Η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι μια πανίσχυρη εργαλειοθήκη που μόνο αν τη χρησιμοποιήσουμε σωστά θα μπορούμε να την αξιοποιήσουμε προς όφελος της ανθρωπότητας. Για αυτό θα πρέπει να την κατανοήσουμε πλήρως και να εκπαιδευτούμε συλλογικά προκειμένου να θέσουμε όρια ώστε να μη γίνει «επικίνδυνη».
Αυτό είναι το μήνυμα που στέλνει μέσω της «Κ» ο δημιουργός της Siri, Δρ Λουκ Τζούλια, υπογραμμίζοντας ότι τα συστήματα ΑΙ που κυριαρχούν σήμερα δεν είναι βιώσιμα και πως στο μέλλον θα επιστρέψουμε σε εργαλεία του παρελθόντος.
Στη συνέντευξή του στην «Κ», μιλάει για τη δημιουργία της φωνής της Apple που συντροφεύει καθημερινά 500 εκατ. ανθρώπους και περιγράφει την κακή… πρώτη συνάντηση με τον οραματιστή Στιβ Τζομπς.
– Αρκετοί ειδικοί εκφράζουν την ανησυχία τους για την Τεχνητή Νοημοσύνη. Ποια είναι η δική σας άποψη;
– Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν στο μυαλό τους ως Τεχνητή Νοημοσύνη κάτι που δεν υπάρχει, ούτε θα υπάρξει ποτέ, την Α.Ι. όπως παρουσιάζεται σε ταινίες σαν τον Εξολοθρευτή. H Τεχνητή Νοημοσύνη που υπάρχει τα τελευταία 68 χρόνια είναι μια μεγάλη εργαλειοθήκη. Κάνει συγκεκριμένα πράγματα.
Ενα σφυρί, γνωρίζετε ότι μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε με σωστό τρόπο, για να καρφώσετε το καρφί, ή με λάθος τρόπο για να χτυπήσετε το κεφάλι σας. Ετσι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και την Τεχνητή Νοημοσύνη, με σωστό η λάθος τρόπο.
– Είναι επικίνδυνη η Α.Ι. ή δεν υπάρχει λόγος να ανησυχούμε;
– Δεν έχουμε να ανησυχούμε για τίποτα όσο ακολουθούμε τους κανόνες. Επομένως, και πάλι, η εκπαίδευση είναι το «κλειδί» σε αυτό το θέμα. Δεν πρόκειται λοιπόν να σας πω ότι δεν είναι επικίνδυνη. Σας λέω ότι αν εκπαιδευτούμε και φροντίσουμε για τους σωστούς κανόνες, δεν έχουμε να ανησυχούμε για τίποτα.
Λένε ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι επανάσταση, αλλά δεν είναι. Είναι μια εξέλιξη των μαθηματικών και του όγκου των δεδομένων που μπορούμε να επεξεργαστούμε. Η επανάσταση συντελείται σε επίπεδο χρήσης. Το γεγονός ότι ο καθένας μπορεί να το χρησιμοποιήσει, κάνοντας οποιαδήποτε ερώτηση, αυτό είναι επανάσταση.
– Ποιες είναι οι αναδυόμενες τεχνολογίες ή οι εξελίξεις στην Τεχνητή Νοημοσύνη που σας προσελκύουν περισσότερο το ενδιαφέρον και πώς βλέπετε να διαμορφώνουν την επόμενη δεκαετία;
– Η ανάπτυξη της δημιουργικής Tεχνητής Nοημοσύνης είναι πολύ ενδιαφέρουσα. Πολλά νέα εργαλεία είναι πολύ καλά και μπορούν να κάνουν πολλά πράγματα. Είδαμε όμως ότι είναι άχρηστα σε πολλά άλλα πεδία. Κάνουν λάθη, έχουν ψευδαισθήσεις και όχι μόνο. Πρέπει λοιπόν να είμαστε προσεκτικοί. Σε ορισμένους πολύ συγκεκριμένους τομείς θα έχουν πολύ ενδιαφέρον. Ταυτόχρονα όμως αυτό δεν είναι καθόλου συναρπαστικό ότι χρησιμοποιούν πολλούς πόρους. Για παράδειγμα, για 10 έως 30 ερωτήματα στο ChatGPT σπαταλάτε 1,5 λίτρο νερού.
