Μήπως θυμάστε το περίφημο «τσιμέντωμα» της Ακρόπολης; Είμαι βέβαιος ότι το είχατε ξεχάσει. Το είχα ξεχάσει και εγώ. Αυτές όμως οι διαβολικές μηχανές αναζήτησης μου το θύμισαν. Κάτι άλλο έψαχνα, αλλά έπεσα πάνω σε ένα κείμενο που μου έκανε μεγάλη εντύπωση, γιατί δεν θυμάμαι να πήρε μεγάλη δημοσιότητα. Το κείμενο τιτλοφορείται «Η έκθεση της UNESCO για τα έργα στην Ακρόπολη» και είναι αναρτημένο στο site www.ysma.gr που είναι η επίσημη ιστοσελίδα της Υπηρεσίας Συντήρησης Μνημείου Ακρόπολης. Θα σχολιάσουμε την έκθεση, αλλά πριν φτάσουμε εκεί, αξίζει να δούμε πώς αντιμετωπίστηκε το έργο από τους διάφορους φορείς στην Ελλάδα.
Μια πρόχειρη αναζήτηση με: «το τσιμέντωμα της Ακρόπολης» στο Google βρήκε περίπου 3.400 αναφορές. Θα σας δώσω μερικούς τίτλους για να διαπιστώσετε μόνοι σας ότι υπήρξε μια γενική κατακραυγή για το έργο από την αντιπολίτευση και ιδιαίτερα από την Αριστερά.
– «Ακρόπολη, τσιμέντο και οίκος DIOR».
– «Στη λίστα με τα κατεστραμμένα μνημεία του Economist η Ακρόπολη μετά το τσιμέντωμα της Μενδώνη».
– «Το Παρατηρητήριο Παγκόσμιας Κληρονομιάς καλεί την UNESCO να παρέμβει στην “παραμόρφωση” της Ακρόπολης».
– «Αρθρο καταπέλτης της Liberation: Η Ακρόπολη, το μπετόν και η παραμορφωμένη ομορφιά.
“Ενα έγκλημα κατά της Ακρόπολης!”. Ετσι περιγράφει η πρόεδρος του Συλλόγου Αρχαιολόγων Ελλάδας, Δέσποινα Κουτσούμπα, το έργο που πραγματοποιήθηκε στην κορυφή του ιερού λόφου, μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO, αναφέρει σε άρθρο της η γαλλική Liberation. Και συνεχίζει: Εχει κατασκευαστεί ένα ευρύ μονοπάτι για βόλτα στα διάφορα μνημεία του χώρου: τον Παρθενώνα, τo Ερέχθειο, τα Προπύλαια ή το ναό της Αθηνάς Νίκης.
Για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκε οπλισμένο σκυρόδεμα, τοποθετήθηκε στους αρχαίους βράχους και στη συνέχεια καλύφθηκε με τσιμέντο. Τώρα ο αρχαίος λόφος μοιάζει περισσότερο με ποδηλατόδρομο ή πίστα για σκέιτμπορντ παρά μια ιστορική τοποθεσία με μνημεία της αρχαιότητας».
Αυτά, λοιπόν, έλεγαν και έγραφαν τότε οι «προστάτες» του πολιτισμού μας, οι οποίοι ποτέ δεν διαμαρτυρήθηκαν για την επαναλαμβανόμενη βεβήλωση του μνημείου από το ΚΚΕ και «άλλες δημοκρατικές δυνάμεις». Ελάτε όμως να δούμε εκτενή αποσπάσματα από την έκθεση της UNESCO, η οποία έγινε μετά το υποτιθέμενο «τσιμέντωμα» της Ακρόπολης, όπως περιγράφονται στην ιστοσελίδα της Υπηρεσίας Συντήρησης Μνημείου Ακρόπολης.
«[…] Η Εκθεση βασίστηκε στα πορίσματα Μικτής Συμβουλευτικής Αποστολής (Joint Advisory Mission) αποτελούμενης από δύο εκπροσώπους του διεθνούς ICOMOS και ενός του Κέντρου Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, οι οποίοι πραγματοποίησαν το διάστημα 27-29 Απριλίου 2022 τριήμερη επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο της Ακρόπολης. Η Αποστολή οργανώθηκε μετά από πρόσκληση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, βάσει των προβλεπόμενων στις παραγράφους 28 και 31.d των Επιχειρησιακών Οδηγιών της Σύμβασης της UNESCO για την Προστασία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς.
[…] Η Αποστολή κατέληξε σε μια Εκθεση 70 σελίδων, η οποία περιληπτικά και ενδεικτικά συνοψίζεται στα εξής:
Η γενική κατάσταση της Εξέχουσας Οικουμενικής Αξίας του ενταγμένου στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς Μνημείου με την ονομασία “Ακρόπολη, Αθήνα” είναι εξαιρετική και προστατεύεται επαρκώς. Νόμοι και κανονισμοί διασφαλίζουν την προστασία του μνημείου και της ζώνης προστασίας του (buffer zone)[…].
