Ο πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης, επιβεβαιώνοντας την «Κ», αποκάλυψε χθες πως συζητάει σε τρία επίπεδα με την Ουάσιγκτον για τον τρόπο που θα μπορούσε μελλοντικά η χώρα να οδηγηθεί στο ΝΑΤΟ. Σύμφωνα με τον κ. Χριστοδουλίδη, το πρώτο επίπεδο είναι η αναβάθμιση των εξοπλιστικών προγραμμάτων της Εθνικής Φρουράς, το δεύτερο η εμβάθυνση των στρατηγικών σχέσεων με τις ΗΠΑ μέσα από τις υποδομές και το τρίτο η ωρίμανση των συνθηκών.
«Συζητούμε με τις ΗΠΑ σε τρία επίπεδα»
Του Γιάννη Ιωάννου
Σε επιβεβαίωση του ρεπορτάζ της ανταποκρίτριας της «Κ» στην Ουάσιγκτον Λένας Αργύρη για ενδιαφέρον της Κυπριακής Δημοκρατίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ προέβη ο πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Χριστοδουλίδης. Σε δηλώσεις του, χθες, στο περιθώριο εκδήλωσης στη Λευκωσία, ο κ. Χριστοδουλίδης ανέφερε πως «συζητούμε με τις ΗΠΑ σε τρία επίπεδα, που προσφέρει η ιδιότητα του κράτους-μέλους του ΝΑΤΟ, για το πώς μπορεί η Κυπριακή Δημοκρατία να αξιοποιήσει αυτές τις ευκαιρίες, έτσι ώστε όταν όλα είναι στη θέση τους, να μπορεί να γίνει κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ».
Ο κ. Χριστοδουλίδης αναφέρθηκε σε τρία επίπεδα αναφορικά με την αναβάθμιση της σχέσης της Κυπριακής Δημοκρατίας με το ευρωατλαντικό σύστημα ασφάλειας:
• Στην αναβάθμιση των εξοπλιστικών προγραμμάτων της Εθνικής Φρουράς, έτσι ώστε σε επίπεδο αμυντικών συστημάτων η Κυπριακή Δημοκρατία να διαθέτει τις δυνατότητες, εάν της δοθεί η ευκαιρία, να μπορεί να συμμετάσχει στο Βορειοατλαντικό Σύμφωνο.
• Στην εμβάθυνση των στρατηγικών σχέσεων με τις ΗΠΑ, προαναγγέλλοντας ουσιαστικά την αναβάθμιση των αεροπορικών και των ναυτικών εγκαταστάσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας.
«Για τις υποδομές που έχουμε, είτε η ναυτική βάση είτε η αεροπορική βάση, έχει ήδη ληφθεί απόφαση για ενίσχυση και αναβάθμισή τους, και μέσα σε αυτό το πλαίσιο είμαστε σε προχωρημένες διαβουλεύσεις για τη ναυτική βάση με την Ε.Ε., για την αεροπορική βάση με τις ΗΠΑ. Αυτό πράττουμε πολύ συγκεκριμένα. Προς αυτή την κατεύθυνση βλέπουμε μια πολύ θετική ανταπόκριση και από τις ΗΠΑ, οφείλω να το αναγνωρίσω, βλέπετε όλα όσα γίνονται», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Χριστοδουλίδης.
Η αναβάθμιση των εξοπλιστικών προγραμμάτων της Εθνικής Φρουράς, οι εξελίξεις με τη ναυτική και την αεροπορική βάση και ο ρόλος της Αγκυρας.
• Στην ωρίμανση των συνθηκών, δεδομένης και της πάγιας τακτικής της Τουρκίας να απειλεί με βέτο την προοπτική ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας στο δυτικό σύστημα συλλογικής ασφάλειας.