– Πώς πιστεύετε ότι θα εξελιχθούν η τεχνολογία και τα συστήματα Α.Ι. τα επόμενα δέκα χρόνια;
– Νέα είδη τεχνητής νοημοσύνης θα εμφανιστούν μέσα στα επόμενα χρόνια. Και πιστεύω ότι αυτά τα συστήματα Α.Ι. θα είναι πιο λιτά. Η επόμενη γενιά επιστημόνων θα συνειδητοποιήσει ότι αυτό που έχουμε σήμερα δεν είναι βιώσιμο. Χρειάζεται επομένως ένα πιο λιτό σύστημα. Οι νέες Α.Ι. θα επεξεργάζονται λιγότερα δεδομένα, θα είναι πιο εστιασμένες και σίγουρα θα είναι υβριδικές. Θα αξιοποιούν, πιθανότατα κάποια πολύ ενδιαφέροντα μαθηματικά εργαλεία που χρησιμοποιούσαμε στο παρελθόν. Εχουμε «ξεχάσει», για παράδειγμα τη συμβολική Tεχνητή Nοημοσύνη που υπήρχε στις δεκαετίες του ’50, του ’60 και του ’70. Πιστεύω λοιπόν ότι η συμβολική Tεχνητή Nοημοσύνη θα επανέλθει, ίσως σε συνδυασμό με τη «στατιστική» Tεχνητή Nοημοσύνη, αλλά και με τη μηχανική μάθηση.
– Βρισκόμαστε επομένως στα πρόθυρα ενός τεχνολογικού πολυ-μετασχηματισμού;
– Δεν το νομίζω. Λένε ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι επανάσταση, αλλά δεν είναι. Είναι μια εξέλιξη των μαθηματικών που χρησιμοποιούνται και του όγκου των δεδομένων που μπορούμε να επεξεργαστούμε. Είναι μια εξέλιξη της πληροφορικής και της αποθήκευσης πληροφορίας. Η επανάσταση συντελείται σε επίπεδο χρήσης. Το γεγονός ότι ο καθένας μπορεί να το χρησιμοποιήσει, κάνοντας οποιαδήποτε ερώτηση, αυτό είναι μια επανάσταση.
– Τι θεωρείτε καινοτομία στις μέρες μας; Αφορά μόνο στην τεχνολογία ή μπορεί να προέλθει και από κάτι άλλο, από τις τέχνες για παράδειγμα;
– Για μένα, καινοτομία είναι η δημιουργικότητα και για αυτό πιστεύω ότι επιτυγχάνεται μόνο από τους ανθρώπους, όχι από τις μηχανές. Υπάρχει πολλή δημιουργικότητα και πολλή καινοτομία στην τέχνη. Είναι το ίδιο πράγμα. Και η χρήση των εργαλείων με δημιουργικό τρόπο είναι η καινοτομία.
– Με αυτά τα εργαλεία να εισχωρούν όλο και περισσότερο στη ζωή μας, μήπως κινδυνεύουμε να χάσουμε κάτι από την ανθρώπινη δημιουργικότητα, την περιέργεια, την αίσθηση του θαύματος;
– Πιστεύω ότι ισχύει ακριβώς το αντίθετο. Νομίζω ότι κερδίζουμε χρόνο χρησιμοποιώντας αυτά τα εργαλεία. Τα χρησιμοποιούμε επειδή είμαστε πιο περίεργοι. Τα χρησιμοποιούμε για να γίνουμε πιο δημιουργικοί, πιο κοινωνικοί. Αλλά φυσικά, υπάρχουν και άνθρωποι που θα λειτουργήσουν πιο τεμπέλικα. Είμαι αισιόδοξος ότι εξαιτίας της Τεχνητής Νοημοσύνης, θα βελτιωθεί πραγματικά η ανθρωπότητα. Τα εργαλεία προορίζονται, εξ ορισμού, για να είναι χρήσιμα για αυτήν.
