Στη διαβεβαίωση ότι το ΝΑΤΟ δεν υποτιμά τους κινδύνους για την ευρύτερη ασφάλεια και στη Νότια πτέρυγά του, λόγω των ανησυχιών που εκφράζουν μέλη του, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία, προχωράει η αναπληρώτρια γενική γραμματέας του ΝΑΤΟ, Ραντμίλα Σεκερίνσκα, που υπενθυμίζει άλλωστε ότι στο πλαίσιο της στρατηγικής της συμμαχίας για τη Νότια Γειτονία, ο γ.γ. Μαρκ Ρούτε έχει ήδη διορίσει ειδικό αντιπρόσωπο.
Σε αποκλειστική συνέντευξη στην «Κ», η πρώην υπουργός Aμυνας της Βόρειας Μακεδονίας, εξάλλου, επαινεί τις ελληνικές θέσεις, ειδικά ως προς την αντιμετώπιση των απειλών της Νότιας πτέρυγας, αλλά και τον αξιόπιστο ρόλο της Ελλάδας εντός του ΝΑΤΟ μέσω των σταθερά ισχυρών αμυντικών της δαπανών, της συνεισφοράς στη Συμμαχία και του νέου εκσυγχρονισμού των στρατιωτικών της δυνάμεων.
Λίγες εβδομάδες μετά τη σύνοδο κορυφής στη Χάγη, η Ραντμίλα Σεκερίνσκα τονίζει ότι η «ιστορική» απόφαση των «32» για αύξηση των αμυντικών δαπανών κατά 5% του ΑΕΠ αποτελεί «επένδυση στην ειρήνη» και την ασφάλεια της Ευρώπης, ενώ εξηγεί τα επόμενα βήματα στις σχέσεις ΝΑΤΟ και Ε.Ε. ως προς την ενίσχυση των αμυντικών ικανοτήτων τους, χαρακτηρίζοντας απαραίτητη την εποικοδομητική συμπεριφορά όλων των συμμάχων και εταίρων των δύο οργανισμών.
Αφορμή για τη συνέντευξη στάθηκε η συμφωνία «ορόσημο», που πέτυχε ο γ.γ. του ΝΑΤΟ με τον Αμερικανό πρόεδρο την περασμένη Δευτέρα, σχετικά με την αποστολή πυραυλικών συστημάτων Patriot στην Ουκρανία, που εκτιμάται πλέον ως ιδιαίτερα κρίσιμη για την πορεία του πολέμου.
– Ο πρόεδρος των ΗΠΑ μόλις επιβεβαίωσε τα σχέδια αποστολής όπλων στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων των πυραυλικών συστημάτων Patriot, που θα αγοράσουν σύμμαχοι του ΝΑΤΟ. Πιστεύετε ότι τελικά αυτό θα αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα για την πορεία του πολέμου;
– Η συμφωνία του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ Ρούτε με τον Αμερικανό πρόεδρο Τραμπ αποτελεί σημαντικό «ορόσημο», ώστε να διασφαλιστεί ότι η Ουκρανία θα λάβει τους στρατιωτικούς πόρους που τόσο πολύ χρειάζεται. Και χρειάζεται αυτή την υπεράσπιση έναντι της Ρωσίας, που έχει γίνει πλέον εμφανής, ειδικά έπειτα από εβδομάδες διαρκών ρωσικών επιθέσεων εναντίον αμάχων, κρίσιμων υποδομών και κυρίως κατοικημένων περιοχών.
Την πρωταρχική ευθύνη χρηματοδότησης της συμφωνίας θα αναλάβουν οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ και ο Καναδάς, ενώ το ΝΑΤΟ θα συντονίσει την παράδοση του στρατιωτικού εξοπλισμού μέσω της διοίκησής μας, στο Βισμπάντεν, που θα περιλαμβάνει αμυντικά συστήματα και πυρομαχικά. Εχουμε πει πολλές φορές ότι υποστηρίζουμε πλήρως τις ειρηνευτικές προσπάθειες του προέδρου των ΗΠΑ, αλλά έχει καταστεί πλέον απολύτως σαφές ότι η Ρωσία δεν συμμετέχει σοβαρά στις διαπραγματεύσεις.
