Ο πρωθυπουργός δεν παίρνει ποτέ καμιά απόφαση, χωρίς πρώτα να την έχει μετρήσει. Από αυτό τον κανόνα δεν μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση η απόφασή του για την Προεδρία της Δημοκρατίας, για την οποία το Μέγαρο Μαξίμου «έτρεξε» επισταμένα αρκετές έρευνες τους τελευταίους μήνες.
Η «Κ» παρουσιάζει σήμερα τις μετρήσεις που έφτασαν τελικά πάνω στο πρωθυπουργικό γραφείο, με τους αριθμούς να ρίχνουν φως και να εξηγούν σε μεγάλο βαθμό την απόφαση Μητσοτάκη.
Η λίστα του Δεκεμβρίου
Η τελευταία μέτρηση που έγινε τον περασμένο Δεκέμβριο περιελάμβανε 5 συν 1 πρόσωπα, που αποκαλύπτουν και ποια ονόματα ήταν τελικά στ’ αλήθεια στο μυαλό του Κυριάκου Μητσοτάκη. Οι Κωνσταντίνος Τασούλας, Ευάγγελος Βενιζέλος, Λουκάς Παπαδήμος, Μαρία Δαμανάκη και Γιάννης Στουρνάρας ήταν οι πέντε επιλογές που είχε όντως κατά νουν ο πρωθυπουργός τον τελευταίο μήνα, ενώ για τυπικούς λόγους μετρήθηκε και ο Χρήστος Ράμμος, καθώς από
τις αρχές Δεκεμβρίου ήταν το μόνο πρόσωπο που είχε προταθεί επισήμως από ένα κόμμα και συγκεκριμένα τη Νέα Αριστερά.
Από τα πέντε παραπάνω πρόσωπα τις περισσότερες θετικές γνώμες, όπως φαίνεται και στο γράφημα που δημοσιεύει η «Κ», είχε ο Κώστας Τασούλας. Δεύτερος σε θετικές γνώμες ήταν ο Ευάγγελος Βενιζέλος ο οποίος,
ωστόσο, είχε πολύ μεγάλο ποσοστό και στις αρνητικές γνώμες, κάτι που συνυπολογίστηκε.
Η μεγάλη διαφορά πάντως μεταξύ Τασούλα και Βενιζέλου ήταν στο ποσοστό των πολιτών που δεν εξέφραζαν γνώμη για το πρόσωπό τους, καθώς για τον
πιο «άγνωστο» πρόεδρο της Βουλής η απάντηση «δεν ξέρω, δεν απαντώ» έφτανε το 18,3%, ενώ για τον προβεβλημένο Βενιζέλο ήταν μόλις στο 4,1%. Το ποιοτικό αυτό στοιχείο ήταν σημαντικό, καθώς πρακτικά σήμαινε πως ο επόμενος Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει μεγάλο περιθώριο να χτίσει το προφίλ του
με πολίτες που δεν τον γνωρίζουν, κάτι που δεν ίσχυε για τον κ. Βενιζέλο.
Από εκεί και πέρα, σε δημοτικότητα ερχόταν τρίτος ο Λουκάς Παπαδήμος, μετά η Μαρία Δαμανάκη και τελευταίος –από τις επιλογές που «ζύγιζε» ο πρωθυπουργός– ήταν ο Γιάννης Στουρνάρας, που είχε και το μεγαλύτερο ποσοστό σε αρνητικές γνώμες φτάνοντας το 66,7%. Ετσι ερμηνεύεται και αριθμητικά αυτό που είχε γράψει η «Κ» πως οι δύο τραπεζίτες ήταν στη λίστα, αλλά όχι ως βασικές επιλογές,
καθώς προβλημάτιζε η χαμηλή τους αποδοχή.
Η κομματική βάση
Από τα παραπάνω εξηγείται γιατί στη «βραχεία λίστα» φτάσαμε με δύο βασικές επιλογές: τον Κώστα Τασούλα και τον Ευάγγελο Βενιζέλο. Το επόμενο ερώτημα
ήταν ποια είναι η γνώμη των ψηφοφόρων της Ν.Δ. Τα ευρήματα και εδώ ήταν αποκαλυπτικά. Το 57,9% των «γαλάζιων» ψηφοφόρων αξιολογούσε θετικά τον κ.
Τασούλα και το 26,4% αρνητικά. Και εδώ το ποσοστό άγνοιας ήταν μεγάλο και έφτανε το 15,7%.
Πολλές θετικές γνώμες είχε και ο Ευάγγελος Βενιζέλος στους ψηφοφόρους της Ν.Δ., φτάνοντας το 47,8% και με 49% αρνητικές γνώμες. Είναι προφανές πως ο
πρωθυπουργός θα στάθμιζε ανάμεσα στον πιο κομματικό υποψήφιο και τον κ. Βενιζέλο που του εξασφάλιζε και τις ψήφους του ΠΑΣΟΚ, αλλά έχαιρε και αξιοσημείωτης αποδοχής στη βάση της Νέας Δημοκρατίας.
Η αναζήτηση βεβαίως είχε ξεκινήσει από το ενδεχόμενο ανανέωσης της θητείας της Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Το σενάριο αυτό άρχισε να σταθμίζεται
με αλυσιδωτές έρευνες από τον Οκτώβριο μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου. Στην τελευταία μέτρηση, που παρουσιάζει η «Κ», την πιθανότητα παραμονής της κυρίας
Σακελλαροπούλου στο Προεδρικό Μέγαρο έβλεπε ευνοϊκά μόλις το
31,9% των ερωτηθέντων («ναι» και «μάλλον ναι» στην ανανέωση της θητείας της).
