Τα 90s ακούγονταν δυνατά. To grunge με πρωτεργάτες τους Nirvana δόνησε συθέμελα τις κολόνες του MTV, η britpop που ακολούθησε παρήγε ρεφρέν-ύμνους, που, αν κρίνουμε και από τους Oasis εν έτει 2025, τα στάδια θέλουν να τραγουδούν ακόμη. Και την ίδια στιγμή που η ηλεκτρονική μουσική ανέβαζε τα bpm σε ιδρωμένα ρέιβ, παιδιά της acid house σαν τους Prodigy έδιναν τη σκυτάλη σε αυτά της french house και κάτι μυστήριους τύπους που λέγονταν Daft Punk.
Σε αυτό το κλίμα υψηλών ντεσιμπέλ, δύο αγόρια από τις Βερσαλλίες που βρίσκονταν στο κατώφλι των 30 «απάντησαν» με τον πιο απροσδόκητο τρόπο. Ο Νικολά Γκοντίν και ο Ζαν-Μπενουά Ντουνκέλ συστήθηκαν δισκογραφικά ως Air το 1998 με το «Moon Safari». Εναν δίσκο που κάλυψε με ένα χοντρό στρώμα space πάχνης μια lounge ηχητική εμπειρία που μπορούσε να φλερτάρει με το new age και να είναι κουλ και φρέσκος ταυτόχρονα.
«Το “Moon Safari” ήταν βασικά ένα “bye bye” στην αθωότητά μας, το τέλος της», λέει σήμερα ο Ζαν-Μπενουά Ντουνκέλ και 1/2 των Air, φορώντας τα ακουστικά του, εν κινήσει, μέσα από ένα ταξί. Ανοίγει την κάμερα του κινητού του, μια και με τον μουσικό του συνοδοιπόρο θα παρουσιάσουν σε λίγες ημέρες ζωντανά και επετειακά στην Αθήνα και στο Ηρώδειο τον δίσκο που έχτισε τη φήμη τους, στις 29 Ιουνίου.
Η «ηχηρή ηρεμία» των Air
Το «Moon Safari», στα 25 χρόνια που μεσολάβησαν έγινε ένα από τους δίσκους αναφοράς για τη δεκαετία του ’90 και μαζί η άπιαστη κορυφή των ίδιων των Air, που παρόλο που συνέχισαν να κάνουν ενδιαφέροντα πράγματα –όπως το soundtrack για τις «Αυτόχειρες Παρθένους» της Σοφία Κόπολα– δεν ξαναπέτυχαν τη συναστρία του «Moon Safari».
Ο Ντουνκέλ όπως λέει, την περίοδο δημιουργίας του ντεμπούτου τους, βρισκόταν μαζί με τον Γκοντίν σε μια παρατεταμένη εφηβεία, των ύστερων 20: «Ηταν η εποχή που γινόμασταν ενήλικες και έπρεπε να βρούμε μια δουλειά», λέει πολύ απλά. Η δουλειά που τελικά βρήκαν ήταν να φτιάξουν μουσική παντρεύοντας όλα εκείνα που αγαπούσαν, «από τους Beatles και τον Ντέιβιντ Μπόουι, μέχρι ακόμα και μουσική που ακούγαμε σε σόου στην τηλεόραση. Και μας γοήτευε πραγματικά η slow tempo μουσική, που δίνει μια αίσθηση ονειρικότητας. Κάτι που διέφερε πολύ από τη μουσική που έβγαινε τότε», θα συμπληρώσει ο Ντουνκέλ.
Πάντως, οι Air με την κυκλοφορία του δίσκου που έδωσε κομμάτια σαν το «Sexy Boy», το «La Femme d’ Argent» και το «Kelly Watch the Stars» δεν βίωσαν κάποιο θρίαμβο. «Για την ακρίβεια, κάπως μας ενοχλούσε κιόλας ότι πολλοί εξέλαβαν τον δίσκο ως easy listening, νιώθαμε πως δεν κατάλαβαν τις διαθέσεις του άλμπουμ. Θέλαμε να ακουγόμαστε συναισθηματικοί, αλλά για πολλούς το “Moon Safari” ακουγόταν γλυκερό και αφελές», παραδέχεται ο ένας εκ των δύο Air. Οπως πολύ απλά λέει, «μας πήρε κάποιο χρόνο να συνειδητοποιήσουμε την κληρονομιά του, μια και όταν βγήκε δεν έμοιαζε καθόλου κλασικό».
Απαξ βέβαια και κάνεις έναν δίσκο που κατοχυρώνει μια σταθερή θέση στις λίστες που διαμόρφωσαν μια δεκαετία, ίσως και να σε ακολουθεί το «φάντασμά» του σε ό,τι κάνεις από εκεί και πέρα. Ο Ζαν-Μπενουά Ντουνκέλ ωστόσο δεν επιβεβαιώνει το παραπάνω, βλέπει τη δημιουργία σαν ένα νέο κεφάλαιο κάθε φορά: «Οταν θες να κάνεις καινούργια μουσική, απλώς γράφεις ένα νέο άλμπουμ και δεν σκέφτεσαι το παρελθόν. Ξεχνάς τα παλιά σου κομμάτια και απλά με έναν τρόπο ονειρεύεσαι ένα μέλλον. Πιστεύουμε πάντα στην ιδέα τού να επινοήσουμε κάτι νέο», θα πει.
