Με τη Συρία στο επίκεντρο των γεωπολιτικών εξελίξεων στη Μέση Ανατολή, το Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων (ΙΔΙΣ) διοργάνωσε ημερίδα για τις εξελίξεις στην περιοχή με προσκεκλημένη την καθηγήτρια διεθνών σχέσεων του Πανεπιστημίου Τζορτζ Ουάσιγκτον, δρα Εϊμι Οστιν Χολμς.
Η «Κ» συνάντησε τη δρα Χολμς λίγες ώρες μετά την άφιξή της από τη Συρία, όπου είχε σειρά επαφών κυρίως στα βόρεια σύνορα της περιοχής, με την ίδια να δηλώνει ότι «αυτή τη στιγμή υπάρχει ένας συνασπισμός τεσσάρων ένοπλων μη κρατικών επαναστατικών ομάδων. Και οι τέσσερις έπαιξαν ρόλο στην ανατροπή του καθεστώτος Ασαντ, ωστόσο, κατά την άποψή μου, η διεθνής κοινότητα αντιμετωπίζει κατά κάποιον τρόπο τη Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS) σαν να ήταν αποκλειστικά υπεύθυνη για την πτώση του Ασαντ. Αυτό είναι ανησυχητικό, διότι ήταν μόνο μία από τις τέσσερις αντάρτικες ομάδες που τον ανέτρεψαν, με ό,τι αυτό συνεπάγεται». Οπως προσθέτει η Χολμς, «για να σας δώσω μια εικόνα της κατάστασης, όταν πέρασα τα σύνορα από τον Λίβανο στη Συρία στις 23 Δεκεμβρίου, δεν υπήρχε κανείς στη συριακή πλευρά των συνόρων και αυτό είναι αποκαλυπτικό των πραγματικών δυνατοτήτων της HTS. Δεν είναι σε θέση να κυβερνήσει ολόκληρη τη χώρα ή ακόμη και να την ελέγξει στρατιωτικά».
Με τη συζήτηση των ημερών να επικεντρώνεται στην ανοιχτή απειλή των Τούρκων αξιωματούχων προς τις κουρδικές πολιτοφυλακές και τον πιθανό μαζικό εκτοπισμό των Κούρδων, η Εϊμι Οστιν Χολμς δεν αποκλείει το σενάριο της «εθνοκάθαρσης» των κουρδικών πληθυσμών. Οπως σημειώνει, «και στο παρελθόν η Τουρκία είχε ξεκινήσει τρεις χερσαίες επιχειρήσεις. Το 2016 με τη λεγόμενη επιχείρηση “Ασπίδα του Ευφράτη”, η Αγκυρα ισχυριζόταν ότι πολεμούσε το ISIS όμως είχε επίσης στόχο να εμποδίσει τους Κούρδους να συνδέσουν το Αφρίν με τις περιοχές που έλεγχαν ανατολικότερα. Η δεύτερη επιχείρηση στο Αφρίν το 2018 οδήγησε στον μαζικό εκτοπισμό αμάχων, Κούρδων και Γιαζίντι. Και η τρίτη επιχείρηση το 2019, έπειτα από τηλεφωνική επικοινωνία του Ερντογάν με τον Τραμπ, είχε ως αποτέλεσμα ένα άλλο κύμα μαζικών εκτοπίσεων, κυρίως Γιαζίντι».
Η Χολμς εκφράζει την ανησυχία της και για την τύχη των χιλιάδων τζιχαντιστών-μαχητών. Οπως επισημαίνει, «υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες μαχητές του ISIS που εξακολουθούν να κρατούνται στα βορειοανατολικά, σε περιοχές που ελέγχουν οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF). Πρόκειται για περίπου 40.000 άτομα, αριθμός που περιλαμβάνει και τις οικογένειες των τζιχαντιστών οι οποίες κρατούνται στα στρατόπεδα, και είναι δεκτικοί στην ιδεολογία του ISIS. Ο αριθμός των πραγματικών μαχητών του ISIS είναι περίπου 10.000 και αν η Τουρκία συνεχίσει να επιτίθεται στις κουρδικές δυνάμεις, επειδή αυτές θα πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στη δική τους προστασία και άμυνα, υπάρχει ο κίνδυνος μαχητές του ISIS να δραπετεύσουν».
Με την επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο και την αλλαγή ηγεσίας στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, η καθηγήτρια διεθνών σχέσεων εκτιμά ότι οι τρεις προτεραιότητες που θα θέσει η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ, στη Συρία και την ευρύτερη περιοχή, θα είναι «πρώτον η συνέχιση της αποστολής, σε συνεργασία με τις SDF, για την οριστική ήττα των δυνάμεων του ISIS, δεύτερον, η αντιμετώπιση του Ιράν και τρίτον η στήριξη του Ισραήλ».
Σχολιάζοντας η δρα Χολμς τις προειδοποιήσεις της ισραηλινής Επιτροπής Νάγκελ για τις φιλοδοξίες της Τουρκίας και την ανάγκη αναβάθμισής της σε στρατηγική απειλή για το Ισραήλ, εξέφρασε την ελπίδα ότι καθώς είναι διαφορετικά τα γεωγραφικά πεδία στα οποία επιχειρούν η Τουρκία (στα βόρεια σύνορα της Συρίας) και το Ισραήλ (στις νότιες περιοχές) θα αποτραπεί μια ανοικτή σύγκρουση, αν και όπως λέει είναι υπαρκτός ο κίνδυνος ατυχήματος λόγω της αυξημένης παρουσίας μη επανδρωμένων αεροσκαφών στο συριακό έδαφος.
