Το διεθνές περιβάλλον τις τελευταίες βδομάδες άλλαξε, όμως δεν άλλαξε τίποτα στη Λωρίδα της Γάζας. Δεκάδες άνθρωποι καθημερινά συνεχίζουν να σκοτώνονται από τον ισραηλινό στρατό και να πεθαίνουν από πείνα. Και τα σχέδια του Ισραήλ για εποικισμό ανατολικά της Ιερουσαλήμ και στη Δυτική Οχθη εξελίσσονται αμετάβλητα.
Η κινητικότητα που διαφάνηκε τις τελευταίες εβδομάδες στην Ευρώπη, με αναγνώριση από πολλά ευρωπαϊκά κράτη του παλαιστινιακού κράτους, και η πρόθεση της Ευρωπαϊκής Ενωσης να αναστείλει μερικώς τη Συμφωνία Σύνδεσης Ε.Ε. – Ισραήλ για θέματα που σχετίζονται με το εμπόριο έδειξαν να εξουδετερώνονται μέσα σε δύο δευτερόλεπτα, την περασμένη Τρίτη, όταν ο Ντόναλντ Τραμπ από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ δήλωνε: «Ανταμοιβή για τη Χαμάς η αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους». Ο πλανητάρχης έκλεινε για μια ακόμη φορά το μάτι στον Μπέντζαμιν Νετανιάχου να συνεχίσει τη γενοκτονία. Να συνεχίσει τον πόλεμο που συναγωνίζεται τις φρικαλεότητες της Χαμάς.
Παρ’ όλα αυτά, κανείς δεν μπορεί να παραγνωρίσει ότι η διεθνής πολιτική σκακιέρα για τα τεκταινόμενα στη Μέση Ανατολή αποκτά νέα δυναμική. Η αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους από τη Βρετανία και τη Γαλλία, δύο μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας με δικαίωμα βέτο, καθιστά τις ΗΠΑ τη μοναδική χώρα μεταξύ του πενταμελούς Συμβουλίου που επιμένει να απορρίπτει την παλαιστινιακή κρατική υπόσταση. Καναδάς και Αυστραλία, που επίσης αναγνώρισαν την ύπαρξη παλαιστινιακού κράτους, ανεβάζουν σε 156 τις χώρες που το έχουν αναγνωρίσει. Και μπορεί αυτό να μη δημιουργεί νέα δεδομένα στο πεδίο, αλλά σηματοδοτεί μια σταδιακή μετατόπιση της διεθνούς κοινότητας, η οποία δείχνει όλο και μεγαλύτερη δυσφορία με την ισραηλινή στρατηγική.
Ομως, η κινητοποίηση του διεθνούς παράγοντα απέχει ακόμη πολύ από δυναμικότητα και αποφασιστικότητα ώστε να σταματήσει τη γενοκτονία. Η δράση πολλών χωρών παραμένει δυσανάλογα μικρή συγκριτικά με τη ρητορική τους, και τραγικά δυσανάλογη με όσα συμβαίνουν στη Γάζα.
Γεννημένος στο Τελ Αβίβ το 1953, ο Γκίντεον Λεβί διακρίθηκε για την υπεράσπιση της ελευθερίας του Τύπου και αναδείχθηκε σε μια από τις πιο ισχυρές φωνές εναντίον της ισραηλινής κατοχής παλαιστινιακών εδαφών και της επαπειλούμενης εθνοκάθαρσης στη Γάζα. Εχει τιμηθεί με κορυφαία δημοσιογραφικά βραβεία, στη χώρα του και διεθνώς.
Η έρευνα της ανεξάρτητης Διεθνούς Επιτροπής Ερευνας του ΟΗΕ, η οποία τις προηγούμενες μέρες ανακοίνωσε ότι υπάρχουν επαρκή στοιχεία για να θεωρηθεί πως το Ισραήλ έχει διαπράξει γενοκτονία κατά των Παλαιστινίων στη Λωρίδα της Γάζας, συγκίνησε αλλά δεν κινητοποίησε ώστε να αναχαιτιστούν τα σχέδια του Ισραήλ. Η κυβέρνηση Νετανιάχου γνωρίζει ότι επί της ουσίας απολαμβάνει ακόμη ασυλία από τη διεθνή κοινότητα, με τις αντιδράσεις να περιορίζονται σε καταδίκη των στρατιωτικών επιχειρήσεων και απειλές.
Οσο, όμως, το Ισραήλ είναι αντιμέτωπο με πρωτίστως συμβολικές κινήσεις, χωρίς άμεσο πρακτικό αντίκτυπο, πολύ δύσκολα θα αλλάξει στάση.
