Είχε κυκλοφορήσει προ καιρού ένα βιντεάκι στο Instagram στο οποίο ρωτούσαν νέους άνδρες στην Ελλάδα εάν τους έχει πει ποτέ «σ’ αγαπώ» ο πατέρας τους. Κάποιοι δεν είχε χρειαστεί να το σκεφτούν: «Οχι». Στο πρόσωπό τους σχηματιζόταν αυτομάτως και ένα μειδίαμα: «It is what it is». Αλλοι δίστασαν για κάποια δευτερόλεπτα, συνειδητοποιώντας μόλις εκείνη τη στιγμή την απάντηση και ζυγίζοντας, υποθέτω, αν θα πρέπει να το ομολογήσουν δημοσίως, αλλά τελικά έγνεψαν με το κεφάλι «όχι». Με δύο-τρεις εξαιρέσεις, τα παιδιά αυτά –θα ‘ταν έως 25 χρόνων– είχαν μεγαλώσει χωρίς να έχουν ποτέ ακούσει «σ’ αγαπώ» από τον μπαμπά τους.
Ρώτησα τους άνδρες φίλους μου και η απάντηση ήταν η ίδια: «Θα αστειεύεσαι βέβαια». Δεν είχαν μεγαλώσει με κακούς μπαμπάδες, είχαν μεγαλώσει με σιωπηλούς μπαμπάδες. Μετέφεραν στα παιδιά τους αυτά που είχαν κληρονομήσει, ότι η τρυφερότητα ισοδυναμεί με αδυναμία, παραδίδοντάς τους φθαρμένο μα φορέσιμο το κουστούμι της ανδρικής ταυτότητας. Εχουν άραγε σχέση όλα αυτά με τα φαινόμενα βίας, σε σπίτια, σε γήπεδα, στον δρόμο, που ταλανίζουν τις σύγχρονες κοινωνίες – ή δεν κάνει ακόμη να μιλάμε γι’ αυτά;
Δεν είχαν μεγαλώσει με κακούς μπαμπάδες, είχαν μεγαλώσει με σιωπηλούς μπαμπάδες. Μετέφεραν στα παιδιά τους αυτά που είχαν κληρονομήσει, ότι η τρυφερότητα ισοδυναμεί με αδυναμία.
Κάποιοι πιστεύουν πως ναι. Με αφορμή τη ραγδαία επιρροή της λεγόμενης «manosphere» που διδάσκει ξανά την ίδια ψευδοανδρική ταυτότητα, με επιθετικότητα, μισογυνισμό, συναισθηματική απονέκρωση (σύμφωνα με τον «Γκάρντιαν», 7 στα 10 έφηβα αγόρια έχουν εκτεθεί σε τέτοιου είδους περιεχόμενο), ο Στίβεν Γκράχαμ, γνωστός από τη σειρά Adolescence, η οποία εξερευνούσε τη σύγχρονη ανδρικότητα και τις πιέσεις που δέχονται οι έφηβοι στον ψηφιακό κόσμο, λάνσαρε το πρότζεκτ Letters to Our Sons (Γράμματα στους Γιους μας). Καλεί πατέρες από όλο τον κόσμο να γράψουν γράμματα στους γιους τους για το τι σημαίνει να είσαι άνδρας. «Θέλουμε να ακούσουμε άνδρες όλων των ηλικιών, πατέρες που γίνονται για πρώτη φορά, απόντες πατέρες, πατέρες που έχουν υπάρξει εκεί αλλά ποτέ πραγματικά δεν έχουν υπάρξει και πατέρες που απλώς θέλουν να βρουν έναν τρόπο να πουν σ’ αγαπώ, να πουν στους γιους τους τι σημαίνουν γι’ αυτούς και να μιλήσουν ανοιχτά για το τι σημαίνει να είσαι άνδρας», είπε ο Γκράχαμ. Οι επιστολές θα γίνουν η πρώτη ύλη για την έκδοση ενός βιβλίου για την πατρότητα και την ανδρική ταυτότητα.
Πολλοί από τους γιους εκείνων των σιωπηλών μπαμπάδων, πάντως, προσπαθούν να σπάσουν την αλυσίδα. Είναι παρόντες στο σπίτι, όχι περαστικοί, συμμετέχουν ισότιμα στην ανατροφή των παιδιών τους. Αντίθετα με τους δικούς τους μπαμπάδες, παίζουν με τους γιους τους, τους βάζουν για ύπνο, τους λένε και σ’ αγαπώ. Μια σιωπηλή επανάσταση τρυφερότητας, αποποίηση της κληρονομιάς που τους έλαχε. Το κουστούμι όμως στριφογυρίζει στο μπαούλο. «Ελα, οι άνδρες δεν κλαίνε», άκουσα πρόσφατα να λέει ένας μπαμπάς στο αγοράκι του στο μάθημα baby swimming – το είπε με στοργή, όχι με αυστηρότητα, αλλά το είπε όπως του το είπαν κι εκείνου.
