Θυμάμαι τον υφυπουργό Ενέργειας Νίκο Τσάφο να επισημαίνει πριν από μερικά χρόνια, ως στέλεχος τότε της δεξαμενής σκέψης CSIS στην Ουάσιγκτον, ότι για να γίνει hub ενέργειας η Ελλάδα έχει να κάνει πολλά ακόμη.
Το κριτήριο για να χαρακτηριστεί μια χώρα ενεργειακό διαμετακομιστικό κέντρο/κόμβος δεν είναι μόνον η εισαγωγή, αλλά και η εξαγωγή ενέργειας. Εκτοτε έχουν προχωρήσει σημαντικές επενδύσεις, που χτίζουν τον ρόλο της χώρας ως ενεργειακού hub.
Σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις και τις πολιτικές αποφάσεις που ανοίγουν τον δρόμο για κάτι τέτοιο, σήμερα η ανάδειξη της Ελλάδας σε hub που ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια στη νοτιοανατολική Ευρώπη είναι πραγματική, και σε αυτό προστίθεται η προοπτική της ενίσχυσης της εγχώριας παραγωγής με τις έρευνες για εξορύξεις υδρογονανθράκων.
Με τον πόλεμο στην Ουκρανία να συνεχίζεται για τέταρτο έτος, η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει λάβει τις αποφάσεις της για την πλήρη απεξάρτησή της από τη ρωσική ενέργεια, με τελευταία τον τερματισμό και των εισαγωγών φυσικού αερίου μέχρι το 2027, παρά το υψηλότερο κόστος που θα έχει αυτό για την ευρωπαϊκή οικονομία. Οπως καταδεικνύει η συμφωνία της με τις ΗΠΑ για εισαγωγές αμερικανικής ενέργειας ύψους 750 δισ. δολαρίων, η διακυβέρνηση Τραμπ επιδιώκει να καλύψει το κενό με αμερικανικό φυσικό αέριο (LNG).
H πλήρης απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο σηματοδοτεί ευκαιρία για την Ελλάδα, καθώς η χώρα έχει προχωρήσει ήδη σε υποδομές που επιτρέπουν την εισαγωγή αμερικανικού LNG, αλλά και την εξαγωγή του μέσω των Βαλκανίων στην ανατολική Ευρώπη.
Σε αυτό το πλαίσιο, λοιπόν, διεξάγεται η ετήσια Σύνοδος της Σύμπραξης για τη Διατλαντική Ενεργειακή Συνεργασία (P-ΤEC) του υπουργείου Ενέργειας των ΗΠΑ την επόμενη εβδομάδα στην Αθήνα. Εκεί οι ελληνικές ενεργειακές εταιρείες θα έχουν την ευκαιρία να συμμετάσχουν σε ένα διεθνές επιχειρηματικό φόρουμ, όπου αναμένεται να κλείσουν οι πρώτες συμφωνίες για την προμήθεια αμερικανικού LNG, αλλά και να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις για επιχειρηματικές συνεργασίες με πιθανή αμερικανική οικονομική στήριξη από την αναπτυξιακή τράπεζα DFC για τη δημιουργία περαιτέρω υποδομών, ώστε να καλύψουν μια ζήτηση που υπολογίζεται σε 16 δισ. κ.μ. ετησίως για τις ανάγκες της ευρύτερης περιοχής. Και βέβαια, η υπογραφή της συμφωνίας με τη Chevron θα ανοίξει το πεδίο για σειρά έργων υποδομών στην Ελλάδα, όπως λιμενικές εγκαταστάσεις.
Επιπλέον, οι Αμερικανοί σημειώνουν και τον ρόλο της ελληνικής ναυτιλίας στην ενεργειακή εξίσωση, αφού το ένα τέταρτο του LNG παγκοσμίως μεταφέρουν ελληνόκτητα πλοία, ενώ αναζητούν συνεργάτες και για τη ναυπηγική βιομηχανία τους.
Με αυτά τα δεδομένα, η Ελλάδα έχει μία μοναδική ευκαιρία την επόμενη εβδομάδα, με την ελληνική επιχειρηματικότητα και εξωστρέφεια να πρωταγωνιστούν, να πολλαπλασιάσει τα οφέλη από τις σχετιζόμενες με την ενέργεια επενδύσεις για την ενίσχυση και της οικονομίας της, και του γεωστρατηγικού ρόλου της.
* Η κ. Κατερίνα Σώκου είναι Nonresident Senior Fellow στο Atlantic Council και ερευνήτρια εξωτερικού στο ΕΛΙΑΜΕΠ.
