Είχε δύσκολα παιδικά χρόνια η τριαντάχρονη Μ., με μια μητέρα βιοπαλαίστρια κι έναν πατέρα από νωρίς απόντα. Στο κυνήγι του μεροκάματου βγήκε και η ίδια νωρίς. Εμαθε μια τέχνη και βρήκε μια δουλειά, προσπαθώντας να σταθεί στα πόδια της, να αφήσει πίσω τα σκοτάδια και να αναδυθεί στο φως.
Στη δουλειά της τη γνώρισα. Μου έκαναν εξαρχής εντύπωση η ανεπιτήδευτη ευγένειά της και η δίψα της για μάθηση. Της έφερνα βιβλία και εκείνη, την επόμενη κιόλας φορά που συναντιόμασταν, είχε πάντα κάτι να σχολιάσει –επί της ουσίας και με απίστευτα διεισδυτική ματιά– και ας μην είχε πτυχία και περγαμηνές.
Ημουν από τους πρώτους στους οποίους εκμυστηρεύθηκε την εγκυμοσύνη της. Με τον σύντροφό της ετοιμάζονταν να μετακομίσουν σε νέο σπίτι και αγωνιούσε· όχι μόνο για το οικονομικό σκέλος, αλλά και για την ευθύνη που συνεπάγεται ένα παιδί. «Θα τα καταφέρουμε;» με ρώτησε. «Φυσικά και θα γίνετε υπέροχοι γονείς», την ενθάρρυνα.
«Παιδί μου, θέλω να είσαι υγιής σωματικά και ψυχικά, ευτυχισμένος, γεμάτος αγάπη και θέληση για ζωή. Να έχεις πάντα κοντά σου ανθρώπους που θα σε αγαπάνε και θα τους αγαπάς».
«Εγραψα ένα γράμμα στον μπέμπη. Θα του το δώσω όταν μεγαλώσει, όταν θα μπορεί να καταλάβει…», μου αποκάλυψε πριν από λίγες ημέρες, ετοιμόγεννη σχεδόν. Και μου το έδειξε ντροπαλά.
«Παιδί μου, θέλω να είσαι υγιής σωματικά και ψυχικά, ευτυχισμένος, γεμάτος αγάπη και θέληση για ζωή. Να έχεις πάντα κοντά σου ανθρώπους που θα σε αγαπάνε και θα τους αγαπάς. Να διαβάσεις πολλά βιβλία, να γυρίσεις όλο τον κόσμο και να ψάχνεις την αλήθεια. Ο,τι και να σου λένε, εσύ να το αμφισβητείς, μέχρι μόνος σου να διαπιστώσεις ότι πράγματι έτσι είναι. Να μη φανατίζεσαι με τίποτα, να μη φοράς παρωπίδες, να είσαι ένας ελεύθερος άνθρωπος», ανέφερε μεταξύ άλλων.
«Ηθελα κορίτσι, δεν το κρύβω. Αλλά τελικά μάλλον είναι καλύτερα που θα φέρω στον κόσμο αγόρι», μου είπε αγγίζοντας τρυφερά την κοιλιά της. «Εχω δει πολλές μητέρες γύρω μου να κάνουν ένα τεράστιο λάθος: να μεγαλώνουν άνδρες που οι ίδιες ποτέ δεν θα παντρεύονταν. Τους θέλουν εξαρτημένους από τις ίδιες, αλλά δεν τους μαθαίνουν να σέβονται και να αγαπούν ουσιαστικά τις άλλες γυναίκες. Δεν σκοπεύω να κάνω το ίδιο».
Δεν ξέρω αν ο γιος της θα γίνει όπως εκείνη ονειρεύεται. Αν όμως καταφέρει να του μεταδώσει τη δική της ευγένεια, την επιμονή και την καθαρή ματιά της, τότε υπάρχει ακόμη ελπίδα. Για τον ίδιο, για τη Μ. και, ίσως, για την κοινωνία μας.