Επομένως, ο μόνος τρόπος για μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη είναι να στηρίξουμε την Ουκρανία. Πρόκειται, λοιπόν, για μια σημαντική στιγμή, που θα βοηθήσει την Ουκρανία να υπερασπιστεί τον εαυτό της.
– Ελήφθησαν αποφάσεις «ορόσημο» τόσο στο ΝΑΤΟ όσο και στην Ε.Ε., τις τελευταίες εβδομάδες, για την ενίσχυση των αμυντικών δαπανών. Ωστόσο το ερώτημα παραμένει: είναι πράγματι η Ευρώπη προετοιμασμένη για την πιθανότητα πολέμου; Αυτή η επιπλέον επένδυση του ΝΑΤΟ θα έρθει αρκετά γρήγορα;
– Εκείνο που επιβεβαίωσε η σύνοδος του ΝΑΤΟ στη Χάγη ήταν ότι υπάρχει σαφής αίσθηση επείγοντος και σαφής διατλαντική ενότητα. Και αυτό ήταν ξεκάθαρο και οδήγησε σε πραγματικά ιστορικές αποφάσεις.
Η αύξηση αμυντικών δαπανών δεν είναι εύκολη για καμία κυβέρνηση και μια συμμαχία «32», ωστόσο υπήρξαμε αρκετά σαφείς τα τελευταία χρόνια ως προς τη ρωσική απειλή έναντι της ευρωατλαντικής και ευρωπαϊκής ασφάλειας, που δεν θα εξαφανιστεί ακόμα και σε περίπτωση ειρηνευτικής συμφωνίας μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.
Και ο μόνος τρόπος με τον οποίο το ΝΑΤΟ μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλεια και την ειρήνη στην Ευρώπη και την ασφάλεια του ενός δισεκατομμυρίου πολιτών του είναι να επενδύσει σε στρατιωτικές ικανότητες.
Αυτό συνέβη στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ σχετικά με τη δέσμευση που ανέλαβαν και οι 32 σύμμαχοι για αύξηση των αμυντικών δαπανών κατά 5% του ΑΕΠ τους. Πρόκειται για τεράστια επένδυση, που είναι στην πραγματικότητα το αποτέλεσμα της πεποίθησης όλων των συμμάχων ότι πρέπει να κάνουμε κάτι γι’ αυτήν την απειλή. Οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και όλοι οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι συμφώνησαν ότι πρόκειται για μια επένδυση στην ειρήνη.
Αλλά, εάν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε την απειλή από τη Ρωσία, το ΝΑΤΟ πρέπει να είναι ισχυρότερο, αυτό κάνουμε με το 5%, πρέπει να είναι πιο δίκαιο. Και αυτό κάνουν οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι και ο Καναδάς, για πρώτη φορά, εξισώνοντας δηλαδή τις δαπάνες τους με τις αμερικανικές επενδύσεις, αλλά και το ΝΑΤΟ πρέπει να είναι ισχυρότερο, να έχει σωστές ικανότητες, δυνάμεις και εκπαίδευση, οπότε εάν υπάρχει κάποια «πρόκληση» για την ασφάλειά μας, να είμαστε πρόθυμοι και προετοιμασμένοι να ανταποκριθούμε.
Και αυτό ήταν το μήνυμα που στείλαμε από τη σύνοδο κορυφής ότι είμαστε έτοιμοι να οικοδομήσουμε ένα ισχυρότερο και δικαιότερο ΝΑΤΟ.
Η στήριξη στην Ουκρανία – Υποστηρίζουμε πλήρως τις ειρηνευτικές προσπάθειες του προέδρου των ΗΠΑ, αλλά έχει καταστεί πλέον απολύτως σαφές ότι η Ρωσία δεν συμμετέχει σοβαρά στις διαπραγματεύσεις. Επομένως, ο μόνος τρόπος είναι να στηρίξουμε την Ουκρανία.
