Κύριε διευθυντά
Αφορμή της παρούσης το κείμενο της κ. Μαρίας Κατσουνάκη («Καθημερινή», 1/11/2025), αναφερόμενο στην εσωτερική αρρυθμία λειτουργίας της ΑΣΚΤ, μια κατάσταση ανάξια των περίπου δύο αιώνων λειτουργίας και άνθησης της σχολής. Αναφορά σε αυτό το πολυσήμαντο παρελθόν, η επιστολή μου.
Ο μεγάλος μας γλύπτης Γιάννης Παππάς, σε κείμενό του αφιερωμένο στα 150 χρόνια της σχολής, αναφέρεται στη μακροχρόνια διαδικασία που από τις αρχές του 18ου αιώνα προϋπέθετε η κατάκτηση, από έναν μαθητευόμενο, του τίτλου του ζωγράφου ή του γλύπτη.
Περίπου την ίδια μακρόσυρτη διαδικασία απονομής του τίτλου του μάστορα, που ακολούθησαν οι συντεχνίες μαστορικής –τα λεγόμενα «εσνάφια»– των αρχών του 19ου αιώνα.
∆ιηγείται, λοιπόν, ο μεγάλος μας γλύπτης: «Το τσιράκι έμπαινε στο εργαστήρι του μάστορα, όπου ίσχυαν οι αυστηροί κανόνες του μαιτρ, γιατί τότε ο καλλιτέχνης ήταν πρώτα από όλα μάστορας και αφού, επί καιρό, έκανε τις βοηθητικές δουλείες γινόταν, αν μπορούσε, βοηθός δασκάλου, και αργότερα, κάνοντας το άριστο έργο, το αριστούργημά του, το chef-d’oeuvre, κρίνονταν από τους δόκιμους καλλιτέχνες της συντεχνίας», για να καταλήξει: «Αξίζει να αναφερθεί το (ελληνικού ενδιαφέροντος) παράδειγμα ενός εξαίσιου ζωγράφου, του Antoine Watteau, που παρουσίασε στη συντεχνία των ζωγράφων του Παρισιού, περί το 1720, για να του απονεμηθεί ο τίτλος του ζωγράφου, το πασίγνωστο έργο του, που είναι τώρα στο Μουσείο του Λούβρου, «Η αναχώρηση για τα Κύθηρα». Τέτοιες ήταν τότε οι απαιτήσεις!».
Αυτά από τον σπουδαίο γλύπτη μας.
Με την ευκαιρία και στο ίδιο πνεύμα, η δήλωση- εξομολόγηση του Γιάννη Τσαρούχη, ο οποίος, αναφερόμενος στη μαθητεία του δίπλα στον Φ. Κόντογλου, έχει γράψει: «Σιγά σιγά άρχισα να επισκέπτομαι το σπίτι του και γρήγορα έγινα βοηθός του. Μαστορόπουλο όπως έλεγαν όσοι αγαπούσαν τις παλιές λέξεις…».
*Βούλα
