Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ολοκλήρωσε την Τετάρτη την ετήσια περιοδεία της στα Δυτικά Βαλκάνια εν μέσω καταιγιστικών εξελίξεων στη Μέση Ανατολή και με το βλέμμα της ανθρωπότητας να στρέφεται στην Ουκρανία, ο πόλεμος της οποίας αν συνεχιστεί, εύκολα μπορεί να συμπαρασύρει σε αποσταθεροποίηση και την πίσω αυλή της Ευρώπης.
Επισήμως η επίσκεψη της προέδρου της Κομισιόν στις πρωτεύουσες των έξι υποψήφιων προς ένταξη κρατών αφορούσε συνομιλίες γύρω από το Σχέδιο Ανάπτυξης ύψους 6 δισ. ευρώ, το οποίο στοχεύει στην επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων και στην προετοιμασία των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων για την ένταξη στην Ε.Ε.
Αντιλαμβάνεται κανείς ότι το να συζητάει η Ευρώπη τη διεύρυνσή της σε μια εποχή που η εξ ανατολών απειλή χτυπάει την πόρτα της, και μάλιστα η ίδια προετοιμάζεται στρατιωτικά για επικείμενη ρωσική επίθεση σε κράτη-μέλη της έως το 2030, όπως ανακοινώθηκε, παραείναι αισιόδοξο και στις Βρυξέλλες δεν είναι αφελείς.
Οι ετήσιες περιοδείες της προέδρου και οι συχνότερες άλλων αξιωματούχων στην περιοχή ως στόχο έχουν να διατηρήσουν το ενταξιακό όραμα στις ελίτ και στις κοινωνίες των χωρών ζωντανό και να τις «ζεστάνουν» με χρήμα, ώστε να περιορίσουν τα περιθώρια επιρροής άλλων γεωπολιτικών παικτών.
Με άλλα λόγια να τους πουν ότι δεν τους έχουν ξεχάσει, αλλά δεν ήρθε ακόμη η ώρα τους να γίνουν συγκάτοικοι.
Στην Ευρώπη ξέρουν ότι τα Βαλκάνια είναι ευάλωτα σε έξωθεν αποσταθεροποιητικές παρεμβάσεις και η περιρρέουσα ατμόσφαιρα τις ευνοεί. Κάτω από τη φαινομενική ηρεμία υποβόσκουν εθνικιστικές εστίες έντασης που αν υποδαυλιστούν, μπορούν εύκολα να συμπαρασύρουν το μεταπολεμικό συνοριακό οικοδόμημα.
Στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη η σερβική συνιστώσα του ετοιμόρροπου κράτους είναι έτοιμη να αποσχιστεί.
Στο Κόσοβο οι Σέρβοι του Βορρά περιμένουν ένα νεύμα από το Βελιγράδι για να ανακηρύξουν την απόσχισή τους και οι Αλβανοί εξοπλίζονται για πιθανή εισβολή των Σέρβων, αγοράζοντας κατά χιλιάδες drones και αντιαρματικούς πυραύλους.
Κόσοβο και Βοσνία είναι οι δύο «πυροκροτητές» στα Βαλκάνια οι οποίοι αν ενεργοποιηθούν, μπορούν να προκαλέσουν ντόμινο ανατροπών που δεν θα είναι αναίμακτες, ενώ και η εθνοτική αντιπαλότητα Βόρειας Μακεδονίας και Βουλγαρίας είναι ικανή να πυροδοτήσει επικίνδυνες εξελίξεις.
Ακόμη όμως και αν δεν ήταν η κατάσταση στο ανατολικό τόξο της Ευρώπης όπως είναι σήμερα και οι χώρες των δυτικών Βαλκανίων είχαν υλοποιήσει τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις, πλην ίσως του Μαυροβουνίου, οι άλλες δεν θα περνούσαν την πόρτα των Βρυξελλών δίχως να έχουν κλείσει πρώτα τις μεταξύ τους εύφλεκτες εθνοτικές και συνοριακές ιστορικές εκκρεμότητες. Και αυτό το εμπόδιο είναι δύσκολο να εξαλειφθεί στους καιρούς που διανύουμε.
