Κύριε διευθυντά
Η είδηση για το… Gala στην γκαλερί των Γλυπτών ήλθε ακριβώς μόλις είχα τελειώσει το κείμενο της επιστολής σχετικά με εκείνη του Dr. Mario Trabucco della Torretta, ο οποίος μου έκανε την τιμή να διαβάσει τη δική μου επιστολή («Κ», 11/10/2025) για τα Γλυπτά του Παρθενώνα στην έγκριτη εφημερίδα σας και να σχολιάσει, εντοπίζοντας την «αστοχία» μου και το «σφάλμα». Τον ευχαριστώ.
Προφανώς χαθήκαμε στη μετάφραση, λόγω διαφοράς «γλώσσας», ύφους και πνεύματος στο κείμενο ενός εκάστου. Η διαφορετική οπτική… θεώρηση εννοιών, όπως «θεατρικότητα» και «σκηνοθεσία» και κυρίως η διαφορετική αισθητική, με την αριστοτελική και όποια έννοια, δεν διευκόλυναν την επικοινωνία.
Σε μία ακόμη ανάγνωση της επιστολής μου, χωρίς προκαταλήψεις, θα ανακάλυπτε πολύ περισσότερα στοιχεία, θετικά για τη βρετανική πλευρά, η οποία πλέον δεν τα χρειάζεται. Τα δημιουργεί μόνη της. Η εντυπωσιακή «απάντηση» στις διαφορές μας ήρθε κατ’ ευθείαν από το Βρετανικό Μουσείο, με μια καθηλωτική εικόνα, η οποία θα μπορούσε να έχει τον τίτλο… «Pink Floyd, the Gallery» και κατάλληλη μουσική υπόκρουση του γνωστού συγκροτήματος. Μόνον αυτό έλειπε. Δεν είναι κακό. Ολέθριο είναι να παραγνωρίζουμε το κυρίως θέμα και να μην ξέρουμε για ποιο πράγμα μιλάμε.
Δεν επιθυμώ να σχολιάσω κάτι. Το θέμα καλύφθηκε με τις θεσμικές τοποθετήσεις. Λυπάμαι ειλικρινά για τη συγκυρία, τη στιγμή που ο κ. Trabucco πιστεύει ότι ενημερώνει σεμνά και «αντικειμενικά» για τις βρετανικές θέσεις: «Για πρώτη φορά από την απομάκρυνση των Γλυπτών το ελληνικό κοινό είχε την ευκαιρία να πάρει μια γεύση της βρετανικής θέσης» (sic). Τι να πει κανείς;
Η αλήθεια είναι ότι το κοινό πήρε μια καλή γεύση… έστω και από τόσο μακριά, η οποία μόνο στην ισχυροποίηση της ανάγκης για την Επανένωση των Γλυπτών οδηγεί, χωρίς ατέρμονες εξηγήσεις και πρωτοβουλίες, οι οποίες στήνουν καριέρες, εράνους, βιογραφικά κ.λπ. στων Γλυπτών την πολύπαθη ράχη.
Ευγενική υπενθύμιση:
Τα συγκεκριμένα Γλυπτά δεν είναι μεμονωμένα κινητά ευρήματα, ούτε ανεξάρτητα διακοσμητικά στοιχεία μιας δεξίωσης. Δεν ανήκουν σε κάποια «οικοσκευή», ούτε καν στην ιερά σκευή του αρχαίου Ναού. Ανήκουν στην κατασκευή του και στο υποκείμενο αφήγημα αξιών. Τι δεν καταλαβαίνει κανείς, τι παρακάμπτει και τι αποσιωπά; Είναι γλυπτά αρχιτεκτονικά «σωματικά» μέλη ενός «ατόμου», ενός «ζώντος» οργανισμού, τα οποία ακρωτηριάστηκαν και αποσπάσθηκαν βιαίως, εκτός αν υπήρχε η συναίνεσή τους στην πράξη και δεν ισχύει ο «βιασμός»… Ελέγχεται και αυτό.
Εως ότου προσκομιστεί ένα τέτοιο αδιάσειστο αποδεικτικό στοιχείο τα πράγματα είναι σαφή και το δικαίωμα της αλήθειας παραμένει ισχυρότατο και ενεργό.
Είναι απλός ο μύθος της αλήθειας. Η επανένωση ως «μονόδρομος». Εννοείται ότι κανείς δεν εμπόδισε τη βρετανική πλευρά να πει τη γνώμη της και δυστυχώς δεν την εμπόδισε να πληροφορήσει «για πρώτη φορά» το αθηναϊκό κοινό «αντικειμενικά» και ασύμμετρα, ότι μπορεί να συγκρίνει σοβαρά ένα αρχειακό υλικό της Νεώτερης Ιστορίας, όσο σημαντικής, με έναν αρχαίο ναό, όπως ο Παρθενώνας…
Δυστυχώς, κανείς δεν μπορεί να εμποδίσει το Βρετανικό Μουσείο να υπονομεύει τις θέσεις του διαρκώς και αντίστοιχα την ελληνική πλευρά να ισχυροποιεί τις δικές της, χωρίς πολύ κόπο.
Ευτυχώς, τα Μαρμάρινα Γλυπτά έχουν άλλο προσδόκιμο ζωής και δεν βιάζονται να εντυπωσιάσουν…
*Επίτιμη Γενική Δ/ντρια Αρχαιοτήτων & Πολιτιστικής Κληρονομιάς
