Η Aμερικανοϊσραηλινή πολιτική αναλύτρια, αρθρογράφος στην ισραηλινή εφημερίδα Haaretz και υπέρμαχος της λύσης των δύο κρατών, Ντάλια Σάιντλιν, στη συνέντευξή της στην «Κ» εξηγεί τις αλλαγές στις σχέσεις του Ισραήλ με ΗΠΑ και Ευρώπη το τελευταίο διάστημα. Οπως λέει χαρακτηριστικά, «αν ο Νετανιάχου πίστευε ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα συμφωνούσε πάντα με αυτό που θέλει η ισραηλινή κυβέρνηση, συνειδητοποιεί τώρα ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ καθοδηγείται πρώτα και κύρια από τα δικά του συμφέροντα και από αυτό που βλέπει ως συμφέροντα της Αμερικής. Επίσης, η αναλύτρια περιγράφει τις αντιδράσεις εντός του Ισραήλ τη στιγμή που στη Γάζα εκτυλίσσεται μία από τις τραγικότερες ανθρωπιστικές κρίσεις στην ιστορία της περιοχής.
– Οι διεθνείς πιέσεις προς το Ισραήλ αυξάνονται προκειμένου να επιτραπεί η ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα και να σταματήσουν οι επιθέσεις. Πιστεύετε θα έχουν άμεσο αποτέλεσμα;
– Δεν νομίζω ότι θα επηρεάσουν την κατάσταση στην Παλαιστίνη τις επόμενες ημέρες. Ο πόλεμος συνεχίζεται με πολύ επιθετικό ρυθμό. Το Ισραήλ ασφαλώς δέχεται ευρεία διεθνή πίεση αυτήν την εβδομάδα από την Ευρώπη, τον Καναδά και το Ηνωμένο Βασίλειο και την περασμένη εβδομάδα από τον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος προώθησε μια σειρά από πολιτικές που ήταν εντελώς αντίθετες με αυτά που θέλει ο Νετανιάχου, σε μια προφανή επίδειξη αποδοκιμασίας για τη συνέχιση του πολέμου από το Ισραήλ.
Ωστόσο, η αντίδραση του Ισραήλ φαίνεται να κινείται στην κατεύθυνση του να κάνει όσο το δυνατόν περισσότερα, όσο πιο επιθετικά γίνεται, ενώ η πίεση δεν περιορίζει στην πραγματικότητα τις ενέργειές του. Προχωρά με βάση το σχέδιο που ανακοίνωσε πριν από αρκετές εβδομάδες για την επέκταση του πολέμου στη Γάζα. Και μια συνιστώσα αυτού, που η κυβέρνηση έχει δηλώσει ανοιχτά, είναι να πείσει και να πιέσει τους Παλαιστίνιους να φύγουν.
– Βρισκόμαστε και πάλι στη μέση μιας ανθρωπιστικής κρίσης. Ο Τομ Φλέτσερ από τον ΟΗΕ δήλωσε ότι 14.000 μωρά θα μπορούσαν να πεθάνουν στη Γάζα μέσα σε 48 ώρες αν η βοήθεια δεν φτάσει εγκαίρως. Τι συζητείται στο Ισραήλ; Είναι αυτή η πληροφορία μέρος του δημόσιου διαλόγου;
– Καταλαμβάνει όλο και περισσότερο χώρο στον δημόσιο διάλογο. Αυτό που συνέβη τις τελευταίες ημέρες είναι ότι οι σύμμαχοι του Ισραήλ απέδειξαν ότι η συντονισμένη διεθνής πίεση μπορεί να έχει κάποιο αντίκτυπο. Και πάλι, δεν πρόκειται να αλλάξει την πολιτική του Ισραήλ τη στιγμή της επέκτασης του πολέμου. Ολοι στη χώρα γνωρίζουν ότι το Ισραήλ συμφώνησε σε αυτήν την ανθρωπιστική βοήθεια μόνο υπό διεθνή πίεση. Αυτό που είναι πραγματικά τραγικό είναι ότι παρόλο που 92 φορτηγά έχουν εισέλθει στη Γάζα, δεν φτάνουν καν το ελάχιστο από αυτά που πραγματικά χρειάζεται η περιοχή. 92 φορτηγά που εισήλθαν και προφανώς δεν έφτασαν στον προορισμό τους, δεν πρόκειται να σώσουν κανέναν.
