Πριν από λίγες ημέρες, ένας ιντερνετικός όχλος, με σημαία του μια πίτσα, έβαλε στόχο έναν Ελληνα κωμικό. «Τελείωσες», «κοπρίτη», «άπλυτε», «ψόφα» ήταν μερικά μόνον από τα σχόλια που γράφτηκαν online (και που μπορούμε να μεταφέρουμε εδώ). Το τι έγινε λίγη σημασία έχει, σήμερα ήταν αυτό, αύριο θα είναι κάτι άλλο, κάποιος άλλος. Κάτι μας λέει, πάντως, πως όσοι πληκτρολογούν με μίσος φράσεις όπως οι παραπάνω και γενικά όσοι αρέσκονται σε διαδικτυακούς καβγάδες δεν έχουν αντίρρηση να απαγορευθεί η χρήση των σόσιαλ μίντια από τα παιδιά και τους εφήβους που δρομολογεί η κυβέρνηση. Κάποιος (άλλος) πρέπει να προστατεύσει τα παιδιά μας από τη βία, τον κακοποιητικό λόγο, το διαδικτυακό bullying, σωστά;
Η Ελλάδα προσπαθεί να προστατεύσει τα παιδιά από τον εθισμό, παραβλέποντας το γεγονός ότι τα παιδιά κάνουν εντατικά ιδιαίτερα μαθήματα στην κατάχρηση των σόσιαλ μίντια κατ’ οίκον. Ποια ήταν η τελευταία φορά που φάγαμε μόνοι στο σπίτι –ή καλύψαμε άλλες βασικές ανάγκες– χωρίς να κάνουμε σκρολ στην οθόνη του κινητού; Πόσες φορές διακόπτουμε ό,τι κάνουμε γιατί ακούστηκε ειδοποίηση; Πόσο αντέχουμε χωρίς μπαταρία; Ακόμη πιο κρίσιμη είναι η ερώτηση: Αν πάρουμε από τα παιδιά μας το κινητό, μπορούμε να αναπληρώσουμε το κενό; Για τα παιδιά, το κινητό δεν είναι απλώς ένα αντικείμενο, είναι ο τρόπος με τον οποίο περνούν τον χρόνο τους, ικανοποιούν την περιέργειά τους, κοινωνικοποιούνται, χαζολογούν, παρηγορούνται. Αν το αφαιρέσουμε, πρέπει να είμαστε έτοιμοι να καλύψουμε το έδαφος, με παιχνίδι, συζήτηση ή κάποια κοινή δραστηριότητα. Χωρίς να κοιτάμε στο κινητό.
Παιδιά που αισθάνονται περιθωριοποιημένα στο σπίτι, στο σχολείο, στην κοινωνία βρίσκουν online κοινότητες όπου γίνονται αποδεκτά.
Τα σόσιαλ μίντια είναι οι αθόρυβοι υποκινητές του άγχους των παιδιών, προειδοποιούν οι ειδικοί. Ισχύει, απλώς όλα τα νομίσματα έχουν δύο όψεις. Οπως επεσήμαναν οργανώσεις όπως η Διεθνής Αμνηστία με αφορμή την απόφαση της Αυστραλίας το 2024 να απαγορεύσει την πρόσβαση σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε παιδιά κάτω των 16 ετών (θα ισχύσει από τον ερχόμενο Δεκέμβριο), ο νόμος δεν αναγνωρίζει ότι «τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προσφέρουν επίσης στους νέους οφέλη, όπως η αίσθηση του ανήκειν, η κοινωνική σύνδεση και η ένταξη, τα οποία λειτουργούν προστατευτικά για την ψυχική τους υγεία». Παιδιά που αισθάνονται περιθωριοποιημένα στο σπίτι, στο σχολείο, στην κοινωνία βρίσκουν online κοινότητες όπου γίνονται αποδεκτά. Βρίσκουν άλλους νέους που τους μοιάζουν, που έχουν τις ίδιες ανησυχίες, τα ίδια προβλήματα. Πόσα παιδιά σε κακοποιητικά περιβάλλοντα έχουν βρει σκρολάροντας διέξοδο, ειδικούς να μιλήσουν και φορείς να απευθυνθούν;
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, επισημαίνει επίσης η Διεθνής Αμνηστία, επιτρέπουν ακόμη στα παιδιά να συνδέονται μεταξύ τους, να ενημερώνονται (μέσω των σόσιαλ επικοινωνεί τις δράσεις της συχνά η κυβέρνηση, αλλά και πολλοί υπουργοί), να εκφράζονται και να ζητούν λογοδοσία. Η απαγόρευση είναι εύκολη. Το να μάθουμε στα παιδιά πώς να χρησιμοποιούν αποτελεσματικά και με ασφάλεια τα κοινωνικά δίκτυα είναι πιο δύσκολο, γιατί απαιτεί αληθινή ενασχόληση από την πλευρά μας.