– Οσον αφορά τις σχέσεις Ε.Ε. – ΝΑΤΟ, ποια θα μπορούσαν να είναι τα επόμενα βήματα για την ενίσχυση της συνεργασίας τους; Πιστεύετε ότι μια «στρατιωτική Σένγκεν» είναι εφικτή για να καλύψει το κενό των στρατιωτικών ικανοτήτων, μεταξύ των μελών του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε.;
– Για εμάς, το ΝΑΤΟ και η Ε.Ε. είναι πραγματικά αναντικατάστατοι εταίροι. Και βλέπουμε τον ρόλο μας συμπληρωματικό, χωρίς αλληλεπικαλύψεις, ώστε οι δύο οργανισμοί να κάνουν το καλύτερο δυνατόν.
Το ΝΑΤΟ παραμένει ο ακρογωνιαίος λίθος της συλλογικής άμυνας για τη διατλαντική Συμμαχία, όμως η Ε.Ε. βοηθάει τους συμμάχους παρέχοντάς τους τα χρηματοδοτικά «εργαλεία», τα μέσα για την αύξηση των αμυντικών δαπανών και τη δημιουργία μιας ισχυρής βάσης αμυντικής βιομηχανικής παραγωγής.
Επομένως, η συνεργασία μας έχει γίνει, πραγματικά, πιο πλούσια, ενώ έχουν εντατικοποιηθεί οι συναντήσεις στο υψηλότερο επίπεδο με τους Ευρωπαίους ομολόγους μας, είχαμε επίσης αξιωματούχους της Ε.Ε. που συμμετείχαν στις συνεδριάσεις του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου (NAC) και μια ευρωπαϊκή «ηγεσία» στη σύνοδο κορυφής της Χάγης και υπήρχε λόγος γι’ αυτό.
Το κίνητρο είναι ότι χρειαζόμαστε, πραγματικά, τους δύο οργανισμούς να συνεργαστούν χέρι χέρι. Εκεί που εστιάζουμε, πάντως, στο ΝΑΤΟ είναι να αξιοποιήσουμε την εμπειρία μας ως προς την ανάπτυξη σχεδίων αποτροπής και άμυνας, των στόχων στρατιωτικής ικανότητας και διαλειτουργικότητας. Και πιστεύουμε ότι οι νέες πρωτοβουλίες από την πλευρά της Ε.Ε., όπως το σχέδιο ReArmEurope, θα είναι πολύ χρήσιμες για την επίτευξη του στόχου του ΝΑΤΟ να είναι ισχυρότερο. Και με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να αποτρέψουμε οποιαδήποτε επιθετικότητα.
– Προκειμένου η συνεργασία αυτή να είναι παραγωγική, πόσο σημαντική είναι η εποικοδομητική συμπεριφορά εκ μέρους κρατών-μελών του ΝΑΤΟ, που δεν ανήκουν στην Ε.Ε.;
– Χρειαζόμαστε εποικοδομητική προσέγγιση εκ μέρους όλων, μια εποικοδομητική προσέγγιση δηλαδή όλων των συμμάχων του ΝΑΤΟ και όλων των κρατών-μελών της Ε.Ε., καθώς αντιμετωπίζουμε πολύ σημαντικές απειλές. Πιστεύω ότι μια εποικοδομητική συμπεριφορά είναι το ελάχιστο που μπορούμε να αναμένουμε. Από ό,τι βλέπουμε, πάντως, υπάρχει πραγματική προθυμία από όλους να συμμετάσχουν στη δημιουργία ισχυρότερης συμμαχίας και εταιρικής σχέσης με την Ε.Ε.
Εκείνο που είναι χρήσιμο να αναφερθεί είναι πως όταν μιλάμε ειδικά για δημιουργία ισχυρότερης βιομηχανικής βάσης, εδώ στο ΝΑΤΟ, τονίζουμε πάντα την ανάγκη για περισσότερη συνεργασία από αυτή την άποψη, διότι πρέπει να παράγουμε περισσότερα και ταχύτερα.
Και γι’ αυτό είπαμε ότι η ύπαρξη «φραγμών» στη διατλαντική αμυντική βιομηχανική βάση θα μπορούσε μόνο να βλάψει τον στόχο μας, να κάνουμε δηλαδή τη συμμαχία ισχυρότερη.