Ο κ. Χριστοδουλίδης ανέφερε πως το γεγονός ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν μπορεί να είναι κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ λόγω των ενστάσεων της Τουρκίας αποτρέπει την Εθνική Φρουρά από πολλές ευκαιρίες, είτε αναβάθμισης είτε απόκτησης στρατιωτικού εξοπλισμού. «Οσο πιο λίγα λέμε γι’ αυτό το θέμα τόσο πιο κοντά είμαστε στον στόχο», προσέθεσε ο κ. Χριστοδουλίδης όταν του ζητήθηκε να τοποθετηθεί με ξεκάθαρο τρόπο για την ένταξη της Κύπρου στο Βορειοατλαντικό Σύμφωνο.
Οπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «Κ», ο πρόεδρος της Δημοκρατίας συζήτησε το θέμα με τα συγκυβερνώντα κόμματα, διευκρινίζοντας πως κάτι τέτοιο θα γίνει μόνο μετά τη λύση του Κυπριακού. Στόχος της κυβέρνησης είναι να υπάρξει πίεση προς την τουρκική πλευρά και να αποδείξει προς τους δυτικούς συμμάχους πως η Κυπριακή Δημοκρατία είναι έτοιμη για εξελίξεις στο Κυπριακό, αλλά και να στείλει το μήνυμα πως η διακοπή των σχέσεων Κύπρου – Ρωσίας δεν είναι μια παρένθεση, αλλά μια στρατηγική διαρκείας. Θα πρέπει να σημειωθεί, παράλληλα, πως το Προεδρικό αναμένει το επόμενο διάστημα εξελίξεις στο ζήτημα κατάργησης της βίζας για τους Κύπριους πολίτες.
Η συζήτηση για την ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ αποτέλεσε και αφορμή για εσωτερικές πολιτικές αντιδράσεις, με πόλεμο δηλώσεων μεταξύ στελεχών του ΑΚΕΛ και του Δημοκρατικού Συναγερμού, αλλά και παρέμβαση –στην πλατφόρμα Χ– του τέως προέδρου της Βουλής Γιαννάκη Ομήρου, ο οποίος αναφέρθηκε στην ανάγκη διαλόγου και λαϊκής έγκρισης αναφερόμενος και στην προ δεκαετίας συζήτηση για τη συμμετοχή της Κύπρου στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη (PfP).
Σε μια άλλη εξέλιξη, μια διαδήλωση που οργάνωσε το ΑΚΕΛ –μέσω του Συμβουλίου Παγκόσμιας Ειρήνης– την περασμένη Κυριακή στη Λάρνακα, έξω από τις εγκαταστάσεις του αμερικανικού κέντρου CYCLOPS με αντι-νατοϊκό και αντι-ιμπεριαλιστικό περιεχόμενο με αφορμή και τον πόλεμο στη Γάζα, προκάλεσε αντιπαραθέσεις στη Βουλή των Αντιπροσώπων μεταξύ του βουλευτή του ΔΗΣΥ Χάρη Γεωργιάδη και των βουλευτών του ΑΚΕΛ Γιώργου Κουκουμά και Χρίστου Χριστοφίδη.
Τουρκία: Απαιτείται ομοφωνία
Του Μανώλη Κωστίδη
Κωνσταντινούπολη-Ανταπόκριση. Η Αγκυρα απαντάει με έντονο ύφος στις πληροφορίες που αποκάλυψε η «Κ» για σχέδιο ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας στο ΝΑΤΟ, το οποίο παρουσιάστηκε από τον Νίκο Χριστοδουλίδη στον Τζο Μπάιντεν.
Πηγές του υπουργείου Αμυνας της γειτονικής χώρας ξεκαθάρισαν πως η ένταξη εξαρτάται από την ομόφωνη απόφαση όλων των μελών του Βορειοατλαντικού Συμφώνου και ανέφεραν πως «η Τουρκία, ως μια χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ, υπενθυμίζει ότι οι αποφάσεις για τη διεύρυνση της Συμμαχίας λαμβάνονται ομόφωνα και υποστηρίζει ότι οι διαδικασίες αυτές πρέπει να διεξάγονται λαμβάνοντας υπόψη τις ανησυχίες κάθε χώρας για την εθνική ασφάλεια».
