Κύριε διευθυντά
Τι ήταν αρχικά τα Ελγίνεια μάρμαρα; Αν και δεν το συνειδητοποιούμε τώρα, ήταν οι πρώτοι «πρεσβευτές» του υπό διαμόρφωση νέου ελληνικού κράτους, γιατί εκτέθηκαν στη Μεγάλη Βρετανία λίγα χρόνια πριν από την Ελληνική Επανάσταση. Θύμισαν έτσι στους Βρετανούς τι ήταν η αρχαία Ελλάδα, τι σήμαινε για τη ∆ύση και συνέβαλαν στην ενίσχυση του κινήματος του φιλελληνισμού. Η αρχαία ελληνική γραμματεία ήταν μεν γνωστή στους μορφωμένους, αλλά η παρέλαση της πομπής των Παναθηναίων έδειξε και σε μη κλασικιστές τι ήταν η αρχαία Αθήνα.
Τι είναι σήμερα αυτή η ζωφόρος του Παρθενώνα; Είναι η απεικόνιση όλου του αρχαίου δήμου της Αθήνας που παρελαύνει στη μεγαλύτερη γιορτή τους, που γινόταν για να τιμήσουν την πολιούχο τους την Αθηνά. Μας θυμίζουν, έτσι, τι σημαίνει «δημοκρατία», γιατί τα αρχαία μνημεία άλλων χωρών προβάλλουν με γιγάντια αγάλματα βασιλείς ή φαραώ, όπως τους βλέπουμε στους ναούς της αρχαίας Αιγύπτου. Παρομοίως, σε σύγχρονα δικτατορικά καθεστώτα έβλεπες ή βλέπεις παντού τεράστια αγάλματα του δικτάτορα, π.χ. του Στάλιν. Πουθενά αλλού στον κόσμο δεν υπάρχει η απεικόνιση, η προβολή ενός ολόκληρου λαού, ενός ολόκληρου δήμου. Η ζωφόρος έχει λοιπόν ένα πολύ ζωντανό πολιτικό μήνυμα. Να θυμίσει τι ήταν δημοκρατία και τι σημαίνει για εμάς σήμερα.
Οι Αθηναίοι πολίτες παρουσίασαν τους θεούς τους στα αετώματα, αλλά απεικόνισαν τον εαυτό τους στη ζωφόρο του Παρθενώνα. Σήμερα, που υπάρχει η δυνατότητα ψηφιακής καθοδήγησης μηχανημάτων αναπαραγωγής των γλυπτών και αναπλήρωσης των τμημάτων που λείπουν, θα χαιρόμουν πολύ αν γινόταν όχι μόνο η προσπάθεια επιστροφής των πρωτοτύπων στην Αθήνα, αλλά και αντιγραφή – ανάπλαση όλης της πομπής στην αρχική της λαμπρότητα.
*Πεύκη