– Για το ΝΑΤΟ, η ρωσική απειλή στην ανατολική πτέρυγα είναι αρκετά ξεκάθαρη, ωστόσο τα μέλη του στον Νότο, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία, εκφράζουν ανησυχίες για την ευρύτερη ασφάλεια στη Νότια πτέρυγα, σε χώρες όπως η Λιβύη λόγω και εργαλειοποίησης του μεταναστευτικού. Μπορεί το ΝΑΤΟ να παίξει κάποιο ρόλο στο πλαίσιο της Νότιας στρατηγικής του;
– Η σύνοδος της Χάγης επικεντρώθηκε κατά κύριο λόγο σε έναν βασικό στόχο: τον καθορισμό ή την επιβεβαίωση εκ νέου της ρωσικής απειλής, καθώς και στη δημιουργία ισχυρότερου, δικαιότερου και πιο αποτελεσματικού ΝΑΤΟ. Αλλά, φυσικά, δεν υποτιμούμε τη σημασία της συνεργασίας μας με τον Νότο και σε μεγάλο βαθμό, την προσέγγιση 360 μοιρών της συμμαχίας για την ασφάλεια και μάλιστα, αρκετοί σύμμαχοι αναφέρθηκαν σε αυτό.
Ο ρόλος της Ε.Ε. – Οι νέες πρωτοβουλίες από την πλευρά της Ε.Ε., όπως το σχέδιο ReArmEurope, θα είναι πολύ χρήσιμες για την επίτευξη του στόχου του ΝΑΤΟ να είναι ισχυρότερο. Και με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να αποτρέψουμε οποιαδήποτε επιθετικότητα.
Ο γ.γ. έχει διορίσει ειδικό αντιπρόσωπο για τη Νότια Γειτονία, έχουμε συνεργαστεί αρκετά με πρέσβεις και υπουργούς από τις χώρες που έχουμε ως εταίρους μας στο ΝΑΤΟ, οπότε η προσοχή μας στη Νότια πτέρυγα ή τη Νότια Γειτονία θα παραμείνει, καθώς βλέπουμε, άλλωστε, μετά και τα πρόσφατα πλήγματα μεταξύ Ισραήλ και Ιράν ότι ο Νότος θα επηρεάζει πάντα την ασφάλειά μας και δεν μπορούμε να υποτιμήσουμε τον κίνδυνο. Επενδύουμε στα κέντρα μας στον Νότο και ανοίγουμε, επίσης, νέο γραφείο στο Αμάν, οπότε πολλά γίνονται ως προς αυτό.
– Βλέπετε κάποιον ορατό ρόλο για την Ελλάδα στη Νότια πτέρυγα του ΝΑΤΟ;
– Εκτιμάμε πάρα πολύ τις ελληνικές θέσεις και απόψεις, ειδικά ως προς την αντιμετώπιση των απειλών της Νότιας πτέρυγας. Αλλωστε, η Ελλάδα είναι ένας πολύ αξιόπιστος σύμμαχος του ΝΑΤΟ, εδώ και 73 χρόνια. Εχουμε επωφεληθεί από τις ισχυρές και ικανές στρατιωτικές δυνάμεις, που η Ελλάδα έχει παράσχει στο ΝΑΤΟ και σε αποστολές του, όπως στο Ιράκ ή στη δύναμη στο Κόσοβο (KFOR).
Εκτιμάμε ιδιαίτερα τις προσπάθειές σας για την αστυνόμευση του εναέριου χώρου σε όλη τη Συμμαχία και αυτό έχει καταστεί δυνατόν, επειδή η Ελλάδα έχει επενδύσει πραγματικά, εδώ και πολλά χρόνια στην εξασφάλιση ικανών δυνάμεων. Εχετε προσφέρει υποστήριξη στην Ουκρανία με διάφορους τρόπους και για την εκπαίδευση πιλότων F-16 και ξέρουμε ότι μπορούμε να υπολογίζουμε στις δυνάμεις σας, ειδικά τώρα που προχωρούν σε νέο, πρόσθετο εκσυγχρονισμό.
Αλλωστε, η Ελλάδα υπήρξε πάντα μέλος με ισχυρές αμυντικές δαπάνες, ακόμα και όταν δεν θεωρούνταν απαραίτητες. Επομένως, βασιζόμαστε στην Ελλάδα να συνεχίσει αυτή την αξιόλογη δουλειά, εντός της Συμμαχίας.
