Είχε εγκριθεί η συγκρότησή της με 226 «ναι» από την Ολομέλεια, όμως η ίδια ομοφωνία δεν καταγράφηκε κατά τη διάρκεια των εργασιών.
Με πολλές εντάσεις και αντεγκλήσεις είχε ξεκινήσει τις εργασίες της η εξεταστική επιτροπή, η οποία στιγματίστηκε από αρκετές επεισοδιακές συνεδριάσεις.
Στιγματίστηκε από αρκετές επεισοδιακές συνεδριάσεις. Στις 20 Φεβρουαρίου του 2024 σταμάτησε η ακροαματική διαδικασία όταν αποχώρησαν από τη συνεδρίαση ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, Νέα Αριστερά, Ελληνική Λύση, ΚΚΕ και Σπαρτιάτες. Κατήγγειλαν την πλειοψηφία για συγκάλυψη λόγω του γρήγορου κλεισίματος των εργασιών της Επιτροπής, όπως ανέφεραν, της μη κλήσης κομβικών μαρτύρων, αλλά και της μη διαβίβασης της δικογραφίας του εφέτη – ανακριτή για το έγκλημα των Τεμπών.
Ο πρωθυπουργός στη συνέντευξή του στον Alpha τόνισε πως «δεν ήταν η καλύτερη στιγμή της Βουλής», με την αντιπολίτευση να υπενθυμίζει ότι παρά τις πιέσεις είχε απορριφθεί καταρχάς το αίτημα να εξεταστεί ο Κώστας Γενηδούνιας, συνδικαλιστής, πρόεδρος των μηχανοδηγών του ΟΣΕ και στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ. Ακολούθως δεν εκλήθησαν ο πρώην πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΟΣΕ, ο πρώην πρόεδρος της επιτροπής παρακολούθησης του συστήματος τηλεδιοίκησης και ο πρώην διευθύνων σύμβουλος της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Στη συνεδρίαση της 11ης Μαρτίου του 2024, που πραγματοποιήθηκε για την ανάγνωση των πορισμάτων των κομμάτων, η παρουσία της Ζωής Κωνσταντοπούλου, παρά το γεγονός πως δεν ήταν μέλος της Επιτροπής, άναψε τα αίματα ειδικά όταν η επικεφαλής της Πλεύσης Ελευθερίας πήρε τον λόγο. Το «πολιτικό ημερολόγιο» των Τεμπών περιλαμβάνει και την πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ την οποία ακολούθησαν και υπέγραψαν ο ΣΥΡΙΖΑ, η Νέα Αριστερά και η Πλεύση Ελευθερίας. Συνολικά 83 βουλευτές. Με βάση ρεπορτάζ που αναφερόταν σε αλλοίωση των συνομιλιών του μοιραίου σταθμάρχη με μηχανοδηγούς στη Λάρισα το βράδυ της τραγωδίας, στο κείμενο της πρότασης γινόταν λόγος για εγκληματική και μεθοδευμένη προσπάθεια συγκάλυψης της υπόθεσης των Τεμπών και δημιουργίας ενός πέπλου προστασίας συγκεκριμένων προσώπων. Επειτα από ονομαστική ψηφοφορία, και επί 300 ψηφισάντων, στις 28 Μαρτίου του 2024, 159 βουλευτές καταψήφισαν την πρόταση δυσπιστίας, ενώ οι 141 βουλευτές της αντιπολίτευσης τάχθηκαν «υπέρ». Στη συνεδρίαση είχε σχολιαστεί αρνητικά τόσο από την αντιπολίτευση όσο και από τους συγγενείς των θυμάτων το χειροκρότημα βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας στον πρώην υπουργό Μεταφορών Κώστα Καραμανλή μετά το τέλος της ομιλίας του.
Η αντιπολίτευση ετοιμάζεται να κλιμακώσει την πίεση προς την κυβέρνηση. Υπενθυμίζεται ότι για την κατάθεση πρότασης δυσπιστίας απαιτούνται 50 υπογραφές βουλευτών, ενώ για το αίτημα σύστασης προανακριτικής επιτροπής 30.
