Οπως όλοι το τελευταίο διάστημα, παρακολουθώ Βουλή. Είναι σημαντικό. Οι δημόσιες μεταδόσεις όσων συμβαίνουν στο Κοινοβούλιο είναι μία πτυχή της ελευθερίας του λόγου που συχνά υποτιμάται, το δικαίωμα να ξέρουμε τι γίνεται, ώστε να μπορούμε να εκφέρουμε στοιχειοθετημένο λόγο. Δυστυχώς, οι συνεδριάσεις της Επιτροπής για το βρώμικο σκάνδαλο των αγροτικών επιδοτήσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ) είναι προκλητικές, φανερώνουν μία σιχαμερή πτυχή της χώρας και, φυσικά, των ανθρώπων της.
«Τι είναι ο γιος μου, άπορος;», είπε εξεταζόμενος μάρτυρας αναφερόμενος στο γεγονός πως το παιδί του φέρεται να οδηγεί αυτοκίνητο πολυτελείας. Κι εκεί συνόψισε όλη τη σαπίλα. Ο άνθρωπος είναι ποιητής, πυκνώνει το νόημα όσο κανένας άλλος. Οι Ελληνες που στοιβάζονται κάθε πρωί στον ηλεκτρικό, σ’ αυτά τα βαγόνια-μουσειακό έκθεμα, για να πάνε στη δουλειά, φυσικά και είναι «άποροι», με αγοραστική δύναμη από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη. Αυτή η αγοραστική δύναμη δεν αφορά διορισμένους σε γραμματείες και επιτροπές, κομματικά στελέχη, χειροκροτητές, τοπάρχες και τους κάθε είδους οργανωμένους σε εγκληματικές οργανώσεις.
Η διαφθορά κατατρώει τους πόρους, αλλά κατατρώει και τα μυαλά. Διαβρώνει την όρεξη για δουλειά. Διαστρεβλώνει τα κίνητρα. Γιατί να δώσεις τον καλύτερό σου εαυτό, να πας να εργαστείς με χαμόγελο, όταν κάποιοι με τραμπουκισμούς και λασπερές συμφωνίες ζουν σπάταλη ζωή; Είναι δύσκολο να μην το σκέφτεσαι, ειδικά όταν παινεύονται για τον τρόπο ζωής τους, ο οποίος δεν χρηματοδοτείται από τον Θεό, αλλά από εμάς, τα θύματα της διαφθοράς.
Η διαφθορά επιτίθεται στην πίστη των ανθρώπων στα πράγματα και στην οργανωμένη κοινωνία. Ναρκοθετεί την ελπίδα, το όραμα, τη συνεργασία, την αλληλεγγύη και την εντιμότητα. Αλλά μόνον έτσι πλουτίζουν αληθινά οι χώρες: μέσα από θεσμούς που λειτουργούν, συνεργασία και ομάδες που δουλεύουν σκληρά, για να υπηρετήσουν το συλλογικό τους όραμα.
Χώρες που θαυμάζουμε για την ποιότητα της ζωής τους κάνουν ένα σωρό πράγματα ώστε οι πολίτες στην καθημερινότητά τους να μην αισθάνονται ριγμένοι ή αδικημένοι. Η δίκαιη φορολογία και οι ωφέλιμες επενδύσεις είναι κλασικά μέσα διατήρησης μιας συνοχής. Τα ποιοτικά Μέσα Μεταφοράς και τα υψηλής ποιότητας δίκτυα απορροφούν (λιγάκι) τους κραδασμούς των κοινωνικών ανισοτήτων. Μία αγορά εργασίας που λειτουργεί στοιχειωδώς, ένα κάπως δίκαιο τραπεζικό σύστημα συντηρούν την ελπίδα στα άτομα και στις ομάδες ότι μπορούν να τα καταφέρουν. Αντιθέτως, η διαφθορά και η αδικία έχουν κάτι βαθύτατα αποκαρδιωτικό, δημιουργούν ανελεύθερα πρόσωπα χωρίς όραμα (δείτε πόσοι νέοι άνθρωποι το 2025 ονειρεύονται να εργαστούν στο Δημόσιο ή να «τοποθετηθούν»). Ξενέρα.
Κατα την εξέταση του «μουγγού» μάρτυρα που μιλημένος από κάποιον δικηγόρο επικαλούνταν το αμφίβολο «δικαίωμα» στη σιωπή, ο σεξισμός ήταν διάχυτος. Τα δολοφονικά, μαφιόζικα βλέμματα προς εκλεγμένες βουλεύτριες μύριζαν διαπλοκή και έπαρση. Αυτό το αηδιαστικό υφάκι του στυλ «θα σου δείξω εγώ, κοριτσάκι» κατατρώει τις δημιουργικές δυνάμεις της χώρας.
Γι’ αυτό και η διαρροή εγκεφάλων δεν πρόκειται να σταματήσει. Δεν φεύγουν οι δημιουργικοί άνθρωποι από τη χώρα μόνο για τα λεφτά. Αλλωστε, δεν σε περιμένει και κανένας σάκος με εύκολα χρήματα μόλις προσγειωθείς στη Γερμανία ή στον Καναδά. Αλλες δυσκολίες έχει κι εκεί, δυσκολίες της μετανάστευσης. Αρκετοί δημιουργικοί, εργατικοί άνθρωποι, όμως, είναι απολύτως πρόθυμοι να τις αντιμετωπίσουν.
Φεύγουν από την Ελλάδα, γιατί δεν αντέχουν τα πράγματα να μη λειτουργούν. Δεν θέλουν να έχουν αφεντικό τους στην υπηρεσία κάποιο διορισμένο κομματικό στέλεχος με τα μισά προσόντα και τα διπλάσια κόμπλεξ. Δεν θέλουν να μένουν στάσιμοι στη δουλειά, γιατί η οικονομία, οι τέχνες, η έρευνα δεν κάνουν άλματα λόγω υποχρηματοδότησης/κατασπατάλησης πόρων.
Αλλά δεν τους πάει και η κουλτούρα. Αυτή η μίζερη, κουτοπόνηρη «λογική» που κρίνει με τα πιο αυστηρά κριτήρια κάθε νέο εγχείρημα, το κακολογεί, το υπερφορολογεί, το κουτσομπολεύει και το πλαγιοκοπεί ώσπου να μαραζώσει, ενώ σκιερές οικονομίες παράγουν άφθονο αδιαφανές χρήμα. Οπως οι άνθρωποι, έτσι κι οι χώρες μάλλον μαραζώνουν όταν σκέφτονται με εντελώς λάθος τρόπο το ερώτημα τι συνιστά μία καλή και ωφέλιμη ζωή.
