«Ο Πάπας δεν φοράει Prada». Δεν πρόκειται για παραλλαγή του τίτλου της γνωστής ταινίας με τη Μέριλ Στριπ αλλά για μία πραγματική δήλωση στην εφημερίδα του Βατικανού «Osservatore Romano» όταν θέλησε να διαψεύσει πως τα παραδοσιακά κόκκινα παπούτσια που φορούν οι Ποντίφικες και εν προκειμένω ο Πάπας Βενέδικτος, είχαν σχεδιαστεί από τον διάσημο ιταλικό οίκο. Επρόκειτο για μία εικασία δεκαετιών που πλανιόταν στον αέρα κυρίως επειδή το Βατικανό δεν είχε σπεύσει ποτέ να διαψεύσει τις φήμες.
Ο Πάπας με το δικό του… dress code
Μόλις τον Πάπα Βενέδικτο διαδέχτηκε ο Πάπας Φραγκίσκος τα στιλπνά κόκκινα παπούτσια μπήκαν στο ερμάριό του. Ο ίδιος επέλεξε να φορέσει απλά μαύρα, τα ίδια που φορούσε και προηγουμένως, απορρίπτοντας μία παράδοση χρόνων. Ο λιτός του βίος δεν περιελάμβανε ούτε τον περικαλλή χρυσό σταυρό, ούτε τη Μoτζέτα, δηλαδή τον κόκκινο μανδύα με τη γούνινη επένδυση που φοριέται πάνω από το ράσο.
Ετσι η πρώτη του εμφάνιση στο μπαλκόνι του Αγίου Πέτρου με έναν απλό σταυρό και λευκό ράσο όχι μόνο θεωρήθηκε αποκήρυξη της παπικής πολυτέλειας αλλά και δημιούργησε μία εικόνα που θα παραμείνει ανεξίτηλη σε εκατομμύρια πιστούς και μη· αυτή ενός ποντίφικα με μόνη του ενδυμασία έναν λευκό ράσο, σύμβολο αγνότητας και πνευματικής εξουσίας, ένα ζουκέτο (zucchetto), το μικρό λευκό καπελάκι και τη φασκία (fascia), δηλαδή τη ζώνη στη μέση με το παπικό σύμβολο.
O πιο λιτός πελάτης
Αν μία παράδοση δεν έσπασε πάντως ο Πάπας Φραγκίσκος ήταν αυτή του επίσημου ραφείου του Βατικανού. Πρόκειται για ένα μικρό κατάστημα που βρίσκεται μόλις λίγα βήματα από το Πάνθεον και ονομάζεται Γκαμαρέλι (Gammarelli από το επίθετο της οικογένειας).
Ο οίκος άνοιξε το 1798 και έκτοτε έχει επιμεληθεί ενδυματολογικά όλους του Πάπες της ιστορίας εκτός από έναν, τον Πάπα Πίο ΧΙΙ (1939-1958). Εκτός από τον επικεφαλής της Καθολικής Εκκλησίας, νεαροί ιερείς, καρδινάλιοι και απλοί πολίτες συρρέουν μέχρι σήμερα στο οικογενειακό κατάστημα να προμηθευτούν ένα κομμάτι «παραδεισένιου» υφάσματος. Μόνο ένας πελάτης έχει την πολυτέλεια των κατ’ οίκον επισκέψεων, και αυτός είναι ο Πάπας.
Μιλώντας αποκλειστικά στην «Κ» ο Λορέντζο Γκαμαρέλι, ένας από τους τέσσερις ιδιοκτήτες της επιχείρησης, σημειώνει πως ο Πάπας Φραγκίσκος ήταν «ο πιο ταπεινός πελάτης του».
Ο ίδιος μάλιστα θυμάται τις φορές που έπρεπε να επισκεφτεί το Βατικανό ώστε να παραδώσει στον Πάπα Φραγκίσκο τις δημιουργίες που είχε ζητήσει η Αγία Εδρα, δηλαδή η κεντρική διοίκηση της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. «Ταπεινότητα και απλότητα. Αυτά ήταν τα κυρίαρχα αισθήματά μας κάθε φορά που έπρεπε να του δημιουργήσουμε μία ενδυμασία του. Ηταν ένας σπουδαίος άνθρωπος της Εκκλησίας», σημείωσε ο ίδιος.
