Η Αυστραλία προβαίνει σε μία νομική καινοτομία που αξίζει να παρακολουθήσετε. Από 10.12.2025 τα παιδιά κάτω των 16 ετών απαγορεύεται να διατηρούν λογαριασμούς στα αντικοινωνικά δίκτυα. Η νομοθεσία δεν επηρεάζει πλατφόρμες μάθησης, διαδικτυακά δωμάτια μελέτης, τη χρήση της google ή εφαρμογές κρυπτογραφημένης ανταλλαγής μηνυμάτων, τύπου whatsapp. Δεν επηρεάζεται η πρόσβαση σε κανάλια γνώσης ιστορίας, γεωγραφίας, ξένων γλωσσών. Με άλλες λέξεις: η Αυστραλία πάει να βάλει τάξη στο ίντερνέτ της.
Η συμμόρφωση άρχισε σήμερα. Συναρπαστική διαδικασία. Το βάρος εφαρμογής του νόμου δεν διασκορπίζεται στις οικογένειες ή στους ίδιους τους χρήστες. Αυτό θα ήταν αναποτελεσματικό. Η Αυστραλία κάνει το επιστημονικά ενδεδειγμένο και επιρρίπτει καθήκοντα συμμόρφωσης στους τεχνολογικούς κολοσσούς. Με απλά λόγια, από σήμερα η meta διαγράφει λογαριασμούς παιδιών, για να μην της επιβληθεί πρόστιμο δισεκατομμυρίων. Ζήτω! Μια νίκη της πολιτικής!
Η βιβλιογραφία υπέρ της εισαγωγής νομοθεσίας τέτοιου είδους είναι συντριπτική. Οι πλατφόρμες αντικοινωνικής δικτύωσης ενισχύουν το ενδεχόμενο αυτοβλάβης, το άγχος των εφήβων, τις μεταξύ τους συγκρίσεις. Φυσικά, χρειάζεται και εκπαίδευση των γονέων, αφού μερικές φορές οι ίδιοι οι γονείς αναρτούν δεδομένα των παιδιών τους (το μωρό τους, το πρόσωπο του ανηλίκου κ.λπ.) χωρίς να συνειδητοποιούν πως τέτοιες αναρτήσεις αποθηκεύονται, ακόμη κι όταν «χάνονται», και πλήττουν κανονικότατα το δικαίωμα του παιδιού τους στην ιδιωτικότητα (κατά τη γνώμη μου: το παιδί μπορεί να τους ενάγει όταν ενηλικιωθεί, εάν βλάπτεται). Σε κάθε περίπτωση, είναι αμήχανο να βλέπεις στο διαδίκτυο, όπου πλέον απροκάλυπτα κυκλοφορούν παιδόφιλοι και εκμεταλλευτές ανηλίκων, κυνηγοί νέων ενηλίκων και διαταραγμένοι/-ες, φωτογραφίες από οικογενειακές στιγμές.
Αλλη νομική εξέλιξη με ακόμη περισσότερο ενδιαφέρον. Στη Νέα Υόρκη, σχολικές περιφέρειες ενάγουν τις μεγάλες πλατφόρμες, επικαλούμενες εσωτερικά έγγραφα των κολοσσών που φανερώνουν σχέδιο κυριαρχίας στις ζωές των ανηλίκων – και μελλοντικών αγράμματων ενηλίκων. Κάνουν λόγο για κρίση ψυχικής υγείας. Για δυσκολίες στη μάθηση.
Τα παιδιά αντιμετωπίζονται ως στόχοι μεγιστοποίησης της εμπλοκής στις πλατφόρμες και, σύμφωνα με τους ενάγοντες, οι πλατφόρμες ξέρουν ότι τα βλάπτουν, αλλά αδιαφορούν. Κάτι αντίστοιχο με τις εταιρείες που πουλάνε καπνό. Οι εξωτερικότητες είναι τεράστιες. Η εκπαιδευτική διαδικασία εμποδίζεται. Η κοινωνία κινδυνεύει να απομακρυνθεί από τη μαζική χρήση συγκροτημένου γραπτού λόγου, γίνεται μπανάλ, ριψοκίνδυνη, μίζερη και ακατάλληλη για δημοκρατικό πολίτευμα.
Η υπουργός Επικοινωνιών της Αυστραλίας έκανε λόγο όχι μόνο για προστασία της Γενιάς Α, αλλά για προστασία των μελλοντικών γενεών. Το εγχείρημά της παρακολουθούν ηγέτες και ηγέτιδες απ’ όλον τον κόσμο, μεταξύ αυτών και από την Ελλάδα. Αυτή η συγκροτημένη επιχείρηση επιβολής τάξης στην άναρχη ανάπτυξη του διαδικτύου είναι η πρώτη στον κόσμο. Φυσικά, προηγήθηκαν μελέτες βάσει των οποίων επτά στους δέκα ανήλικους χρήστες είχαν εκτεθεί σε μισογυνιστικό, σεξιστικό περιεχόμενο ή ευθέως επικίνδυνες συμβουλές για τη διατροφή και την αυτοκτονία.
Δεν χρειαζόμασταν πάντως τόσες μελέτες. Αρκεί να ψάξετε σε τι σχολεία και δραστηριότητες στέλνουν τα παιδιά τους οι άνθρωποι που εργάζονται στην τεχνολογία, από τα χαμηλά μέχρι τα υψηλά κλιμάκια. Τους εξασφαλίζουν πρόσβαση σε μέρη όπου προωθείται η βαθιά ανάγνωση, η επαφή με τις τέχνες και η μακρά περίπλοκη σκέψη. Ονειρεύονται γι’ αυτά ένα μέλλον επαφής με το Υψηλό, την ομορφιά, τα μαθηματικά και την αστροφυσική, πράγματα στα οποία δεν «μπαίνεις» εάν είσαι ανίκανη να συγκινείσαι, να σκέφτεσαι, να συγκεντρώνεσαι.
Εάν ονειρεύεστε για το παιδί/το εγγόνι σας ή τον εαυτό σας ένα μέλλον όπου η εργασία θα είναι η εισαγωγή δεδομένων, οι τηλεπωλήσεις, η δημιουργία «περιεχομένου» και το σκανάρισμα κωδικών, κανένα πρόβλημα. Να σημειωθεί πως καθόλου δεν υποτιμώ αυτές τις δουλειές, απλώς δεν θεωρώ τη διάλυση εγκεφάλου ρεαλιστική «επιλογή» για κανέναν και καμία. Τις αποδέχομαι ως απότοκο μίας αποτυχίας: δεν δημιουργούνται πάντα καλές δουλειές.
Στην πραγματικότητα, όλοι θέλουμε για μάς και τους αγαπημένους μας πλούσια ζωή, με χρήματα, εμπειρίες, ερεθίσματα και καλές συζητήσεις. Οικονομικό και πολιτισμικό κεφάλαιο. Ελλείψει καλών νόμων, τα παιδιά των πιο αδιάφορων, απόντων ή τεχνολογικά αναλφάβητων γονιών αφήνονται στην τύχη τους. Μ’ άλλες λέξεις, όσο αργεί η σχετική νομοθεσία κι όσο υποχωρεί η καλή δημόσια εκπαίδευση, αφήνουμε τα παιδιά να πλοηγηθούν μόνα τους μέσα σε βάναυσες αφετηριακές ανισότητες.