Μόνο εάν είχε να αντιμετωπίσει πραγματικές κυρώσεις, εάν αισθανόταν ότι κόβεται η στρατιωτική βοήθεια, ότι διακόπτονται σχέδια για επενδύσεις, ότι ο Νετανιάχου και οι υπουργοί του αντιμετωπίζονται όντως ως κατηγορούμενοι για εγκλήματα πολέμου και ότι υπάρχει πραγματικός κίνδυνος απομόνωσης και οικονομικού αποκλεισμού, θα αναγκαζόταν να αλλάξει στάση.
Ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου είναι αποφασισμένος να διατηρήσει το Ισραήλ βυθισμένο στον πόλεμο. Αλλωστε αυτό αποτελεί προϋπόθεση πολιτικής επιβίωσής του. Οσο το Ισραήλ είναι σε πόλεμο, αποτρέπει την προσφυγή σε εκλογές, παραμένει στην πρωθυπουργία και επομένως αποφεύγει τη φυλάκισή του. Το πρόσφατο μήνυμα του Νετανιάχου προς τους πολίτες του Ισραήλ, περί «υπερ-Σπάρτης της Μέσης Ανατολής», το περιέγραψε στην ουσία του ο Γιαΐρ Γκολάν. Στην πραγματικότητα, έγραψε ο Γκολάν, ο Νετανιάχου είπε στους Ισραηλινούς πολίτες: «Για να κρατήσω την καρέκλα μου, χρειάζομαι αιώνιο πόλεμο και απομόνωση. Κι εσείς θα θυσιάσετε τη χώρα, την οικονομία, το μέλλον των παιδιών σας και τη σχέση σας με τον κόσμο».
Η βράβευση Την ερχόμενη Τετάρτη 1η Οκτωβρίου, ο δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας θα απονείμει στον διακεκριμένο Ισραηλινό δημοσιογράφο και συγγραφέα Γκίντεον Λεβί το Βραβείο Δημοκρατίας 2025. Η τελετή θα πραγματοποιηθεί στις 18.30, στο Ολύμπια, Δημοτικό Μουσικό Θέατρο «Μαρία Κάλλας».
Ομως οι εξελίξεις στη Λωρίδα της Γάζας δεν επιτρέπουν ανοχή στο εσωτερικό αφήγημα Νετανιάχου. Περισσότεροι από 65.000 άμαχοι έχουν σκοτωθεί, ανάμεσά τους περίπου 20.000 βρέφη και παιδιά και περισσότεροι από 100.000 έχουν τραυματιστεί.
Η επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου του 2023 αποτελεί αδιαμφισβήτητη φρικαλεότητα. Οι δολοφονίες αμάχων, η απαγωγή και η κακοποίηση ανθρώπων κάθε ηλικίας δεν είναι πράξεις «αντίστασης» – είναι εγκλήματα. Ωστόσο, δεν μπορούμε να δεχθούμε ότι η απάντηση σε αυτά τα εγκλήματα μπορεί να είναι η ισοπέδωση της Γάζας και η συλλογική τιμωρία εκατομμυρίων ανθρώπων. Η ανελέητη στρατιωτική επιχείρηση του Ισραήλ δεν συνιστά «δικαίωμα αυτοάμυνας» χωρίς όρια.
Η καταδίκη της τρομοκρατίας δεν μπορεί να συνοδεύεται από σιωπή μπροστά σε μια ανθρωπιστική καταστροφή. Και αντιστρόφως: η στήριξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Παλαιστινίων δεν μπορεί να σημαίνει ανοχή σε εγκλήματα κατά Ισραηλινών αμάχων.
Η ειρήνη, η δικαιοσύνη, η ελπίδα δεν γεννιούνται από τις βόμβες ή τις σφαίρες. Γεννιούνται από τον διάλογο, την ενσυναίσθηση και την κοινή αναγνώριση της ανθρώπινης αξίας.
Η Ιστορία έχει δείξει πως η τυφλή βία γεννά μόνο πόνο και νέο κύκλο βίας.
Η διεθνής κοινότητα έχει πολλούς λόγους, ανθρωπιστικούς, διεθνούς δικαίου, για να στραφεί από τα λόγια στις πράξεις. Δεν γίνεται να ζητάς από το Ισραήλ να σταματήσει τον πόλεμο και ταυτόχρονα να συνεχίζεις να το προμηθεύεις με όπλα και πυρομαχικά.
Αν ο πολιτισμένος κόσμος δεν αντιδράσει έγκαιρα και γενναία, οι σημερινές γενιές θα ντρέπονται, και οι μελλοντικές γενιές θα μιλούν δικαίως για υποκρισία και συνενοχή σε γενοκτονία.
Η σφαγή στη Γάζα πρέπει να σταματήσει… χθες, και σήμερα να ξεκινήσει ο διάλογος για μια δίκαιη πολιτική λύση – μια λύση που θα σέβεται τα εθνικά, πολιτικά και ανθρώπινα δικαιώματα και των δύο λαών. Αλλιώς δεν υπάρχει ελπίδα…
