Αν παρακολουθήσει κάποιος τη συζήτηση που διεξάγεται στο εσωτερικό της χώρας για τις πολιτικές εξελίξεις, τον τρόπο που διαχέεται η πληροφορία, την αξιοποίησή της, θα πιστέψει ότι ζούμε ακόμη κάπου στη δεκαετία του ’90, των μεγάλων «μιντιαρχών» και των σημαντικών ισορροπιών ανάμεσα στα λογής συμφέροντα.
Η εντύπωση αυτή εξακολουθεί να υφίσταται παρά το γεγονός ότι ήδη τα παραδοσιακά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης αγκομαχούν να προσαρμοστούν σε ένα περιβάλλον υποτιθέμενης «άμεσης» και «εκδημοκρατισμένης» ενημέρωσης. Παράπλευρη απώλεια αυτής της νέας πραγματικότητας ήταν και η Ελλάδα, καθώς βρέθηκε στη δυσάρεστη πρωτοπορία των πρώιμων εκείνων «πολέμων» του πληκτρολογίου, που οδήγησαν στην τοξικότητα του 2015. Τα απόνερα εκείνης της εποχής τα ζούμε και τώρα, καθώς στον χώρο των κοινωνικών δικτύων λαθροβιούν ακόμη διάφορα οργανωμένα γκρουπ παραπληροφόρησης με σκοπό την προώθηση συγκεκριμένων πολιτικών αφηγημάτων.
Το ζήτημα είναι, όμως, η μεγάλη εικόνα. Οι οργανισμοί που κατέχουν τις μεγαλύτερες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης ανά την υφήλιο πέρασαν πια από την απλή διαμεσολάβηση και τον περιορισμό στα –τεράστια– εμπορικά κέρδη, στη διεκδίκηση της διαμόρφωσης της ατζέντας. Και πίσω από αυτή την ατζέντα δεν κρύβονται πια εκδοτικά ή άλλα συμφέροντα, αλλά εμμονές που είναι ποταπές και επικίνδυνες. Ποτέ άλλοτε στη σύγχρονη ιστορία, ο Αδόλφος Χίτλερ δεν είχε κανονικοποιηθεί σε αυτό τον βαθμό. Πλέον, η «ελευθερία έκφρασης», την οποία επικαλούνται μεγιστάνες των κοινωνικών δικτύων, έχει οδηγήσει ένα σωρό μωρούς ανά την υφήλιο να βρίσκουν στις λέξεις του ολετήρα της Ευρώπης φράσεις που «βγάζουν νόημα» και σήμερα. Ολη η αηδής αντικοινωνική ατζέντα που άλλοτε μπορούσε να εκπροσωπηθεί μόνο στα διάφορα –συνήθως παράνομα– νεοναζιστικά μορφώματα, η οποία είχε στη βάση της τη μισανθρωπία και τον αντισημιτισμό, έχει υποστεί μια άνευ προηγουμένου αναβάπτιση και σε αυτήν έχει πρόσβαση όποιος διαθέτει κινητό τηλέφωνο.
Δεν είναι μια κατάσταση που μπορεί να αντιμετωπιστεί με αστεία και χιούμορ. Οι νέες γενιές δεν διαθέτουν κοινωνική μόρφωση, η δυνατότητά τους να κάνουν έρευνα και να αντιληφθούν ποια μπορεί να ήταν η ιστορική πραγματικότητα είναι περιορισμένη, αν υπάρχει κιόλας. Και, τελικά, αυτή η ατζέντα προωθείται από ανθρώπους που θεωρούν ότι ανατρέπουν τις κατεστημένες «φιλελεύθερες» (κατ’ ευφημισμόν) αντιλήψεις. Δεν έχει αλλάξει ο κόσμος, έχει αλλάξει ριζικά ο τρόπος που τον προσλαμβάνουμε. Και στο βάθος του τούνελ ίσως αυτό που αχνοφαίνεται να είναι το τρένο των επιπτώσεων που κινείται με ιλιγγιώδη ταχύτητα.
