Κύριε διευθυντά
Με μόνη την πεποίθησή μου ότι θα αρέσει στους συναναγνώστες της «Κ», όσο άρεσε και σε εμένα, αποστέλλω ένα κείμενο της (νεότερής μου) συγχωριανής, πρεσβυτέρας Γεωργίας Αντωνούλα, γραμμένο επ’ ευκαιρία του, πριν από μία εβδομάδα, εορτασμού της Σύναξης των Παμμεγίστων Ταξιαρχών Μιχαήλ και Γαβριήλ (8/11). Και μόνο για τον νοσταλγικό του χαρακτήρα, το προσυπογράφω, ως απλός αντιγραφέας του. Το παραθέτω:
«Είναι αναμφισβήτητα οι μεγάλοι πρωταγωνιστές της γιορτής “πασών των επουρανίων δυνάμεων”. Ο Μιχαήλ, ο αρχάγγελος της δύναμης και της δικαιοσύνης, κι ο Γαβριήλ, ο αρχάγγελος του ελέους και των θαυμασίων της αγάπης του Θεού. Ενα ιερό δίδυμο, η χάρη τους, που με τις επουράνιες, αγγελτήριες αποστολές τους κομίζουν επί γης το θέλημα του Θεού, που όλα τα ζυγιάζει, τα συνταιριάζει και τα ισορροπεί. Αξιώθηκα από παιδί να ενστερνισθώ την ορμέμφυτη ανάγκη του ανθρώπου για αγάπη και δικαιοσύνη, τόσο ανάγλυφα αποτυπωμένη στα πρόσωπα δυο απλών και αγράμματων γιαγιάδων.
Στο αγαπημένο μου χωριό, δίπλα στο σπίτι μας ήταν και το φτωχικό αρχοντικό του Τάσου και της Λένης Μπαλτσιάκη. Εκεί, παίζοντας με τις συνομήλικές μου κόρες τους, έζησα κάποιες από τις πιο όμορφες στιγμές της ζωής μου. Στο ίδιο σπίτι ζούσαν και οι δυο γιαγιούλες, χήρες συμπεθέρες, μητέρες της Λένης και του Τάσου. Η γιαγιά Ελισάβετ Κατσαβριά, που όλοι την λέγαμε γιαγιά Κατσαβριού. Και η γιαγιά Βασιλική Μπαλτσιάκη που όλοι την λέγαμε γιαγιά Μπαλτσιάκω.
Η γιαγιά Κατσαβριού, με ένα μόνιμο, αγαθό χαμόγελο στο πρόσωπό της, ανεχόταν όλες τις φασαρίες, τις τρέλες και τις ζαβολιές μας. Λεπτούλα, ελαφρώς κυρτωμένη, με το μαύρο μαντήλι της σφιχτοδεμένο στο κεφάλι. Ο,τι παλαβομάρα κι αν κάναμε, ποτέ δε μας μάλωσε.
Γλυκιά σαν τον Αρχάγγελο Γαβριήλ. Οταν, όμως, τα πράγματα ξέφευγαν, επενέβαινε η γιαγιά Μπαλτσιάκω για να μας επαναφέρει στην τάξη. Ψηλή, σωματώδης και ευθυτενής, έβαζε μια δυνατή φωνή, κραδαίνοντας το μπαστούνι της, όπως ο Αρχάγγελος Μιχαήλ τη ρομφαία του. Ωπ! Αμέσως επικρατούσε ησυχία. Ποιος να τολμήσει να τα βάλει με τη γιαγιά Μπαλτσιάκω;
Κι όμως, η ίδια η γιαγιά Μπαλτσιάκω, άλλος άνθρωπος, την ώρα του φαγητού στη στενόχωρη κουζινούλα, γνωρίζοντας την αδυναμία μου για τις βούτες με φρέσκο ζυμωτό ψωμί στο λιγοστό λαδάκι της ντοματοσαλάτας, μου έγνεφε σιωπηρά να πάω κοντά της. Κι όταν πλησίαζα, δισταχτικά, αντί να μου καταφέρει καμιά ξανάστροφη, όπως φοβόμουν, έβαζε μπροστά μου τη γαβάθα και το ανάλογο ψωμί για την πολυπόθητη παπάρα.
Από εκείνες τις αγράμματες, αλλά φωτισμένες γιαγιάδες, διδάχτηκα, πολύ πριν από το πανεπιστήμιο, τη δικαιοσύνη και την αγάπη του Θεού. Την πρώτη, ίδια με εκείνη της γιαγιάς Μπαλτσιάκως. Μια δικαιοσύνη που δεν εξοντώνει, δεν τιμωρεί σαδιστικά, δεν εξουθενώνει.
Που μας τρομάζει λίγο, όταν πρέπει, όχι για να μας εκδικηθεί, αλλά για να μας συνεφέρει. Κι από την άλλη, την αγάπη του Θεού, ίδια με την ανεχτική, τη μεγάθυμη, τη συγχωρητική αγάπη, της γιαγιάς Κατσαβριούς.
Από τότε, κάθε φορά που αντικρύζω τις εικόνες των Αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ και ιδιαιτέρως τη μέρα της γιορτής τους, παρακαλώ να σκεπάζουν κάτω από τις φτερούγες τους τις ψυχούλες των γιαγιάδων Βασιλικής και Ελισάβετ και των παιδιών τους Αναστασίου και Ελένης.
Βοήθειά μας οι Παμμέγιστοι Αγιοι Ταξιάρχες. Και του χρόνου».
Για την αντιγραφή
Γιώργος Ι. Κωστούλας, Βούλα
