Οσο θα επιβεβαιώνεται η ισχύς της εκεχειρίας, οι διπλωματικές διεργασίες για τη Γάζα θα εισέρχονται σταδιακά στην ουσία τους· αν αληθινά επιδιώκεται μια βιώσιμη ειρηνευτική συμφωνία. Στον πυρήνα της σύγκρουσης βρίσκεται η ανάγκη της λύσης πάνω στη βάση των δύο κρατών.
Το Ισραήλ υποχρεώθηκε σε κατάπαυση του πυρός εν μέσω αφόρητων διεθνών πιέσεων, ώστε –στο τέλος της ημέρας– να αποδεχθεί την αυτοδιάθεση των Παλαιστινίων. Το πρόβλημα είναι ότι η διεθνής κοινότητα ζητεί από το Ισραήλ να αναγνωρίσει παλαιστινιακό κράτος, προσπερνώντας το γεγονός ότι η Χαμάς αρνείται να αναγνωρίσει το Ισραήλ.
Από το καταστατικό της οργάνωσης το 1988, η Χαμάς προσεγγίζει το σύνολο της περιοχής ως ισλαμική γη και απορρίπτει την ύπαρξη ισραηλινού κράτους. Το 2017 παρουσίασε πολιτική ατζέντα που αποτελούσε σχετική προσαρμογή της θέσης της. Συγκεκριμένα, αποδεχόταν για τακτικούς λόγους την ιδέα ενός παλαιστινιακού κράτους στα σύνορα που ίσχυαν πριν από τον αραβοϊσραηλινό πόλεμο του 1967, χωρίς όμως να αναγνωρίζει επισήμως το Ισραήλ ως κράτος. Ο τότε πολιτικός ηγέτης της διευκρίνιζε ότι η οργάνωση εξακολουθούσε να επιδιώκει «την απελευθέρωση ολόκληρης της Παλαιστίνης», αλλά ήταν έτοιμη να υποστηρίξει παλαιστινιακό κράτος στα σύνορα του 1967, «χωρίς να αναγνωρίζει το Ισραήλ ή να παραχωρεί οποιαδήποτε δικαιώματα»· τοποθέτηση η οποία δεν έχει αλλάξει μέχρι σήμερα.
Οι αραβικές αλλά και οι δυτικές χώρες που ασκούν επιρροή στις εξελίξεις δεν έχουν απαιτήσει εξίσου ρητά από τη Χαμάς να αναγνωρίσει το Ισραήλ. Εξάλλου, οι χώρες που ενεπλάκησαν στην εκεχειρία αναγνώρισαν εκ του αποτελέσματος τη Χαμάς ως συνομιλητή στο τραπέζι των διαβουλεύσεων. Υπ’ αυτήν την έννοια, αποκτούν ξεχωριστή σημασία οι χειρισμοί που θα ακολουθήσουν.
Ο «ελέφαντας στο δωμάτιο» της διαπραγμάτευσης για τη Γάζα είναι το γεγονός ότι η Χαμάς δεν είναι πρόθυμη, κυριολεκτικά και μεταφορικά, να παραδώσει τα όπλα της. Καταλυτικής σημασίας θα είναι ο βαθμός στον οποίο οι αραβικές χώρες συμμερίζονται στην πράξη την ανάγκη να αφοπλιστεί η οργάνωση. Ειδάλλως, όποια ενέργεια εκληφθεί ως παραβίαση στους όρους και στο πνεύμα του σχεδίου Τραμπ είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσει τη δράση του Ισραήλ.
Η ισραηλινή εναντίωση στην αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους είναι τουλάχιστον αντιπαραγωγική. Οσο όμως θα παραμένουν ζωντανές οι προοπτικές μιας εξτρεμιστικής οργάνωσης που δεν αναγνωρίζει την ύπαρξη ισραηλινού κράτους, η κυβέρνηση Νετανιάχου θα έχει άλλοθι για την επίδειξη ισχύος (συνήθως έχει καταστροφικά αποτελέσματα). Γι’ αυτό είναι σημαντικό η Χαμάς να βγει από τον χάρτη. Σε τελική ανάλυση, ο αποκλεισμός της θα επιτρέψει να αποκαλυφθούν οι όποιες ιδεοληψίες συνοδεύουν και την εξωτερική πολιτική του Ισραήλ. Είναι καιρός να πέσουν οι μάσκες.
