Η διαφορετική προτεραιότητα που έχει για την Τουρκία η Ανατολική Μεσόγειος σε σύγκριση με το Αιγαίο Πέλαγος αναδείχθηκε και τις τελευταίες εβδομάδες κατά τις έρευνες του ωκεανογραφικού – ερευνητικού πλοίου «Αιγαίο». Υπενθυμίζεται ότι το «Αιγαίο» πραγματοποιεί ερευνητικές εργασίες, που ξεκίνησαν από τη Λέσβο και φθάνουν έως τη Ρόδο, για τη μελλοντική πόντιση καλωδίων που θα χρησιμεύσουν στην ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών μεταξύ τους, αλλά και με την ενδοχώρα, σε δυο διαφορετικά στάδια. Οι ελληνικές αρχές παρατηρούν με ενδιαφέρον τις αντιδράσεις της Αγκυρας στις έρευνες του «Αιγαίο», καθώς στην πρώτη φάση τους αυτές περιορίστηκαν στην έκδοση NAVTEX, ενώ στη δεύτερη αναβαθμίστηκαν με την παρουσία και πολεμικού πλοίου σε απόσταση ασφαλείας.
Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια των ερευνών από τη Λέσβο έως και την Κω, το ερευνητικό «Αιγαίο» συνοδευόταν από μικρές και μεσαίες μονάδες επιφανείας του Πολεμικού Ναυτικού, όπως κανονιοφόροι, παράκτια περιπολικά και πυραυλάκατοι. Η τουρκική πλευρά περιορίστηκε σε εκείνη την πρώτη φάση κυρίως στην έκδοση αγγελιών προς ναυτιλλομένους (NAVTEX) από τον σταθμό Σμύρνης της τουρκικής υδρογραφικής υπηρεσίας, που περιείχαν τις πάγιες θέσεις της Αγκυρας για την υφαλοκρηπίδα στο Αιγαίο. Απαντήθηκαν δεόντως από την υδρογραφική υπηρεσία του Π.Ν., δίχως να δημιουργηθεί οποιοδήποτε πρόβλημα στο πεδίο. Από τη στιγμή που το «Αιγαίο» έπλευσε προς την περιοχή της Καρπάθου και της Ρόδου, αμέσως εμφανίστηκε στην περιοχή μια μονάδα του τουρκικού ναυτικού, επιπέδου αναλόγου με την ελληνική. Μοναδική εξαίρεση αποτέλεσε τις τελευταίες δύο ημέρες η κορβέτα «Bafra», καθώς στην περιοχή επικρατούσαν κακές καιρικές συνθήκες, οι οποίες βέβαια δεν επέτρεψαν την πραγματοποίηση ερευνών από το «Αιγαίο». Στο πλήρωμα του ελληνικού πλοίου είχε δοθεί από το υπουργείο Εξωτερικών και το κείμενο που μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως απάντηση σε πιθανές οχλήσεις από τη γέφυρα κάποιου τουρκικού πολεμικού. Τα τουρκικά πολεμικά έπλεαν κατά κανόνα σε απόσταση 10 ναυτικών μιλίων από το ελληνικό ερευνητικό.
Χθες, πάντως, το ερευνητικό πλοίο ολοκλήρωσε τις δραστηριότητές του χωρίς πρόβλημα και το βράδυ ελλιμενίστηκε στη Ρόδο. Αυτή τη φορά είχε γίνει πολύ προσεκτική χάραξη της διαδρομής του καλωδίου το οποίο θα ενώνει τα βόρεια τμήματα της Ρόδου και της Καρπάθου που βρίσκονται εκτός των ορίων του τουρκολιβυκού μνημονίου. Υπενθυμίζεται ότι τα βόρεια όρια του τουρκολιβυκού μνημονίου βρίσκονται νότια και δυτικά, σε μια νοητή γραμμή που ξεκινάει από τα ανατολικά της Ρόδου και συνεχίζει στα νότια Κάσου και Καρπάθου και στη συνέχεια έως τα ανατολικά της Κρήτης.
Οι κινήσεις της Αγκυρας αναδεικνύουν ότι έχει «προτεραιότητα» την Ανατολική Μεσόγειο και λιγότερο το Αιγαίο Πέλαγος.
Προκειμένου να αποφευχθεί κλιμάκωση και στην περιοχή να πλέει ένα πολεμικό από κάθε πλευρά, από την Αθήνα έχει δοθεί σαφής εντολή, η οποία ακολουθείται ευλαβικά, ώστε σε κάθε αλλαγή φρουράς η μονάδα του Π.Ν. να έχει αναχωρήσει λίγο προτού φτάσει το πλοίο αντικατάστασης στην υπηρεσία, για αποφυγή παρεξηγήσεων με το τουρκικό ναυτικό.
Σημειώνεται ότι οι τουρκικές αντιδράσεις αναλύονται και σε σύγκριση με τις έρευνες που είχε προγραμματιστεί να πραγματοποιήσει το περασμένο καλοκαίρι μεταξύ Κάσου και Καρπάθου το ιταλικό πλοίο «Ievoli Relume», τότε βέβαια με αφορμή το έργο διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου (2-GSI, Great Sea Interconnector).
Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Ιούλιο η Αγκυρα είχε ουσιαστικά οδηγήσει τις εργασίες του ιταλικού «Ievoli Relume» σε παύση, κινητοποιώντας τουλάχιστον πέντε πολεμικά πλοία. Η κρίση τότε λύθηκε μόνο έπειτα από επίπονες διαπραγματεύσεις στο τρίγωνο Αθήνας, Αγκυρας και Ρώμης. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι έρευνες του ιταλικού πλοίου θα συνεχιστούν την επόμενη εβδομάδα και στο σημείο μεταξύ Ρόδου – Κάσου και Καρπάθου. Δεδομένου, πάντως, ότι μεθαύριο Παρασκευή θα πραγματοποιηθεί η συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν στην Αθήνα, τα ευαίσθητα αυτά έργα για λογαριασμό του ΑΔΜΗΕ έχουν γίνει υπό την απόλυτη επίβλεψη του υπουργείου Εξωτερικών. Σημειώνεται, τέλος, ότι σήμερα θα πραγματοποιηθεί στην Κωνσταντινούπολη ένας ακόμη γύρος μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης ανάμεσα στις αντιπροσωπείες των υπουργείων Εθνικής Αμυνας των δύο χωρών.