Δεν υπάρχει άλλη λύση για την ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα εκτός από τον τερματισμό του πολέμου. Ολοι οι εμπλεκόμενοι φορείς πρέπει να τερματίσουν τον πόλεμο
Και το πρόβλημα είναι ότι οι Ισραηλινοί συνεχίζουν να το βλέπουν αυτό και να λένε: «Αν δεν έφτασαν στον προορισμό τους, αυτό οφείλεται στη Χαμάς. Η Χαμάς κλέβει τη βοήθεια και δεν τη δίνει στον κόσμο». Και μπορεί να υπάρχει κάποια αλήθεια σε αυτό. Ωστόσο, η ευθύνη του Ισραήλ σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο –και νομίζω ότι είναι αναμφισβήτητο ότι το Ισραήλ είναι κατοχική δύναμη στη Γάζα–, είναι να διασφαλίσει την προστασία του πληθυσμού με ανθρωπιστική βοήθεια.
Και τελικά, δεν υπάρχει άλλη λύση για την ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα εκτός από τον τερματισμό του πολέμου. Ολοι οι εμπλεκόμενοι φορείς πρέπει να τερματίσουν τον πόλεμο, αλλά και να υπάρξει τελικά ένας μηχανισμός για τη διανομή της βοήθειας, είτε τερματιστεί ο πόλεμος είτε όχι, που να διασφαλίζει ότι θα φτάσει εκεί που πρέπει και όλες οι πλευρές είναι υπεύθυνες γι’ αυτό.
– Πολλοί λένε ότι ο Νετανιάχου συνεχίζει την πολιτική του, αλλά ο ισραηλινός λαός δεν την εγκρίνει. Είναι αλήθεια αυτό; Πώς έχει αλλάξει η στάση των Ισραηλινών από την 7η Οκτωβρίου 2023 και μετά;
– Ο ισραηλινός πληθυσμός είναι κατά πλειοψηφία αντίθετος με τον Νετανιάχου από τις 7 Οκτωβρίου 2023 και μετά. Οι έρευνες δείχνουν ότι αν είχαμε τώρα εκλογές, η πλειοψηφία των Ισραηλινών θα ψήφιζε άλλα κόμματα και όχι αυτά που συμμετέχουν στον κυβερνητικό συνασπισμό. Αλλά το πιο σημαντικό εύρημα των δημοσκοπήσεων είναι ότι στην ερώτηση για τη συνέχιση του πολέμου, η πλειοψηφία των Ισραηλινών πιστεύει ότι ο Νετανιάχου λαμβάνει αποφάσεις με βάση εκτιμήσεις για το δικό του πολιτικό μέλλον, και όχι με βάση το τι είναι καλό για τη χώρα.
Και το άλλο σημαντικό εύρημα είναι ότι σταθερά καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου, η πλειοψηφία των Ισραηλινών, ακόμη και το 73% τους τελευταίους μήνες, θα προτιμούσε να τερματιστεί ο πόλεμος, συμπεριλαμβανομένων μιας μόνιμης κατάπαυσης του πυρός και αποχώρησης από τη Γάζα, προκειμένου να απελευθερωθούν και να επιστρέψουν στην πατρίδα τους οι Ισραηλινοί όμηροι που κρατά η Χαμάς.
Ωστόσο, πρέπει επίσης να αναγνωρίσουμε ότι η πλειοψηφία των Ισραηλινών δεν υποστηρίζει τον τερματισμό του πολέμου για χάρη των πολιτών που υποφέρουν στη Γάζα. Πραγματικά δεν είναι το κύριο μέλημά τους. Και υπήρξε μια πραγματικά απαράδεκτη έλλειψη ενδιαφέροντος για την ανθρωπιστική κατάσταση. Ωστόσο, αισθάνομαι επίσης ότι τις τελευταίες εβδομάδες ιδιαίτερα, υπάρχει μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση στην ισραηλινή κοινωνία. Υπάρχει συνειδητοποίηση μεταξύ μικρών περιθωρίων της ισραηλινής κοινωνίας ότι αυτό είναι ηθικά λάθος. Εχουμε δει μικρές πρωτοβουλίες ανθρώπων που πηγαίνουν σε διαδηλώσεις και εμφανίζονται ακόμη και σε στρατιωτικές βάσεις, κρατώντας φωτογραφίες παιδιών που έχουν σκοτωθεί στη Γάζα, ελπίζοντας να ευαισθητοποιήσουν τους Ισραηλινούς συμπολίτες τους.
