Είτε κάποιος «θολώνει» και «χάνει τον έλεγχο», είτε θέλει «απλώς να τρομάξει» το θύμα και «η κατάσταση ξεφεύγει», είτε τα κίνητρα είναι οικονομικά, είτε ταξινομούνται στις ασαφείς και τερατωδώς διευρυμένες «προσωπικές διαφορές», η αφαίρεση της ζωής παραμένει η μόνη κατάληξη. Οι φόνοι, τα τελευταία χρόνια, «διαπράττονται με μεγαλύτερη ευκολία και με λιγότερες αναστολές σε σύγκριση με το παρελθόν». Δεν είναι μόνο το διπλό φονικό στη Φοινικούντα ή μια υπόθεση στη Βοιωτία ή στη Θεσσαλονίκη ή στην Αθήνα. Μία στέρεη ερμηνεία του φαινομένου βασίζεται στην άποψη του Γιάννη Πανούση, ομότιμου καθηγητή Εγκληματολογίας στο ΕΚΠΑ («Κ», 10/10): «Αν για οποιονδήποτε λόγο το ισχύον αξιακό σύστημα αμφισβητείται, τότε δημιουργούνται αντι-αξίες, οι οποίες επιτρέπουν στον δράστη να παραβιάζει τον κανόνα και τον νόμο χωρίς τύψεις ή με λιγότερο αίσθημα ενοχής».
Γεγονός είναι ότι η ανθρώπινη ζωή απαξιώνεται και ο φόνος δεν «φαντάζει» τόσο αντικοινωνικό γεγονός. Η άμετρη βία έχει εγκατασταθεί ως στοιχείο του πολιτισμού μας και η τιμωρία ή η «αυστηροποίηση των ποινών» δεν επαρκούν ως μέτρα για τον περιορισμό της. Αρα, πώς επαναπροσδιορίζεται η αξία της ανθρώπινης ζωής;
Προτού το ερώτημα γίνει φιλοσοφικό, έχουν προηγηθεί διαβαθμίσεις της «κουλτούρας ανομίας». Συμπεριφορές που ανοίγουν τον δρόμο στον φόνο, που το «εν θερμώ» μετατρέπεται με συνοπτικές διαδικασίες σε «εν ψυχρώ», που ο γονιός, το παιδί, ο αδελφός, ο/η φίλος/η, η σύζυγος, γίνονται θύματα από τη μια στιγμή στην άλλη. Αλλά και ο εποχούμενος που οδηγεί «φονικά», οι πολλοί νεκροί στην άσφαλτο που προστίθενται στον ήδη ανυπόφορο λογαριασμό. Και σε αυτές τις περιπτώσεις ακούμε συχνά ότι ο οδηγός «έχασε τον έλεγχο».
Οποια κι αν είναι η ερώτηση ή η απορία, η απάντηση παραμένει η ίδια: η κλονισμένη ψυχική υγεία. Ομως κι αυτή είναι το σύμπτωμα, έστω κι αν αναφέρεται ως αιτία. Ο συσσωρευμένος θυμός που επωάζεται, διογκώνεται, μεταδίδεται, καταργεί τη σκέψη, συσκοτίζει. Κοινωνίες πασχόντων, με πολλαπλασιαστή τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά και την εξοικείωση με τον φόνο που προσφέρουν τα πάσης φύσεως θεάματα. Την ανοσία από τον μιθριδατισμό.
Ως πού; Ποια μπορεί να είναι τα αντισώματα/αναχώματα στην επιδημία που απαξιώνει τον άνθρωπο, δηλαδή την ίδια τη ζωή; Και το κυριότερο: Μας απασχολεί; Αν ναι, ας διατυπωθεί έστω και η ανησυχία για αρχή, επισήμως και αρμοδίως.
