Εχουμε αναφερθεί πολλάκις στην «επιχειρηματικότητα του μπακάλικου» που επικρατεί στην Ελλάδα. Λογικό διότι στην Ευρωπαϊκή Ενωση οι πολύ μικρές επιχειρήσεις αντιστοιχούν στο 93,6% των επιχειρήσεων, ενώ στην Ελλάδα το 99,8%· η Ελλάδα, συμφώνως με τη Eurostat, είχε το 2022 το υψηλότερο ποσοστό αυτοαπασχολουμένων, 27,3%, έναντι 13,2%, που ήταν ο μέσος όρος στην Ε.Ε.· κατά τον Διεθνή Οργανισμό Εργασίας, το ποσοστό αυτοαπασχολουμένων στη χώρα μας αγγίζει το 31%.
Είναι πολύ λογικό ότι οι πολύ μικρές επιχειρήσεις (με έως δύο εργαζομένους) και οι αυτοαπασχολούμενοι λειτουργούν λογιστικώς «με μία τσέπη». Ο,τι αφήνει η επιχειρηματική δραστηριότητα χρησιμοποιείται και για το μαγαζί και για το σπίτι.
Μόνο η πληθώρα αυτοαπασχολουμένων και πολύ μικρών επιχειρήσεων στρεβλώνει τις αντιλήψεις που έχουμε για την οικονομία. Σβήνει τη διαφορά επιχείρησης – επιχειρηματία. Επειδή η βασική μας προσλαμβάνουσα είναι «ένας επιχειρηματίας – μία εταιρεία», δεν διακρίνουμε μεταξύ του νομικού προσώπου που είναι η επιχείρηση και του φυσικού προσώπου που είναι ο μέτοχός της. Εξ ου και κάποια επικριτικά σχόλια που διαβάσαμε για την αποστροφή του καθηγητή Κώστα Κωστή, «ακόμη και η Αριστερά –ή όσοι πιστεύουν ότι ανήκουν στο κλίμα αυτό– δεν τολμά να ασκήσει κριτική στο γεγονός ότι η φορολογία των μερισμάτων είναι 5% και η φορολογία των μεσαίων εισοδημάτων πάνω από 40%» («Περί Δημοκρατίας», «Καθημερινή» 9.11.2025). Βασικό σημείο κριτικής ήταν: Δεν γνωρίζει ο σεβαστός καθηγητής ότι τα εισοδήματα των επιχειρηματιών είχαν ήδη φορολογηθεί ως κέρδη της επιχείρησης;
Εχουμε ξαναγράψει ότι τα νομικά πρόσωπα επιβαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό –έχουν γραφεία που η αστυνομία φυλάει, πάνε στα δικαστήρια για εταιρικές υποθέσεις κ.λπ.– αλλά η επιβάρυνση είναι πολύ μικρότερη από εκείνη των φυσικών προσώπων, τα οποία εκτός Αστυνομίας και Δικαιοσύνης, χρειάζονται νοσοκομεία, πάνε σχολείο κ.λπ. Επομένως, η φορολογία του εισοδήματος (τα κέρδη) ενός νομικού προσώπου πρέπει να είναι σημαντικώς χαμηλότερη. Πόσο; Για μια χώρα που θέλει ανάπτυξη, η φορολογία των επιχειρήσεων πρέπει να είναι όσο περίπου επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό. Μετά, τα μερίσματα που γίνονται εισόδημα των φυσικών προσώπων πρέπει να μπαίνουν σε μια ενιαία κλίμακα όλων των εισοδημάτων από όλες τις πηγές. Αυτό ονομάζεται φορολογική ισότητα.
Σήμερα, τα εισοδήματα των νομικών προσώπων, δηλαδή τα κέρδη των επιχειρήσεων –είτε διανέμονται είτε επανεπενδύονται– φορολογούνται πολύ περισσότερο (22%) από τα εισοδήματα των επιχειρηματιών (5%). Αυτό, εκτός από άδικο, είναι και αντιαναπτυξιακό.