«Μας πήρε κάποιο χρόνο να συνειδητοποιήσουμε την κληρονομιά του “Moon Safari”, μια και όταν βγήκε δεν έμοιαζε καθόλου κλασικό».
Παρ’ όλα αυτά οι Air γυρνούν από επιλογή στο «Moon Safari», στο οποίο θα σβήσουν φέτος 25 κεράκια με μια περιοδεία σε Ευρώπη και Αμερική. Οπως εξηγεί το ένα εκ των δύο μελών τους, είναι μια κατάλληλη στιγμή για κάτι τέτοιο «γιατί τώρα η τεχνολογία μάς επιτρέπει να αποδώσουμε σωστά το πνεύμα και τον ήχο του στη σκηνή» – κάποια από τα κομμάτια του δίσκου δεν είχαν ακουστεί αυτές τις δυόμισι δεκαετίες στη σκηνή.
Το «Moon Safari» του χθες για τους millennials του σήμερα
Πώς ηχεί ο δίσκος στους δημιουργούς του σήμερα, με μια τέτοια χρονική απόσταση; Τον Ζαν-Μπενουά Ντουνκέλ τον γυρνά σαν μια παλιά φωτογραφία πίσω στα «χρόνια της αθωότητας», και η νοσταλγία είναι αναπόφευκτη. «Σκέφτομαι τους ανθρώπους μου, την οικογένεια, τους φίλους μου και θυμάμαι την ατμόσφαιρα στο Παρίσι εκείνο τον καιρό. Ηταν μια πολύ δημιουργική περίοδος, ειδικά για τη χορευτική μουσική. Ηταν ενός είδους χρυσή εποχή για εμάς, ήμασταν νέοι, θέλαμε να βγαίνουμε κάθε βράδυ, οπότε γυρνάω σε όλη αυτή την περίοδο όποτε ακούω το “Moon Safari”».
Το «Moon Safari» πάντως δεν έχει μείνει ακινητοποιημένο στο χθες. Για τη φετινή Record Store Day, ο Βρετανός παραγωγός Vegyn, που ακόμη… πήγαινε νηπιαγωγείο όταν το «Moon Safari» έμπαινε για πρώτη φορά στις προθήκες των δισκοπωλείων, έφτιαξε μια δική του εκδοχή του δίσκου, το «Blue Moon Safari» και ακούγοντάς το καταλαβαίνει κανείς εύκολα από τις διακριτικές ηχητικές μετατοπίσεις των remixes του πως ο ήχος των Air επουδενί δεν έχει παλιώσει. Δεν θα μάθουμε ποτέ βέβαια τη γνώμη του Ζαν-Μπενουά Ντουνκέλ για το «πείραμα» αυτό στο «Moon Safari», καθώς δεν επιθυμεί να μιλήσει για τον δίσκο του Vegyn.
Από την άλλη είναι και η Charli XCX, την οποία οι Air βρέθηκαν στο Spotify wrap της με τους πιο πολυακουσμένους της καλλιτέχνες για το 2024, όπως μας είχε ενημερώσει στα social media της. H ποπ σταρ που ευθύνεται για το περυσινό «λαχανί» καλοκαίρι άφησε έτσι για λίγο στην άκρη το «Brat» και ανέβηκε πριν από λίγες ημέρες μαζί τους στη σκηνή, στο φεστιβάλ We Love Green στο Παρίσι, για να παίξουν μαζί το «Cherry Blossom Girl» και να βοηθήσει έτσι τους «μουσικούς δεσμούς» δύο γενεών.
Σε νέους καλλιτέχνες σαν την Charli XCX, ο Ντουνκέλ βλέπει ίσως και λίγη από τη φιλοσοφία των Air. «Αυτό που μου αρέσει σε κάποιους νέους καλλιτέχνες είναι ότι προσπαθούν να πάνε πέρα από τα όρια. Οπως η Charli XCX που μπορεί και ανακαλύπτει την ηλεκτρονική μουσική με τους όρους του εναλλακτικού. Καταφέρνει να κάνει μια πιο “ακραία” μουσική να ακούγεται mainstream. Και ίσως αυτό να δείχνει στον κόσμο πως, αν θες να γίνεις επιτυχημένος, καλό είναι να εξερευνήσεις κάτι που δεν είναι εύκολο», θα πει.
Οσο οι Air ξεσκονίζουν τους ήχους του «Moon Safari», ο Ντουνκέλ έχει και άλλα σόλο σχέδια. Οπως αποκαλύπτει, λίγο πριν κλείσουμε, έχει στα σκαριά έναν δίσκο καθαρά ακουστικό, στον οποίο θα χρησιμοποιήσει έγχορδα ορχήστρας. «Θεωρώ πως οι νεότερες γενιές αποζητούν αυτόν τον ακουστικό ήχο», θα πει, επιβεβαιώνοντας πως το σαφάρι δεν τελειώνει ποτέ.
* Οι Air θα παρουσιάσουν ζωντανά το «Moon Safari» στην Αθήνα και στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού, την Κυριακή 29 Ιουνίου, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου.
Κεντρική φωτογραφία: Mathieu Rainaud
