Η δημοκρατία δεν έχει αδιέξοδα κατά τας γραφάς, όμως αυτόν τον καιρό μια δημοκρατία είναι αντιμέτωπη με αδιέξοδα τα οποία οι θεσμοί της δυσκολεύονται να παρακάμψουν. Θα μου πείτε, οι εξαιρέσεις επιβεβαιώνουν τον κανόνα και η Γαλλία ποτέ δεν αρνήθηκε τον ρόλο της εξαίρεσης. Και τώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με διλήμματα. Ποιο είναι το επόμενο βήμα που θα βγάλει την πολιτική της ζωή από τον βάλτο; Εκ νέου βουλευτικές εκλογές; Κι αν γίνουν βουλευτικές εκλογές ενάμιση χρόνο μετά τις προηγούμενες, θα προκύψει η απαραίτητη πλειοψηφία για να υποστηρίξει μια κυβέρνηση η οποία είναι αναγκασμένη να κάνει μεταρρυθμίσεις των οποίων την ευθύνη κανείς δεν μοιάζει διατεθειμένος να αναλάβει; Αυτές τις μεταρρυθμίσεις που έριξαν μέσα σε ένα χρόνο δύο κυβερνήσεις, αυτήν του Μπαϊρού κι αυτήν του Λεκορνί; Οι κεντρώες δυνάμεις που στήριξαν την προεδρία του Μακρόν είναι σε αποδρομή. Ο πρόεδρος είναι γυμνός; Δεν έχει ούτε αρκετούς συμμάχους στο κοινοβούλιο. Δεν έχει όμως ούτε την κοινωνική αποδοχή. Ας μην ξεχνάμε ότι εξελέγη χάρη σε ένα μέτωπο που σχηματίσθηκε ad hoc επειδή η πλειοψηφία του εκλογικού σώματος ήθελε να αποφύγει την εκλογή της Λεπέν. Δεν εξελέγη βάσει κάποιου προγράμματος που θα αντιμετώπιζε τα προβλήματα της μεγάλης χώρας. Προσπάθησε να αντισταθμίσει τα ελλείμματα της εσωτερικής πολιτικής με την ενεργό συμμετοχή της Γαλλίας στα δύο καίρια προβλήματα της Ευρώπης, το Ουκρανικό και το Παλαιστινιακό. Εμεινε στο περιθώριο.
Το πιθανότερο είναι ότι αν γίνουν βουλευτικές εκλογές, θα προκύψει ένα κοινοβούλιο με αποδυναμωμένο το Κέντρο και ενισχυμένα τα δύο άκρα του λαϊκισμού, την Εθνική Συσπείρωση και την αλλοπρόσαλλη Αριστερά του Μελανσόν. Θα αναγκαστεί να συγκατοικήσει με κάποιον πρωθυπουργό ο οποίος θα προέρχεται από την Εθνική Συσπείρωση ή κάποιον που θα αποδέχεται η Εθνική Συσπείρωση; Κι αν ναι, πού θα πάνε οι μεταρρυθμίσεις και πόσο νερό θα αναγκαστεί να βάλει ακόμη στο κρασί του για να αντιμετωπίσει το Ουκρανικό; Και ο σοσιαλιστής Μιτεράν συγκατοίκησε με τον κεντροδεξιό Σιράκ, όμως παρά τις διαφορές τους κανείς τους δεν αμφισβητούσε τη θέση της Γαλλίας στην Ευρώπη. Ή μήπως θα προκηρύξει προεδρικές εκλογές; Κι αν γίνουν προεδρικές εκλογές, ποιος είναι ο πρόεδρος που θα προκύψει από τις κάλπες τώρα που το μέτωπο κατά του λαϊκισμού, που εξέλεξε τον Μακρόν, δεν είναι πλέον λειτουργικό; Ναι, η δημοκρατία έχει αδιέξοδα. Ιδιαίτερα όταν η πολιτική τάξη δεν μιλάει την ίδια γλώσσα με το αίσθημα της κοινωνίας. Θα μου πείτε, καμία δημοκρατία δεν μπορεί να στηριχθεί μόνον στο αίσθημα της κοινωνίας. Oμως και καμία δημοκρατία δεν μπορεί να το αγνοήσει. Η Γαλλία ζει τις συνέπειες της απόστασης που χωρίζει τις πολιτικές ελίτ από την κοινωνία. Δίδαγμα για όλη την Ευρώπη.