Η δημιουργία της “SIRI”
– Ας γυρίσουμε πίσω στην εποχή δημιουργίας της Siri. Θα μοιραστείτε με τους αναγνώστες μας, την ιστορία πίσω από τη ανάπτυξή της;
– Ηταν πριν από πολύ καιρό. Δημιουργήσαμε την πρώτη πατέντα με τον φίλο μου τον Ανταμ το 1997. Ηταν στην απαρχή του Διαδικτύου. Τότε δεν υπήρχε Google ούτε μηχανή αναζήτησης. Δεν υπήρχε τίποτα. Αυτό που προβλέψαμε βασικά ήταν ότι το Διαδίκτυο θα γινόταν μία τεράστια βάση δεδομένων. Oτι θα ήταν πολύ μεγάλο και θα χρειαζόμασταν κάποιο είδος «οδηγού» που θα βοηθούσε στις αναζητήσεις. Αποφασίσαμε ότι θέλαμε κάτι απλό, όπως ο Τζίμινι Κρίκετ, το «Ομιλόν Τριζόνι» στις περιπέτειες του Πινόκιο. Εναν Τζίμινι Κρίκετ στον «ώμο» σας, που θα μπορούσατε να τον ρωτήσετε οτιδήποτε και να το βρει για εσάς στο Διαδίκτυο. Η ιδέα ήταν ότι θα μπορούσατε να πείτε «δείξε μου όλα τα ξενοδοχεία στο Σαν Φρανσίσκο με πισίνα», να κάνει αναζήτηση και να σας δείξει όλα τα ξενοδοχεία στο Σαν Φρανσίσκο με πισίνα. Φυσικά ένα δύο χρόνια αργότερα ήρθε το Google.
Πληκτρολογούσατε απλώς τις λέξεις «κλειδιά» και σάς έδινε απάντηση, αλλά το όραμά μας ήταν να δημιουργήσουμε αυτό το μικρό τριζόνι – βοηθό. Και το αστείο είναι ότι μόλις πριν από λίγες ημέρες, όταν η OpenAI κυκλοφόρησε τη νέα της μηχανή αναζήτησης έδωσε ακριβώς το ίδιο παράδειγμα και τώρα αυτός ο μικρός «γρύλος» είναι πραγματικότητα. Αυτό που ονειρευόμασταν ήταν η συζήτηση. Δεν είχαμε τα μέσα να το πετύχουμε εκείνη την εποχή. Ηταν η ιδέα που είχαμε πριν από σχεδόν 30 χρόνια. Και χρειάστηκαν 14 χρόνια για να αγοραστεί από την Apple και να κυκλοφορήσει με το iPhone. Χάρη στον Στιβ Τζομπς, ο οποίος αντιλήφθηκε τις δυνατότητές της και θέλησε να τις ενσωματώσει στο iPhone. Κυκλοφόρησε στις 4 Οκτωβρίου 2011, 14 χρόνια μετά την πρώτη πατέντα. Αλλά νομίζω ότι άξιζε τον κόπο, διότι δημιουργήθηκε ένας νέος τομέας, αυτός των βοηθών. Ακολούθησε η Alexa, το Google Home και όλα τα υπόλοιπα. Και σήμερα υπάρχει το ChatGPT και άλλα συστήματα. Νομίζω ότι το «ταξίδι» ήταν πραγματικά πολύ καλό και η Siri εξακολουθεί να είναι πολύ χρήσιμη για 500 εκατομμύρια ανθρώπους που τη χρησιμοποιούν καθημερινά.
Ο ΣΤΙΒ ΤΖΟΜΠΣ ΗΤΑΝ ΟΡΑΜΑΤΙΣΤΗΣ, ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΚΑΛΟΣ ΤΥΠΟΣ
– Θυμάστε κάποιες ιστορίες από εκείνες τις εποχές; Ισως με τον Στιβ Τζομπς;
– Ο Στιβ Τζομπς δεν ήταν πολύ κοινωνικός τύπος. Ας πούμε ότι ήταν κάπως σκληρός. Και τον γνώριζα πολύ καιρό πριν αποφασίσει να αγοράσει τη Siri. Η πρώτη φορά που τον συνάντησα ήταν το 2003 και του είχα μιλήσει για μια νεοφυή επιχείρηση στην οποία εργαζόμουν. Υστερα από 20 λεπτά, ίσως και λιγότερο, με κοίταξε και μου είπε ότι αυτό που του έδειχνα ήταν «σκ@@@», και αποχώρησε. Δεν ήταν και πολύ καλή πρώτη συνάντηση, αλλά ακολούθησαν και καλές στιγμές ύστερα από αυτή.
