Κύριε διευθυντά
Το παράδειγμα των νεοοθωμανών του «κλίματος» Ερντογάν που τελευταία επιδίδεται και σε χαρτογραφήσεις θαλάσσιων πάρκων, φαίνεται να ακολουθεί και η ηγεσία της Αλβανίας. Πριν από λίγες ημέρες δημοσίευσε σε επίσημο περιοδικό του υπουργείου Αμυνας εθνικό χάρτη που αποτύπωνε τα όρια της «Αλβανίας» –κατά το πρότυπο της «Γαλάζιας Πατρίδας»– όπου συμπεριλάμβανε περιοχές της ελληνικής επικράτειας (λ.χ. τα Ιωάννινα, την Ηγουμενίτσα, την Πρέβεζα, στην Ηπειρο, και άλλες, τα Γρεβενά, στη ∆υτική Μακεδονία).
Εκείνο, βέβαια, που παρουσιάζει ενδιαφέρον και παραπέμπει σε εθνικιστικές εξάρσεις του παρελθόντος είναι ότι οι σύγχρονες «αλβανικές χαρτογραφικές διεκδικήσεις» είναι ιστορικά τελείως αβάσιμες. Πώς είναι δυνατόν, άραγε, η Αλβανία να επιδιώκει, όπως υπαινίσσεται στο υπόμνημα του χάρτη, αναθεώρηση της Συνθήκης του Βερολίνου, του 1878, όταν την περίοδο εκείνη, η ίδια αποτελούσε μια περιθωριοποιημένη φτωχή οθωμανική επαρχία, η οποία διαμορφώθηκε σε ανεξάρτητο κράτος στις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα υπό την κηδεμονία της Αυστροουγγαρίας και της Ιταλίας;
Γεγονός πάντως είναι ότι ανάλογοι χάρτες, κυρίως εθνολογικοί ή ιστορικοί, χρησιμοποιήθηκαν στο δεύτερο μισό του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα για να αποτυπώσουν την «ιστορικότητα» ενός λαού στη βάση της αρχής prior tempore, fortior iure. Στην περίπτωση, βέβαια, του αλβανικού χάρτη δεν υπάρχει ούτε «ψήγμα» «ιστορικότητας» στη γεωγραφική αποτύπωση.
Η κατασκευή του χάρτη αυτού αποτελεί ένα ακόμη δείγμα της «νέας εποχής»: η δεύτερη θητεία Τραμπ φαίνεται να επαναφέρει στο προσκήνιο το δόγμα της επικράτησης του ισχυρότερου έναντι της έννοιας της ηθικής στις διεθνείς σχέσεις – ιδιαίτερα σε περιφερειακές χώρες που ηγεμονεύουν αυταρχικοί ηγέτες.
*Φιλόλογος – δρ Ιστορίας ΑΠΘ
