Η μεγάλη πρόκληση της Αθήνας, ως μητρόπολης, είναι η επίτευξη μιας σύνθεσης. Το παρατηρεί κανείς στους δρόμους του κέντρου, αλλά και των συνοικιών, εκεί που ο άλλοτε συμπαγής αστικός ιστός διερράγη σε διαδοχικά κύματα τις τελευταίες δεκαετίες. Ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Μπρους Κλαρκ, βαθύτατος γνώστης της ελληνικής ιστορίας και κοινωνίας, το επισημαίνει στο βιβλίο του για την Αθήνα. Επισημαίνει δηλαδή τα ελπιδοφόρα σημάδια όχι μόνο ενός νέου κοσμοπολιτισμού, αλλά μιας σταδιακής υποχώρησης του αμυντικού και αυτοαναφορικού χαρακτήρα της ελληνικής κοινωνίας.
Ολες αυτές οι εκτιμήσεις είναι ρευστές και υπόκεινται στη διαβρωτική επίδραση εσωτερικών αντιφάσεων. Ωστόσο, όταν περπατάω στην Αθήνα, ιδίως στο κέντρο, και παρά τα πολλά φαινόμενα που ενοχλούν, δεν μπορώ να μην παραδεχθώ ότι έχει διανυθεί ένας σημαντικός δρόμος προόδου. Παρατηρούσα τις προάλλες φωτογραφίες. Φωτογραφίες της οδού Μητροπόλεως, π.χ., πρόσφατες, στις αρχές της δεκαετίας του 2010, όταν υπήρχε ακόμη κενό το κτίριο του παλιού υπουργείου Παιδείας που έγινε ξενοδοχείο. Η όλη εικόνα ήταν εικόνα θλιβερή, εγκατάλειψης και παραίτησης.
Οι αλλαγές έγιναν σταδιακά και σήμερα όταν σκεφτόμαστε την προ COVID εποχή δυσκολευόμαστε να πιστέψουμε ότι ζούσαμε σε μια πόλη που οικονομικά και κοινωνικά είχε καταρρεύσει. Συντάσσομαι εν μέρει με όσους παραπονιούνται για τη σχεδόν μονοδιάστατη παράδοση του κέντρου στον τουρισμό. Υπάρχει όμως η αμείλικτη πραγματικότητα που μιλάει για μια Αθήνα που πλέον διεθνώς «ενδιαφέρει». Σε αντίθεση με το πρόσφατο παρελθόν.
Αλλωστε κανείς δεν περιόρισε κανέναν να επενδύσει σε άλλους τομείς και ήδη έχουμε τέτοιες κινήσεις που δείχνουν πως η Αθήνα σταδιακά, και εφόσον υπάρχει μια οικονομική σταθερότητα και μια θετική ψυχολογία, θα ανακτήσει τη ζητούμενη ποικιλία.
Το μεγάλο πρόβλημα της Αθήνας είναι ο εαυτός της. Δεν φταίει ούτε ο τουρισμός ούτε οι μετανάστες. Οι ίδιοι οι Ελληνες θα πρέπει να προσέξουν την πόλη που είναι ο καθρέφτης της χώρας. Οι ίδιοι οι Ελληνες βανδαλίζουν τα κτίρια και τα μνημεία. Οι ίδιοι οι Ελληνες άφησαν κάποτε την πόλη τους και τώρα τη θέλουν πίσω. Οι υπηρεσίες που έχουμε αντανακλούν αυτήν τη χαμηλή προσδοκία και όχι τον πήχυ υψηλής περηφάνιας που έχει ανάγκη η πόλη.
Οπως και να έχει, η Αθήνα έχει αλλάξει προς το καλύτερο. Είναι σημαντικό να μπορούμε να δούμε ποιότητες και αποχρώσεις. Υπάρχουν καταστάσεις που μας εξουθενώνουν και μας απογοητεύουν, ωστόσο η πόλη έχει ανάγκη από επένδυση εμπιστοσύνης.
