Για το βιβλίο αυτό, ειδικά, η Πηνελόπη Σ. Δέλτα είχε ζητήσει τη γνώμη του Αλέξανδρου Δελμούζου, πρωτοπόρου του δημοτικισμού, παιδαγωγού και διευθυντού του Μαρασλείου Διδασκαλείου.
«Φραγκφούρτη 9/22-10-1910 «Φίλε κύριε Δελμούζο» – γράφει η Π.Σ. Δέλτα, σε συνέχεια γράμματός της του Ιουλίου, όπου «σας έλεγα για ένα παραμύθι για παιδιά, που δε μου φαίνουνταν κατάλληλο και ήθελα τη γνώμη σας. Σας στέλνω σήμερα έναν τόμο του καινούργιου βιβλίου που τυπώθηκε τελευταίως «Παραμύθι χωρίς Ονομα». Δε σας στέλνω περισσότερα, γιατί δεν το εκδίδω. Σαν το διαβάσετε θα καταλάβετε, ίσως, γιατί κάθονται στην αποθήκη οι χίλιοι τόμοι αντί να πουληθούν: μου λένε πως θα παρεξηγηθώ, πως θα το πάρει ο κόσμος για αντιβασιλικό, πράμα που δεν σκέφθηκα σαν το έγραψα. Και τώρα δεν είναι οι περιστάσεις για αντιβασιλικά βιβλία. Παρακαλώ να μην το δώσετε σε άλλον να το διαβάσει, ίσως το βγάλω αργότερα, όταν ησυχάσουν τα εσωτερικά μας (και τα πνεύματα). Τη δική σας γνώμη όμως θα την ήθελα. Μη ξεχνάτε πως δεν θέλω κοπλιμέντα. Σα γυναίκα που είμαι δεν ακούω παρά εγκώμια. Από σας θέλω την αλήθεια. Μη φοβηθείτε να μου πείτε πως δεν αξίζει τίποτα». Και η απάντηση του Αλ. Δελμούζου, Βόλος 14-12-1910. «Κρίνοντας το έργο σας από την εκπαιδευτική και καλλιτεχνική του άποψη δεν βρίσκω τίποτα που θα ‘θελα να ήταν διαφορετικό. Η γνώμη μου μπορεί να συγκεντρωθεί στην ίδια φράση «το δεύτερο εθνικό βιβλίο για μικρούς και μεγάλους» (σ.Συν. το πρώτο εθνικό βιβλίο είναι το προηγηθέν «Για την Πατρίδα», 1909). Εθνικό γιατί με χτυπητά χρώματα μας ζωγραφίζει την Ελλάδα κατρακυλισμένη στο βυθό της διαφθοράς, έτσι που πονείς. Κι ακόμα, γιατί στην ανάσταση των Μοιρολάτρων βλέπει καθένας να ανασταίνεται και παίρνει σάρκα το όνειρο της Ελληνικής Ψυχής»… Και παρακάτω γράφει ο Αλ. Δελμούζος: «Παραμύθι χωρίς Ονομα – τίτλος πολύ επιτυχημένος. Γιατί αν και το θέμα του είναι παρμένο από τη ζωή μας και για τη ζωή μας, μόλα ταύτα έχει τόση γενικότητα ώστε κάθε πεσμένος λαός θα το πάρει για δικό του…»
Στην κατάληξη του γράμματος ο Αλ. Δελμούζος παρατηρεί: «Τώρα, αν επιτρέπουν οι σημερινές περιστάσεις να κυκλοφορήσει ή όχι, δεν το ξέρω. Υποθέτω πως αν βγει έξω, θα κατασχεθεί»!
Το «Παραμύθι» βγήκε, έχει κάνει αναρίθμητες εκδόσεις, με 2η έκδοση. Εινογράφηση Δ.Λ. Κωνσταντινίδη, Ι. Σιδέρης 1922. Στα χέρια μου έχω την 25η έκδοση, Βιβλιοπωλείον της «Εστίας», Ι.Δ. Κολλάρου και ΣΙΑς Α.Ε., με εξώφυλλο του ζωγράφου Ευάγγελου Σπυρίδωνος, εικόνες Μαρίας Παπαρρηγοπούλου, που τυπώθηκε το 1989 στο Λιθογραφείο γραφικές τέχνες «Corfu». Το πήρα από τη Βιβλιοθήκη του Αλέξη και της Μαρίνας, το ‘χει διαβάσει και η εγγονή Ελένη. Τρεις γενιές έσκυψαν πάνω από τις σελίδες του, το αγάπησαν, το σεβάστηκαν, ιδίως γιατί αυτή η έκδοση, όπως απαιτούν τα δικαιώματα, φέρει την υπογραφή της Λένας Σαμαρά. Ολες οι πληροφορίες είναι από το άλλο βιβλίο της Π.Σ. Δέλτα, που δεν πρέπει επίσης να λείπει από κανενός τη βιβλιοθήκη: «Αλληλογραφία» της Π.Σ. Δέλτα, 1906-1940, εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της «Εστίας» Ι.Δ. Κολλάρου και ΣΙΑς Α.Ε., με εξώφυλλο από τα γράμματα που έστειλε και έλαβε η Δέλτα με τον γραφικό χαρακτήρα των αλληλογράφων σε μακέτα Κώστα Λεγάκη και επιμέλεια Ξ. Λευκοπαρίδη. Δεύτερη έκδοση 1997.
ΥΓ.: Για «τη σημερινή μας εικόνα ζωής» πολλά έχει να μας πει η Π.Σ. Δέλτα.
ΤΗΛΕΦΟΣ
