Στην καλύτερη των περιπτώσεων, ο αφοπλισμός της Χαμάς θα χρειαστεί πολύ χρόνο, μέσα στον οποίο οι διαμεσολαβητές θα ζητούν την υπομονή της κυβέρνησης Νετανιάχου· το Ισραήλ θα επιμείνει στην καταστροφή των επιχειρησιακών υποδομών της οργάνωσης, συμπεριλαμβανομένου του δικτύου των σηράγγων. Ο Γουίλ Τόντμαν, Chief of Staff στο τμήμα Γεωπολιτικής και Εξωτερικής Πολιτικής στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών – CSIS της Ουάσιγκτον, περιγράφει στην «Κ» τους λόγους οι οποίοι καθιστούν εύθραυστη την εκεχειρία στη Γάζα, παρά τις εγγυήσεις Τραμπ.
– Υπάρχει αυτή τη στιγμή η διασφάλιση ότι οι δύο πλευρές δεν θα αρχίσουν εκ νέου τις εχθροπραξίες; Και ποια είναι αυτή η διασφάλιση;
– Αυτό που μαθαίνουμε είναι ότι οι Αμερικανοί διαπραγματευτές συναντήθηκαν με τον ηγέτη της Χαμάς, Χαλίλ αλ-Χάγια, και έδωσαν προσωπικές εγγυήσεις ότι το Ισραήλ δεν θα ξαναρχίσει τις μάχες μετά την απελευθέρωση των ομήρων. Λόγω της σημαντικής επιρροής του προέδρου Τραμπ στην ισραηλινή κυβέρνηση, η εγγύηση αυτή φαίνεται πως έπεισε τη Χαμάς να εφαρμόσει την πρώτη φάση της συμφωνίας. Οταν ο Τραμπ μίλησε στην Κνέσετ δήλωσε ότι ο πόλεμος στη Γάζα είχε τελειώσει. Αυτή η δήλωση καθιστά πολύ πιο δύσκολο για την ισραηλινή κυβέρνηση να αποφασίσει να ξαναρχίσει τις μάχες. Ωστόσο είναι πιθανό να δούμε αψιμαχίες και υπάρχει κίνδυνος ένα μικρό περιστατικό να κλιμακωθεί σε κάτι πολύ μεγαλύτερο. Ο ισραηλινός στρατός πιθανότατα θα δοκιμάσει τα όρια της εκεχειρίας, ώστε να διατηρήσει την ικανότητα δράσης όταν αντιληφθεί ότι θα προκύψει απειλή.
– Το σχέδιο Τραμπ προβλέπει τον αφοπλισμό της Χαμάς, κάτι που η Χαμάς μέχρι στιγμής δεν έχει αποδεχθεί. Επομένως, ποιο μπορεί να είναι το μέλλον αυτής της συμφωνίας εκεχειρίας;
– Αυτή η συμφωνία εκεχειρίας εισέρχεται τώρα σε μια πολύ πιο δύσκολη φάση, καθώς οι διαμεσολαβητές θα διαπραγματευθούν τα μεγαλύτερα ζητήματα. Ο αφοπλισμός της Χαμάς θα χρειαστεί πολύ χρόνο για να ολοκληρωθεί και οι διαμεσολαβητές δεν θα θέλουν να βιαστούν. Φοβούνται ότι ένα κενό ασφαλείας στη Γάζα θα μπορούσε να οδηγήσει σε μάχες μεταξύ διαφορετικών παλαιστινιακών παρατάξεων, επομένως πιθανότατα θα υιοθετήσουν μια σταδιακή προσέγγιση. Καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας οι μεσολαβητές θα προσπαθήσουν να καθησυχάσουν το Ισραήλ ότι σημειώνεται πρόοδος προς τον αφοπλισμό της Χαμάς, ζητώντας παράλληλα την υπομονή του.
– Ποιες θα είναι τώρα, κατά τη γνώμη σας, οι στοχεύσεις της ισραηλινής κυβέρνησης;
– Η ισραηλινή κυβέρνηση θα προσπαθήσει να διασφαλίσει ότι η Χαμάς αφενός θα τηρήσει τους όρους της συμφωνίας για την κατάπαυση του πυρός, αφετέρου δεν θα εξασφαλίσει περισσότερες παραχωρήσεις από τους μεσολαβητές στη δεύτερη φάση. Το Ισραήλ θα θέλει να δει πρόοδο ως προς τον αφοπλισμό της Χαμάς αλλά και την καταστροφή των υποδομών που έχει χρησιμοποιήσει η οργάνωση καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου, συμπεριλαμβανομένου του δικτύου σηράγγων. Το Ισραήλ θα προσπαθήσει να βρει τρόπους να διατηρήσει την πίεση στη Χαμάς. Ο Νετανιάχου θα επικεντρωθεί επίσης στις επερχόμενες εκλογές στο Ισραήλ, προσπαθώντας να βρει τρόπο να παραμείνει στην εξουσία και να αποφύγει τις εκκλήσεις για απόδοση ευθυνών ως προς τις αποτυχίες της 7ης Οκτωβρίου.
– Θα δούμε τον Τόνι Μπλερ να αναλαμβάνει ρόλο στη διοίκηση της Γάζας;
– Είναι πολύ πιθανόν ο Τόνι Μπλερ να διαδραματίσει κάποιο ρόλο στη διοίκηση της Γάζας, αλλά δεν είναι σαφές πόσο άμεσος θα είναι αυτός ο ρόλος.
– Είναι έτοιμες οι αραβικές χώρες να αναλάβουν ρόλο στη Γάζα;
– Τα αραβικά κράτη επιθυμούν να διαδραματίσουν ρόλο στη διαμόρφωση του μέλλοντος της Γάζας, αλλά το πώς θα συζητηθεί τις επόμενες εβδομάδες. Επίσης δεν έχουν δεσμευθεί δημόσια για την ανάπτυξη στρατευμάτων στη Γάζα.
