Αν υπάρξει ποτέ πολιτική ηγεσία που θα φιλοδοξήσει να αποκαταστήσει τη λειτουργία πανεπιστημίων στην Ελλάδα, θα χρειαστεί μάλλον να θεμελιώσει κάθε ενέργημά της σε μια πρωταρχική, προϋποθετική, συνεχώς προ οφθαλμών επίγνωση: Οτι τα πανεπιστήμια ώς τώρα στην Ελλάδα υπάρχουν χάρη στους φόρους που εισπράττει το κράτος από τους πολίτες. Και, όπως είναι στατιστικά τεκμηριωμένο (απίστευτο και όμως αληθινό), το μεγαλύτερο μέρος των φόρων στην Ελλάδα καταβάλλουν οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι, πολύ λιγότερο οι επιχειρηματίες και οι ελεύθεροι επαγγελματίες.
Αν θέλουμε, λοιπόν, να αποκτήσει και πάλι η χώρα πανεπιστήμια, ξεκινάμε από τα στοιχειώδη της οικονομικής λογικής που αλλάζουν, αμέσως και ριζικά, το ψυχολογικό κλίμα. Θεσμοθετούμε προστασία της κοινωνικής περιουσίας του ελληνικού λαού, τιμωρούμε αυστηρά όποιον καταστρέφει το προϊόν του φορολογημένου μόχθου των εργατών, των υπαλλήλων, των συνταξιούχων. Οχι μόνο διώκουμε ποινικά τους τυχόν χούλιγκαν του ψυχοπαθολογικού περιθωρίου, αλλά και αποβάλλουμε διά παντός από όλα τα πανεπιστήμια της χώρας όποιον «διακινεί τις ιδέες του» στους τοίχους των πανεπιστημιακών κτιρίων, με συνθήματα και αφίσες. Ας ενημερωθούμε, με ποιες μεθόδους τα πανεπιστήμια όλων των υπόλοιπων Ευρωπαίων εταίρων μας έχουν σωθεί από αυτό τον καφρικό πρωτογονισμό.
Θα αντιταχθεί άραγε στη στοιχειώδη αυτή λογική η «προοδευτική» ευαισθησία, για να συκοφαντήσει την κοινωνική αυτοπροστασία (δηλαδή τη δημοκρατία) σαν «αυταρχισμό»; Μα όσοι έχουν «εκσυγχρονιστικά» ή «προοδευτικά» βίτσια βανδαλισμού, θα είναι ελεύθεροι να μεταπηδήσουν σε ιδιωτικά κολέγια, ίσως, ώς τότε, και σε Νεοταξικά πανεπιστήμια, όπου πληρώνοντας το κόστος της ανωμαλίας τους θα μπορούν να συνεχίζουν την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών τους. Στα κρατικά πανεπιστήμια, που τα συντηρεί ο λαϊκός μόχθος και καημός, δεν έχουν θέση.
Από την πρώτη αυτή εφαρμογή της στοιχειώδους λογικής προκύπτει αυτονόητα λύση και για το πρόβλημα του «ακαδημαϊκού ασύλου». Απλά και ξεκάθαρα: για να μπορούν ακόμα και τα «φρικιά» να έχουν πρόσβαση σε πανεπιστημιακό βήμα, να παρουσιάζουν ελεύθερα τις απόψεις και τις γνώμες τους, πρέπει κάποιοι έμμισθοι να αστυνομεύουν τους πανεπιστημιακούς χώρους. H ακαδημαϊκή (και πολιτική) ελευθερία προϋποθέτει αποκλεισμό των ποινικά παρεκτρεπόμενων.
Αυτονόητη, προφανέστατη συνέπεια της στοιχειώδους λογικής, αμέσως μετά, η εξασφάλιση της ποιότητας των σπουδών και της έρευνας. Δηλαδή, ο θεσμικός αποκλεισμός της μετριότητας ή ανικανότητας διδασκόντων και διδασκομένων. Στην περίπτωση των διδασκόντων, η εξασφάλιση ποιότητας (αν ποτέ τολμηθεί) θα σημαίνει, απλά και ξεκάθαρα: επανάκριση. Με μεθόδους και συστήματα δοκιμασμένα στη διεθνή ακαδημαϊκή πρακτική, που θα αποκλείουν κάθε εξάρτηση των επανακρίσεων από τα «ενδοκουζινικά» σε κάθε πανεπιστημιακό τμήμα αλισβερίσια, αλλά και από την ιδεολογική τρομοκρατία της μαφιόζικης, δήθεν «αριστερής» συντεχνίας που λυμαίνεται, τριάντα δύο χρόνια τώρα, την ελλαδική Ανώτατη Παιδεία.
