Κύριε διευθυντά
Ο κ. Κ. («Καθημερινή», 8/4/25) δεν μας εξέπληξε παρά το γεγονός ότι υπήρξε ιδιαίτερα πολυσχιδής και μακρόβιος. Η έκθεση έλεγχου, διαβάζουμε, έχει διαβαστεί στα αρμόδια όργανα και στην Εισαγγελία. Οσο για τον κ. Χ., τον συγγενή που τον «ανέδειξε» και τον κάλυπτε για 18 χρόνια, μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι θα μείνει αλώβητος, πιθανώς εδραιωμένος στα ανωτέρα κλιμάκια της ιεραρχίας του τμήματος. Ας ελπίσουμε ότι οι κύριοι Κ. και Χ. αποτελούν πληγή που πάει να κλείσει, όχι γιατί κάποια Κίρκη ανύψωσε το ηθικό ανάστημα του πανεπιστημιακού σώματος, αλλά γιατί τέτοιες περιπτώσεις γίνονται ολοένα πιο δύσκολο να κρατηθούν κάτω από το χαλί.
Αντίθετα, μεγαλώνει το κύμα των περιπτώσεων όπου η σχέση μεταξύ μπατζανάκηδων δεν είναι συγγένεια εξ αίματος ή αγχιστείας. Πώς καθορίζονται οι ανάγκες ενός τμήματος ΑΕΙ σε διδακτικό και ερευνητικό προσωπικό σε μια εποχή που η ίδια η αποστολή του τμήματος αλλάζει από τη μια μέρα στην άλλη; Πώς μπορεί να αποφευχθεί η φωτογραφική προκήρυξη μιας νέας θέσης; Πόσο μακριά πετάμε το δίχτυ προς αλίευση υποψηφίων; Πώς απαρτίζεται το καταλληλότερο σώμα εκλεκτόρων; Πόσο πρέπει να μετρά η αυτοδυναμία του τμήματος για ένα τόσο σοβαρό και λεπτό θέμα για το οποίο η προσφυγή στους όπου γης ειδικότερους αποτελεί αδήριτη ανάγκη; Εδώ γεννιέται πολύς χώρος για πανίσχυρα δίχτυα μπατζανάκηδων άλλου τύπου. Το πρόβλημα δεν έχει την απλότητα της περίπτωσης των κυρίων Κ. και Χ. Ας μη βαυκαλιζόμαστε με την ιδέα ότι μπορεί να λυθεί με νόμους, διατάξεις και ιεραρχικές δομές ελέγχου. Μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο αν ξεκινήσει κανείς σωστά από την αρχή. Κάπως έτσι έγινε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 στην Κρήτη όταν η Πολιτεία αποσύρθηκε διακριτικά και άφησε μια χούφτα ανθρώπους εγνωσμένης αξίας να κάνουν τη δουλειά τους. Δεν είναι ότι άτομα ίσου αναστήματος δεν υπάρχουν σήμερα. Υπάρχουν, τους γνωρίζουμε, τους φέρνουμε αλλά δεν τους αφήνουμε να δουλέψουν (βλέπε «Καθημερινή» και «Βήμα» της 6/4/25). Ολοι συμφωνούν στο ότι στην πλειονότητά τους οι πανεπιστημιακοί μας στέκονται σαν μονάδες, αλλά κάτι μπαίνει στη μέση και δεν τους αφήνει να αποδώσουν σαν σύνολα. Δεν μπορούμε να ξηλώσουμε και να ξαναστήσουμε τα τμήματα από την αρχή. Η λύση δεν θα έρθει με κρατικούς παρεμβατισμούς – τους έχουμε δοκιμάσει όλους. Η πίεση της αλλαγής θα έρθει απέξω και λέγεται ανταγωνισμός. Αυτοί που θέλουν να επιζήσει το δημόσιο πανεπιστήμιο θα πρέπει να είναι οι πρώτοι που θα τον εναγκαλιστούν και θα τον προωθήσουν.
*Ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου Κρήτης