– Ηταν οραματιστής;
– Κατανοούσε τα προϊόντα που επιθυμούσαν οι άνθρωποι. Και παρεμπιπτόντως ήταν ο μόνος στην Apple που ήθελε πραγματικά τη Siri. Ολοι οι «υπαρχηγοί» του, όλοι οι συνεργάτες του δεν την ήθελαν. Αυτός ήταν που την προώθησε. Για μένα ήταν σίγουρα οραματιστής. Αλλά παράλληλα δεν ήταν και πολύ καλός τύπος.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΚΑΙ ΤΕΧΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ
– Αρκετοί δημοσιογραφικοί οργανισμοί ανησυχούν ότι η A.I. θα αλλάξει πολύ τον τρόπο που ο κόσμος διαβάζει ειδήσεις, όσο και τα ίδια τα ΜΜΕ. Τι πιστεύετε;
– Νομίζω ότι η Α.Ι. αποτελεί στην πραγματικότητα μια απίστευτη ευκαιρία για τους δημοσιογράφους. Ναι, υπάρχουν πολλές ψευδείς ειδήσεις, deepfake βίντεο, αλλά όλα αυτά αποτελούν ευκαιρία για τους δημοσιογράφους να επιτελούν το έργο τους και να μας ενημερώνουν. Θέλουμε τους δημοσιογράφους, να μπορούμε να τους εμπιστευόμαστε επειδή θα είναι σε θέση να μας πουν τι είναι αλήθεια και τι όχι. Δεν χρειαζόμαστε λιγότερους δημοσιογράφους λόγω της A.I., πιστεύω ότι χρειαζόμαστε περισσότερους, γιατί απαιτείται πολλή δουλειά για να ξεσκεπάσουμε όλα αυτά που συμβαίνουν παντού. Νομίζω ότι έτσι θα πρέπει να σκέφτονται οι άνθρωποι, ότι υπάρχουν ορισμένοι αξιόπιστοι επαγγελματίες που ερευνούν και αμφισβητούν τις πληροφορίες που πρέπει να αμφισβητηθούν.
– Ποια συμβουλή θα δίνατε στον νεαρό εαυτό σας;
– Να μη φοβάται την αποτυχία. Αν επιθυμείς να δημιουργήσεις κάτι πραγματικά μοναδικό, που κανένας άλλος δεν έχει κάνει πριν από εσένα, τότε πρέπει να κινείσαι στα άκρα και να τολμάς. Διαφορετικά δεν καινοτομείς. Αν πιστεύετε ότι θα είστε πετυχημένοι στο 70% των περιπτώσεων, αυτό σημαίνει ότι δεν δοκιμάσατε κάτι πραγματικά καινούργιο. Αν έχετε επιτυχία στο 10% των περιπτώσεων, τότε κάνατε κάτι απίστευτο. Νομίζω ότι το μάθημα που πήρα όλα αυτά τα χρόνια είναι να μη φοβάμαι την αποτυχία.
– Ποια είναι η μεγαλύτερη αποτυχία σας;
– Δεν μπορώ να σας πω ποια είναι γιατί μπορεί να μην έχει έρθει ακόμα ή μπορεί να αποδειχθεί επιτυχία αύριο.
– Ποια είναι η μεγαλύτερη αποτυχία σας που αποδείχθηκε επιτυχία;
– Οταν αναπτύσσαμε τη Siri, αποτύχαμε σε κάτι που μας ώθησε να αλλάξουμε κάποιες λειτουργίες. Δεν ήταν αρκετά ανθρώπινη η συνομιλία και αυτό επηρέαζε ψυχολογικά τους χρήστες. Αλλά η αρχική αποτυχία μάς οδήγησε στην επιτυχία.
Ο Δρ Λουκ Τζούλια θα είναι ομιλητής στο συνέδριο «EmTech Europe» του MIT Technology Review σε συνεργασία με την «Καθημερινή», το οποίο θα γίνει στην Αθήνα στις 5-6 Μαρτίου.
→ Περισσότερες πληροφορίες εδώ.