Επανάκριση: μοιάζει υπερβολική η αξίωση. Αλλά είναι και αδιανόητες για τους πολλούς οι πραγματικές διαστάσεις ευτελισμού της ποιότητας των πανεπιστημιακών δασκάλων, που προκάλεσε (ή ευνόησε) ο διαβόητος νόμος-πλαίσιο του ΠΑΣΟΚ για τα πανεπιστήμια (1982). Οι προϋποθέσεις που όρισε ο νόμος για την «εξέλιξη» του διδακτικού προσωπικού από βαθμίδα σε βαθμίδα, την προκήρυξη νέων θέσεων, τη συγκρότηση εισηγητικών επιτροπών και εκλεκτορικών σωμάτων, την ερμηνεία των τυπικών προσόντων (έφτασαν να θεωρούνται «επιστημονικές» οι δημοσιεύσεις, π.χ., σε εφημερίδες ή σε περιοδικά επικαιρότητας της Αριστεράς, να λογαριάζονται «μονογραφίες» λογοτεχνίζοντα σκαριφήματα αυτάρεσκης δυσκαταληψίας) είναι το νομικό πλαίσιο που, μαζί με τη συντεχνιακή τρομοκρατία, καθόρισε την ποιότητα των καθοδηγητικών σωμάτων.
Σίγουρα υπήρξαν τμήματα ή και σχολές που αντιστάθηκαν, ξεχωρίζουν σήμερα για τη φανερή ποιοτική τους διαφορά. Και επιπλέον, να σημειωθεί ότι αυτές οι γραμμές γράφονται με την πείρα θεωρητικών κυρίως σχολών. Πάντως, μόνο η επανάκριση θα δείξει το πραγματικό μέγεθος του προβλήματος. Αν υπάρχουν όντως πανεπιστημιακοί καθηγητές που διδάσκουν κεντρικής σημασίας μαθήματα στις ανθρωπιστικές ή στις πολιτικές επιστήμες, χωρίς τη δυνατότητα να προσφύγουν σε ξενόγλωσση βιβλιογραφία. Αν υπάρχουν «εκ συνδικαλιστών» καθηγητές χωρίς μεταπτυχικές σπουδές εντός ή εκτός Ελλάδος, χωρίς την παραμικρή επαφή με τη διεθνή επιστημονική κοινότητα. Αν πραγματικά υπάρχουν καθηγητικά συγγράμματα «υποχρεωτικώς διανεμόμενα» που βρίθουν από λάθη ορθογραφικά, συντακτικά, ιστορικά, λάθη λογικής συνέπειας και εκφραστικής επάρκειας, συμπληρωματικοί αχταρμάδες δογματικών ιδεολογημάτων και αυθαίρετων αφορισμών.
Μιλάμε για πανεπιστήμια που τα συντηρεί ο φορολογημένος μόχθος του εργάτη, του υπαλλήλου, του συνταξιούχου. Πρωταρχική απαίτηση της στοιχειώδους λογικής είναι ο έλεγχος καταλληλότητας όχι μόνο διδασκόντων και διδασκομένων, αλλά και του διδακτικού – εξεταστικού συστήματος. Δεν νοείται πια σήμερα επιστημονική σπουδή και μαθητεία στην έρευνα αγκυλωμένες στο αναχρονιστικό δίπολο «παραδόσεις – εξετάσεις». Γι’ αυτή τη σκοταδιστική (κυριολεκτικά) αγκύλωση, -το εχέγγυο αγραμματοσύνης, δεν μιλάει κανείς, δεν διαδηλώνει κανείς- διαδασκόμενοι και διδάσκοντες έχουν βολευτεί στο τέλμα.
Εμμονή στο δίπολο «παραδόσεις – εξετάσεις» σημαίνει σκανδαλώδη υποαπασχόληση για πολύ μεγάλο αριθμό διδασκόντων, συνήθως στερεότυπη επανάληψη της ίδιας ύλης κάθε χρόνο, άρα παραίτηση από κάθε εγρήγορση ενημέρωσης, έρευνας, προβληματισμού. Και για τον διδασκόμενο σημαίνει ότι κάθεται στο χωριό του ή στην καφετέρια, διαβάζει λίγο πριν από τις εξετάσεις τις καθορισμένες σελίδες από το «ένα και υποχρεωτικό σύγγραμμα» και παρουσιάζεται να εξεταστεί όσες φορές και αν χρειαστεί, μέχρις ότου, κάποτε, σε οσαδήποτε χρόνια, κατορθώσει να «περάσει» το μάθημα.
Αν η Κομματοκρατία δεν ήταν στην Ελλάδα ολοκληρωτικό καθεστώς, η ΓΣΕΕ και η ΑΔΕΔΥ θα κατέβαιναν στους δρόμους όχι για να «συμπαρασταθούν», αλλά για να σπάσουν στο ξύλο τους αφιονισμένους αρλεκίνους των κομματικών νεολαιών, που διαδηλώνουν για να παραμείνει άθικτο το τέλμα των πανεπιστημίων. Πανεπιστημίων που τα έστησε και τα συντηρεί ο φορολογημένος μόχθος των εργατών, των υπαλλήλων, των συνταξιούχων.