Οι ίδιες πηγές υποστήριξαν πως η συζήτηση αυτή προκαλεί αποσταθεροποίηση στο νησί και τόνισαν ότι «στην παρούσα κατάσταση δεν υφίσταται αίτηση της “ελληνοκυπριακής διοίκησης της Νότιας Κύπρου” (Κυπριακή Δημοκρατία) για ένταξη στο ΝΑΤΟ, ωστόσο συμπεριλαμβανομένων και των πρωτοβουλιών της είναι μια εξέλιξη που είναι απαράδεκτη από τη σκοπιά της Τουρκίας. Αυτή η πρωτοβουλία θα διαταράξει την ευαίσθητη ισορροπία στο Κυπριακό και θα επηρεάσει αρνητικά τις διαπραγματευτικές διαδικασίες προς την κατεύθυνση της επίλυσης».
Πηγές του υπουργείου Αμυνας της γειτονικής χώρας χαρακτηρίζουν τη συζήτηση περί εισδοχής της Κύπρου στη Συμμαχία «απαράδεκτη εξέλιξη».
Την επίσημη παρουσίαση του σχεδίου για μια ενδεχόμενη μελλοντική ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στο ΝΑΤΟ, όταν οι πολιτικές συνθήκες το επιτρέψουν, όπως αποκάλυψε η «Κ», την έκανε ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης στον Τζο Μπάιντεν κατά την πρόσφατη συνάντησή τους στον Λευκό Οίκο. Μετά την Ουάσιγκτον το συζήτησε και στο Βουκουρέστι με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε, στο περιθώριο της συνόδου της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας.
Πάντως, η τουρκική κυβέρνηση είναι ιδιαίτερα ενοχλημένη από τη στενή συνεργασία της Λευκωσίας με τις χώρες του ΝΑΤΟ στο πλαίσιο της έντασης που επικρατεί στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, όπως και την άρση από τις ΗΠΑ του εμπάργκο όπλων που εφάρμοζαν πολλές δεκαετίες.
Ο υπουργός Αμυνας της Τουρκίας Γιασάρ Γκιουλέρ αναφερόμενος στην αυξανόμενη στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ και άλλων χωρών στο νησί, στην προχθεσινή ομιλία του είχε τονίσει πως «παρακολουθούμε στενά τις επιβλαβείς για τη σταθερότητα δραστηριότητες που πραγματοποιεί η “ελληνοκυπριακή διοίκηση της Νότιας Κύπρου” (Κυπριακή Δημοκρατία) υπό την ονομασία ανθρωπιστικής βοήθειας, η οποία προσπαθεί να εκμεταλλευθεί το συνεχιζόμενο περιβάλλον κρίσης στη Μέση Ανατολή και την αυξανόμενη κινητικότητα των ξένων χωρών στο νησί».
Eν τω μεταξύ, η τουρκική εφημερίδα Milliyet αναφέρει πως «υπάρχει νέο σχέδιο ισχύος της τουρκικής αεροπορίας» και γράφει πως όλος ο σχεδιασμός προβλέπει τη μελλοντική ένταξη τριών τύπων μαχητικών. Πηγές του υπουργείου Αμυνας της Τουρκίας αναφέρουν ότι «στο πλαίσιο της προμήθειας 40 F-16 Block 70 και εξειδικευμένων πυρομαχικών έγινε μια αρχική πληρωμή ύψους 1,4 δισ. δολαρίων και τέθηκε σε ισχύ η σύμβαση, οι τεχνικές συζητήσεις βρίσκονται σε εξέλιξη, ενώ οι τεχνικές συζητήσεις για την προμήθεια 40 Eurofighter συνεχίζονται θετικά». Η Αγκυρα ξεκαθαρίζει πως έχει υποβάλει και νέο αίτημα για την προμήθεια 40 F-35, δίχως να αναφέρεται σε καμία απάντηση των ΗΠΑ. Η Τουρκία ήταν συμπαραγωγός χώρα των συγκεκριμένων αεροσκαφών και σχεδίαζε την προμήθεια 100 F-35. H απόφασή της για την προμήθεια των ρωσικών αντιαεροπορικών συστημάτων έφερε την απόφαση των ΗΠΑ για κυρώσεις CAATSA.