Συγκεκριμένα:
Α) Η ανανέωση και διεύρυνση των υφισταμένων διαδρομών δεν έχουν αρνητική επίπτωση στην Εξέχουσα Οικουμενική Αξία (Outstanding Universal Value – OUV) της Ακρόπολης. Ο αρχαίος βράχος, επί του οποίου εδράζονται τα μνημεία της Ακρόπολης, προστατεύεται επαρκώς, καθώς η επίστρωση φέρει προστασία και δεν έρχεται σε απευθείας επαφή με την επιφάνεια του βράχου. Επιπλέον, η επέμβαση φαίνεται να είναι πλήρως αναστρέψιμη. Το πλάτος των διαδρομών έχει διευρυνθεί κατά την ανανέωσή τους. Αυτό είναι χρήσιμο από λειτουργικής άποψης για τον όγκο των επισκεπτών, για την κίνηση των αμαξιδίων και τη μεταφορά υλικών δομής και οχημάτων (για τη μεταφορά βαρέων μαρμάρινων όγκων).
Β) Ο νέος ανελκυστήρας, που αντικατέστησε τον ανελκυστήρα του 2004, δεν έχει αρνητική επίπτωση στην Εξέχουσα Οικουμενική Αξία (OUV) της Ακρόπολης. […]
Στην Ελλάδα θέλουμε να τιμωρούμε τους πολιτικούς όταν κλέβουν, αλλά φαίνεται ότι τους συγχωρούμε όταν μας δουλεύουν.
Γ) Το νέο έργο φωτισμού δεν έχει αρνητική επίπτωση στην Εξέχουσα Οικουμενική Αξία (OUV) της Ακρόπολης […].
Δ) Οι προσπάθειες που έχει καταβάλει το Κράτος-Μέλος ως προς την προσβασιμότητα ανταποκρίνονται στους κύριους στόχους του Αρθρου 9 της Σύμβασης του ΟΗΕ σχετικά με τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (ΑμεΑ). Η φυσική προσβασιμότητα του χώρου επιτυγχάνεται για διάφορες κατηγορίες επισκεπτών, συμπεριλαμβανομένων και ΑμεΑ.
Οπως είθισται σε παρόμοιες αποστολές της UNESCO, διατυπώθηκαν παρατηρήσεις, συστάσεις και επισημάνσεις, οι οποίες συζητήθηκαν διεξοδικά με όλους τους επιστημονικά υπεύθυνους των έργων στην Ακρόπολη, δηλ. τα μέλη της ΕΣΜΑ, τα στελέχη της ΥΣΜΑ, της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Αθηνών και άλλων αρμόδιων Διευθύνσεων του ΥΠΠΟΑ. Οι κυριότερες παρατηρήσεις και συστάσεις αφορούσαν το χρώμα διάστρωσης των διαδρόμων, τα φωτιστικά στοιχεία και ο εξοπλισμός να ενσωματωθούν καλύτερα στα μνημεία και στο τοπίο, και να γίνουν λιγότερο εμφανή, τα ζητήματα της ροής επισκεπτών, προκειμένου να βελτιωθεί η κατανομή των επισκεπτών κατά τις ώρες λειτουργίας, την αναγκαιότητα για ένα ολοκληρωμένο διαχειριστικό σχέδιο.
Μια ειδικότερη σύσταση υπήρξε ως προς την ανάγκη –βάσει των αρχών της Χάρτας του Διεθνούς Πολιτιστικού Τουρισμού του ICOMOS– να εμπλακούν ενεργά στη σύλληψη και εφαρμογή ενός διαχειριστικού σχεδίου του χώρου, και άλλοι κοινωνικοί φορείς, ειδικά οι επαγγελματίες του τουρισμού.
Οσον αφορά στο γενικότερο μακροπρόθεσμο πρόγραμμα αναστήλωσης, επισημάνθηκε ότι οι όποιες ατέλειες και αλλοιώσεις, όταν έχουν γίνει μέρος της ιστορίας του κτίσματος, θα πρέπει να διατηρούνται στον βαθμό που δεν θέτουν σε κίνδυνο τις προδιαγραφές ασφαλείας. Παρατηρήθηκε επίσης ότι δύο σημαντικές Αρχές της Χάρτας της Βενετίας του 1964, που ακολουθεί η ΕΣΜΑ περιλαμβάνουν:
α) Αρχή της αναστρεψιμότητας των επεμβάσεων, της δυνατότητας δηλαδή να αναθεωρηθούν λάθη στο μέλλον. Στηρίζεται αφενός στον απόλυτο σεβασμό των αρχαίων αρχιτεκτονικών μελών, τα οποία ουδέποτε απολαξεύονται, και αφετέρου στη σχολαστική τεκμηρίωση των επεμβάσεων σε όλες τις φάσεις τους.
β) Αρχή της διατήρησης της δομικής αυτοτέλειας των αρχιτεκτονικών μελών με την αποκατάσταση του καθενός χωριστά στην αρχική δομική λειτουργία, και με χρήση της αρχαίας τεχνολογίας στην τελική λάξευση των συμπληρωμάτων τους.