Καθοριστικό ρόλο έπαιξε πιθανότατα η χαμηλή αποδοχή που είχε η νυν Πρόεδρος, όχι μόνο στους κόλπους της Ν.Δ., αλλά και μεταξύ των ψηφοφόρων της Κεντροαριστεράς.
Το καθοριστικό όμως εύρημα ήταν πιθανότατα η χαμηλή αποδοχή που είχε η νυν Πρόεδρος, όχι μόνο στους κόλπους της Νέας Δημοκρατίας, αλλά και μεταξύ
των ψηφοφόρων της Κεντροαριστεράς: οι μισοί (46,5%) ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ και περισσότεροι από τους μισούς (65,3%) ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ είχαν
αρνητική γνώμη για την κ. Σακελλαροπούλου.
Το συμπέρασμα του πρωθυπουργικού επιτελείου ήταν ότι με μια νέα υποψηφιότητα της κ. Σακελλαροπούλου ο κ. Μητσοτάκης διακινδύνευε μεν τη συνοχή του κόμματός του –και της κοινοβουλευτικής του ομάδας–, χωρίς όμως να μπορεί να προσδοκά σε οφέλη από το Κέντρο. Γι’ αυτό και το όνομα της Προέδρου δεν συμπεριλαμβανόταν στην τελική λίστα των πέντε προσώπων που «ζυγίζονταν» δημοσκοπικά μέχρι τον Δεκέμβριο.
Ενδιαφέρον έχει το γεγονός πως τον Οκτώβριο είχε μετρηθεί και ο Νίκος Δένδιας, καταγράφοντας μακράν την υψηλότερη δημοτικότητα με 54,5% θετικές
γνώμες στο σύνολο των ψηφοφόρων. Ωστόσο, για τον υπουργό Αμυνας το Μαξίμου δεν μπήκε σε δίλημμα, καθώς ο ίδιος είχε σπεύσει με επανειλημμένες δηλώσεις του να ξεκαθαρίσει ότι δεν ενδιαφερόταν για το ύπατο αξίωμα.
Ο ανασχηματισμός
Τα παραπάνω εξηγούν και γιατί ο πρωθυπουργός προτίμησε σχεδόν στα μισά της δεύτερης θητείας του να συσπειρώσει το κόμμα του με μια επιλογή που προκάλεσε κλίμα ευφορίας εντός της Ν.Δ., ενώ ακόμη και το ντόμινο που προκάλεσε έφερε τον Νικήτα Κακλαμάνη στη θέση του προέδρου της Βουλής, εξουδετερώνοντας ένα βασικό πόλο της εσωκομματικής αντιπολίτευσης.
Την ίδια ώρα, όμως, η πλάστιγγα που έγειρε πιο συντηρητικά ενόχλησε τη ζωτική κεντρώα πτέρυγα του Κυριάκου Μητσοτάκη, κάτι που εκφραζόταν παρασκηνιακά και από τους «μεταγραφέντες» στη Νέα Δημοκρατία, οι οποίοι επιμένουν ότι το κόμμα δεν μπορεί να διατηρήσει την ηγεμονία του χωρίς τα ερείσματά του στο Κέντρο. Η προεδρική εκλογή αντιμετωπίζεται ως χαμένη ευκαιρία για να «εμπεδωθούν» αυτά τα ερείσματα.
Τα όπλα, ωστόσο, στη φαρέτρα του πρωθυπουργού δεν εξαντλούνται εδώ. Το επόμενο διάστημα –είτε μέχρι το Πάσχα είτε αργότερα– μια αλλαγή στο κυβερνητικό σχήμα θα δείξει «πού το πάει ο πρωθυπουργός», με κυβερνητικές πηγές να σημειώνουν στην «Κ» πως ο κ. Μητσοτάκης θα ακολουθήσει τη
γνωστή συνταγή της ισορροπίας. Δεν πρόκειται να δούμε έναν «δεξιό ανασχηματισμό», αλλά αντίθετα λελογισμένες αλλαγές, με αξιοποίηση μελών της κοινοβουλευτικής ομάδας, αλλά όχι μόνο. Οι ίδιες πηγές προσθέτουν πως
η δεξαμενή κεντρώων στελεχών που μπορεί να αξιοποιηθούν δεν
έχει στερέψει.
Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα να αναθερμάνει τις σχέσεις με το πιο απαιτητικό κεντρώο κοινό με νομοθετικές της πρωτοβουλίες, αλλά και
με ήδη ψηφισμένες μεταρρυθμίσεις, που χρειάζονται χρόνο για να λάβουν σάρκα και οστά –και να αποδώσουν πολιτικά–, όπως η δυνατότητα ίδρυσης μη κρατικών πανεπιστημίων.
Με την πρόοδο αυτών των αλλαγών το Μαξίμου εκτιμά ότι στο τέλος θα επανασυσπειρώσει τους κεντρώους ψηφοφόρους, στους οποίους, όσο πλησιάζει
το τέλος της τετραετίας, θα προβάλλει και ως η μόνη λύση για «κυβερνησιμότητα» και πολιτική σταθερότητα.
