Κύριε διευθυντά
Στη συλλογική εθνική συνείδηση ως 1η πράξη του αδελφοκτόνου εμφυλίου πολέμου (1944-1949) λογίζονται τα ∆εκεμβριανά το 1944. Ιστορικά όμως, η 1η πράξη ήταν ένα μήνα νωρίτερα! Στις 4 Νοεμβρίου, η μάχη του Κιλκίς αποτελεί το πλέον πολύνεκρο και σχεδόν ξεχασμένο επεισόδιο του Εμφυλίου. Σύμφωνα με το ιστορικό πλαίσιο, μετά την αποχώρηση των Γερμανών και την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τον ΕΛΑΣ, αναδύθηκαν εντάσεις σχετικά με την εξουσία και τη διακυβέρνηση στις απελευθερωμένες περιοχές. Στο Κιλκίς, πολλοί που θεωρούνταν συνεργάτες των Γερμανών (ταγματασφαλίτες, δωσίλογοι) και ομάδες με αντικομμουνιστική δράση –σύνολο 7.500-9.000 άνδρες– συγκεντρώθηκαν και οχυρώθηκαν στο νοσοκομείο της πόλης, σε σχολεία, σε αποθήκες και στο ύψωμα 371 (λόφος Αγίου Γεωργίου). Ο ΕΛΑΣ κάλεσε τους οχυρωμένους να παραδοθούν με υπόσχεση δίκης και εγγύηση ζωής από τη μετακατοχική κυβέρνηση.
Εκείνοι αρνήθηκαν με συνέπεια τα χαράματα της 4ης Νοεμβρίου ο ΕΛΑΣ να επιτεθεί με 6.000 άνδρες. Η μάχη ήταν σφοδρή και ο ΕΛΑΣ επικράτησε και κατέλαβε την πόλη μέχρι το απόγευμα. Οι εκτιμήσεις αναφέρουν περίπου 1.500 ταγματασφαλίτες και 180 ΕΛΑΣίτες, νεκρούς. Μετά τη μάχη υπήρξαν μαζικές εκτελέσεις τουλάχιστον 2.000 αιχμαλώτων και πολιτών στα «λαϊκά δικαστήρια» που στήθηκαν. Πρόκειται για ένα από τα πιο συγκλονιστικά επεισόδια της απελευθέρωσης όπου το μίσος, η εκδίκηση και ο πολιτικός διχασμός μεταξύ των δύο πλευρών οδήγησαν τη χώρα στον αιματηρότατο Εμφύλιο που ακολούθησε.
Σημείωση: Από ιστορικές πηγές και προσωπικές μαρτυρίες του πατέρα μου.