Η Αποστολή εντυπωσιάστηκε από τη σχολαστικότητα, τον ζήλο, και την εξαιρετικά υψηλής ποιότητας εργασία με περισσή προσοχή στη λεπτομέρεια. Συστηματική τεκμηρίωση και δημοσίευση των ερευνών και των μελετών, πριν από και μετά την εφαρμογή, πραγματοποιούνται και διαχέονται. Η ύψιστη ακαδημαϊκή έρευνα στην Ακρόπολη και η επιστήμη της Αρχαιολογίας συνυφαίνονται στενά με σύγχρονες αρχαιολογικές τεχνικές και υποδειγματικές πρωτοποριακές πρακτικές, συμπεριλαμβανομένης της ψηφιοποίησης. Η Αποστολή καταλήγει ότι πολλές από αυτές τις πρακτικές θα μπορούσαν να αποτελέσουν πρότυπα για προσπάθειες συντήρησης κληρονομιάς σε παγκόσμιο επίπεδο. […]»
Είμαι βέβαιος ότι θα διερωτάστε γιατί έγραψα το σημερινό σημείωμα. Το βρήκα σαν το ιδεώδες παράδειγμα παραπλάνησης του λαού από την αριστερή προπαγάνδα. Η μεθοδολογία που ακολουθούν είναι πάντοτε η ίδια: Διαδίδουν εν γνώσει τους ένα ψέμα από όλα τα μέσα. Αν υπάρχει εκ των υστέρων διάψευση, είναι απολύτως βέβαιο ότι το σύνολο που θα δει ή θα διαβάσει τη διάψευση δεν θα είναι ποτέ το ίδιο με αυτό που είδε ή διάβασε το ψέμα. Ετσι είναι πολλοί που άκουσαν μόνο το ψέμα και το πίστεψαν. Ειδικά που στην περίπτωση της Ακρόπολης έχει μεσολαβήσει σημαντικός χρόνος μεταξύ των ισχυρισμών και της διάψευσης.
Το συγκεκριμένο παράδειγμα είναι εξαιρετικό γιατί στο ψέμα τους επικαλούνται δύο σημαντικούς οργανισμούς: UNESCO και ICOMOS που δίνουν αληθοφάνεια και επισημότητα στους ισχυρισμούς τους, οι οποίοι όμως διαψεύδονται από τους ίδιους τους οργανισμούς. Πιο πειστικό παράδειγμα προπαγάνδας δεν υπάρχει! Το έχω διαπιστώσει πολλές φορές. Ειδικά στην τηλεόραση, λένε τα πλέον απίθανα ψέματα και αν ο δημοσιογράφος δεν τους διαψεύσει, γιατί πιθανότατα δεν γνωρίζει το θέμα, τότε οποιαδήποτε διάψευση εκ των υστέρων δεν είναι αποτελεσματική. Ετσι απλά!
Δεν σας κρύβω ότι ένας από τους λόγους που συμμετέχω σε διάφορα πολιτικά panel είναι για να μπορώ με επιχειρήματα και όχι αφορισμούς να απαντώ στα θέματα που γνωρίζω καλά από την επαγγελματική μου δραστηριότητα. Το θεωρώ υποχρέωσή μου. Οσοι διαβάζετε τα κείμενά μου θα έχετε διαπιστώσει ότι πάντοτε προσπαθώ να τεκμηριώνω τις θέσεις μου και να αναφέρω και τις πηγές από όπου αντλώ τα στοιχεία.
Μπορεί να σας φάνηκε βαρετό το σημερινό σημείωμά μου, αλλά το θέμα αυτό είναι εξαιρετικά σοβαρό. Δυστυχώς στην Ελλάδα θέλουμε να τιμωρούμε τους πολιτικούς όταν κλέβουν, αλλά φαίνεται ότι τους συγχωρούμε όταν μας δουλεύουν. Ο χώρος δεν μου επιτρέπει να σας πω το ανέκδοτο με τον Superman, τη Χιονάτη, τον Πινόκιο και τον Τσίπρα που επανέρχεται για να μας… σώσει και πάλι. Αξίζει να το αναζητήσετε στον τοίχο μου στο FB (Andreas Drimiotis).
• Μια αναγκαία επανόρθωση. Διαβάζοντας την ανάρτηση της Μυρσίνης Λοΐζου για το σχόλιο της περασμένης Κυριακής με τίτλο «Θεέ μου, από ποιους γλιτώσαμε!», διαπίστωσα ότι της απέδωσα μια δήλωση που ουδέποτε έχει κάνει. Αντλησα την πληροφορία από τις μηχανές αναζήτησης και δεν είχα κανένα λόγο να αμφισβητήσω τη γνησιότητά της, δεδομένου ότι η κ. Λοΐζου έχει κατά το παρελθόν προβεί σε οξείες δημόσιες δηλώσεις. Mea Culpa.
*Ο κ. Ανδρέας Γ. Δρυμιώτης είναι σύμβουλος επιχειρήσεων.