Η τελευταία παραγγελία του Πάπα
Οπως σημειώνει ο κ. Γκαμαρέλι στην «Κ» η τελευταία παραγγελία για τον Πάπα Φραγκίσκο παραδόθηκε λίγες ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα, ωστόσο ο ίδιος δεν θα μάθει ποτέ αν ο Ποντίφικας πρόλαβε να τη φορέσει. «Τα δώδεκα χρόνια της παποσύνης του λάβαμε πολλές παραγγελίες από την Αγία Εδρα και κάναμε γι’ αυτόν πολλά ενδύματα. Νιώθουμε ευλογημένοι», σημειώνει.
Η παράδοση που σπάει μετά τον θάνατό του
Ο Λορέντζο και τα ξαδέλφια, η έκτη γενιά Tζαμαρέλι που διευθύνει το κατάστημα, κανονικά θα έπρεπε να αρχίσουν και πάλι γρήγορα δουλειά, καθώς σε όλες τις προηγούμενες εκλογές νέου Πάπα, η ομάδα δημιουργούσε τρεις νέες ενδυμασίες σε διαφορετικά μεγέθη. Ολες τις έστελναν μαζί με ένα λευκό καπελάκι, μια κόκκινη βελούδινη κάπα και τέσσερα ή πέντε ζευγάρια κόκκινα παπούτσια. Αυτό το σύνολο φορούσε ο νέος Ποντίφικας προτού βγει στο μπαλκόνι για να συναντήσει τους πιστούς στην πλατεία του Αγίου Πέτρου.
Ωστόσο, όπως σημειώνει ο Γκαμαρέλι στην «Κ», αυτή η παράδοση φέτος δεν θα ισχύσει, για πρώτη φορά ύστερα από δεκαετίες. «Για αυτό το Κονκλάβιο δεν θα κάνουμε τις τρεις ενδυμασίες, καθώς η Αγία Εδρα αποφάσισε να μην τις παραγγείλει. Πιθανότατα θα χρησιμοποιήσουν αυτά που έχουν ήδη από προηγούμενα Κονκλάβια. Ελπίζουμε όμως να εξυπηρετήσουμε τον νέο Πάπα μόλις εκλεγεί», εξηγεί ο ίδιος.
Εκτός από το Βατικανό, οι παραγγελίες που λαμβάνει η επιχείρηση είναι δεκάδες και απ’ όλο τον κόσμο, γι’ αυτό και τα τελευταία είκοσι χρόνια η ομάδα των ραφτών έχει μεγαλώσει. «Εχουμε πολλούς ράφτες. Αλλοι εργάζονται στο κατάστημά μας και άλλοι από το σπίτι. Ολα τα ενδύματα για τον Αγιο Πατέρα γίνονται εξ ολοκλήρου στο εργαστήριο του καταστήματος», σημειώνει ο ιδιοκτήτης.
Τα ράσα είναι κατασκευασμένα από ιβουάρ σατέν μαλλί με μεταξωτές μανσέτες. Οσο για τα μαύρα ράσα –σήμα κατατεθέν των καθολικών ιερέων– έχουν κάποια χαρακτηριστικά που λίγοι γνωρίζουν. Ειδικότερα έχουν 33 κουμπιά, που συμβολίζουν τα 33 χρόνια που έζησε ο Ιησούς. Τα μανίκια μπορούν να σηκωθούν, καθώς πρόκειται πρωτίστως για ρούχο εργασίας. Είναι επίσης μακρύτερa απ’ όσο θα έπρεπε, γιατι όπως ορίζει η παράδοση πρέπει να θυμίζουν στον κάτοχό τους να προσέχει πού πατά και… να τον κάνουν να σκοντάφτει όταν περπατάει με υπερβολική υπερηφάνεια.