Ο Τραμπ καθοδηγείται πρώτα και κύρια από τα δικά του συμφέροντα και από αυτό που βλέπει ως συμφέροντα της Αμερικής, τα οποία νομίζω ότι συνοψίζονται πολύ απλά στο πού μπορεί η Αμερική να βγάλει χρήματα, πού μπορεί να προωθήσει επιχειρηματικές συμφωνίες τρισεκατομμυρίων δολαρίων
– Γράψατε πρόσφατα ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ συνεχίζει να ταπεινώνει τον Μπενιαμίν Νετανιάχου. Τι έχει αλλάξει στις σχέσεις ΗΠΑ-Ισραήλ;
– Αν ο Νετανιάχου πίστευε ότι ο Ντόναλντ Τραμπ ήταν ουσιαστικά στο τσεπάκι του ως κάποιος που θα συμφωνούσε πάντα με αυτό που θέλει να κάνει η ισραηλινή κυβέρνηση, συνειδητοποιεί τώρα ότι ο Τραμπ καθοδηγείται πρώτα και κύρια από τα δικά του συμφέροντα και από αυτό που βλέπει ως συμφέροντα της Αμερικής, τα οποία νομίζω ότι συνοψίζονται πολύ απλά στο πού μπορεί η Αμερική να βγάλει χρήματα, πού μπορεί να προωθήσει επιχειρηματικές συμφωνίες τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Και αν είναι να συμβεί αυτό στη Μέση Ανατολή, υπάρχει ένας όρος που καθιστά αδύνατη την προώθηση των επιχειρήσεων και του εμπορίου χωρίς αυτόν. Και αυτό είναι η σταθερότητα. Η προτεραιότητα του Τραμπ φαίνεται να είναι σε αυτό το σημείο τουλάχιστον, ναι τελειώσει αυτός ο πόλεμος. Μέχρι τώρα δεν έχει τρομερή επιτυχία, ούτε στον τερματισμό του πολέμου στο Ισραήλ ούτε στον τερματισμό του πολέμου στη Ρωσία και την Ουκρανία. Αλλά βλέπουμε ότι δεν φαίνεται να δίνει ιδιαίτερη σημασία σε αυτά που θέλει ο Νετανιάχου. Σίγουρα έχει δώσει εντολή στον απεσταλμένο του, τον Στιβ Γουίτκοφ, να κάνει πράγματα που το Ισραήλ δεν θα ήθελε να κάνει, όπως το να διαπραγματευτεί άμεσα με τη Χαμάς για την απελευθέρωση ενός Αμερικανοϊσραηλινού ομήρου. Και να πιέσει τις δύο πλευρές να ξαναρχίσουν τις διαπραγματεύσεις στην Ντόχα.
Αυτό αποδεικνύει ότι όταν η Αμερική ασκεί την επιρροή της, και ειδικά όταν ενισχύεται από άλλους διεθνείς εταίρους, μπορεί να υπάρξουν αποτελέσματα, ακόμη και αν δεν είναι το τέλος του πολέμου. Για πάρα πολύ καιρό, πολλές διεθνείς κυβερνήσεις χόρευαν γύρω από την ισραηλινή κυβέρνηση σαν να τη φοβούνται, σαν να φοβούνται την αντίδρασή της. Το Ισραήλ δεν μπορεί να τιμωρήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες. Νομίζω λοιπόν ότι ο Τραμπ έχει πλήρη επίγνωση αυτού του γεγονότος.
– Αναρωτιέστε σε άρθρο σας τι θα συμβεί αν το Ισραήλ χάσει την επιρροή του στις ΗΠΑ, την Ευρώπη. Υπάρχει αυτή η πιθανότητα;
– Το Ισραήλ συνεχίζει να ασκεί επιρροή. Αλλά νομίζω ότι η διεθνής κοινότητα είπε τελικά ότι δεν μπορούμε πλέον να δικαιολογήσουμε αυτό το παιχνίδι, όπου προσπαθούμε να δείξουμε ότι νοιαζόμαστε κάνοντας ρητορικές δηλώσεις κατά της πολιτικής του Ισραήλ, διότι αυτό αποτελεί παραβίαση του διεθνούς δικαίου. Αυτή τη φορά μιλάμε για μια ανθρωπιστική καταστροφή, έναν πόλεμο καταστροφής. Πολλοί πιστεύουν ότι πρόκειται για γενοκτονία.
Νομίζω ότι το Ισραήλ έχει συνειδητοποιήσει ότι μπορεί να βρίσκονται σε εξέλιξη πολύ βαθύτερες αλλαγές
Αυτό το θέμα της γενοκτονίας εκδικάζεται στα διεθνή δικαστήρια. Οι ευρωπαϊκές χώρες λένε επιτέλους ότι πρέπει να προβούμε σε ενέργειες που το Ισραήλ θα κατανοήσει, που θα περιορίσουν τις δραστηριότητές του, που θα βλάψουν τα συμφέροντά του. Και μόνο το γεγονός ότι πολλές χώρες στην Ευρώπη αποφάσισαν ότι το Ισραήλ παραβιάζει τις ανθρωπιστικές διατάξεις είναι ένα πολύ ισχυρό μήνυμα που θα μπορούσε να προκαλέσει αντιδράσεις και διαφορετικές πολιτικές. Νομίζω ότι το Ισραήλ έχει συνειδητοποιήσει ότι μπορεί να βρίσκονται σε εξέλιξη πολύ βαθύτερες αλλαγές.
