Περνώντας από την πλατεία Κλαυθμώνος, το βλέμμα μου στάθηκε στο κεντρικό γλυπτό. Είναι η «Εθνική Συμφιλίωση», που τοποθετήθηκε το 1989 όταν δήμαρχος ήταν ο Μιλτιάδης Εβερτ. Ως δήμαρχος ο Εβερτ μέσα σε δύο χρόνια είχε γεμίσει την Αθήνα με γλυπτά. Ο δημόσιος χώρος είχε αποκτήσει τον «Δρομέα» του Βαρώτσου στην Ομόνοια και πολλά ακόμη γλυπτά, ανάμεσά τους και την «Εθνική Συμφιλίωση». Ηταν έργο του γλύπτη Βασίλη Δωρόπουλου, που διάβασα ότι πρόσφατα απεβίωσε. Είχε γεννηθεί το 1942 στην κωμόπολη Μεσοποταμία του νομού Καστοριάς και το αθηναϊκό γλυπτό του τοποθετήθηκε σε περίοπτη και τιμητική θέση.
Ηταν ένα γλυπτό που μπορεί να μην αγαπήθηκε (όπως τα περισσότερα δημόσια γλυπτά στην Αθήνα) αλλά ταυτίζεται με την Κλαυθμώνος εδώ και 36 χρόνια. Εκείνο που με κράτησε στην πλατεία δεν ήταν το γλυπτό το ίδιο, αλλά η κατάσταση που επικρατούσε. Πατούσα σε επιφάνεια που σφράγιζε τη γη και αναρωτήθηκα εάν υπήρχε λόγος.
Βεβαίως, η Κλαυθμώνος ήταν πάντα ένας αμήχανος δημόσιος χώρος και από τότε που κατεδαφίστηκε το υπουργείο Οικονομικών (1939), απέναντι από την οδό Κοραή, απέκτησε και μια αναξιοποίητη αλάνα, που τα πρώτα χρόνια ήταν υπαίθριος χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων.
Στις δεκαετίες του ’50 και του ’60 γέμιζε στη διάρκεια των προεκλογικών εκδηλώσεων. Σκέψεις για ανάπλαση και υπόγειο γκαράζ είχαν διατυπωθεί ήδη από το 1960. Το 1955 κατεδαφίστηκε το νεοκλασικό κτίριο του υπουργείου Εσωτερικών, γωνία με Σταδίου. Το 1942, στο ανοικτό θέατρο που υπήρχε στην πλατεία η Μαρία Κάλλας τραγούδησε την πρώτη της «Τόσκα» και πιο παλιά, στην οδό Δραγατσανίου 6, υπήρχε η περίφημη Ελληνογαλλική Σχολή Αθηνών. Στο βάθος του κήπου υπήρχε σχέδιο ήδη από το 1931 για ανέγερση του Ωδείου Αθηνών, ως «Μέγαρον της Μουσικής», πριν ακόμη κατεδαφιστεί η οικία Αμβροσίου Ράλλη, έργο Κλεάνθη, στην οδό Δραγατσανίου, όπου αργότερα στεγάστηκε η βρετανική πρεσβεία.
Αλλά το θέμα μου είναι η απέραντη σκληρή επιφάνεια της πλατείας, μαζί με τα παραμελημένα κομμάτια του κήπου στο βάθος. Ας γίνει μια στροφή σε αυτήν την πόλη και ας αρχίσουμε να σπάμε τις πλάκες και το τσιμέντο ώστε να αναπνεύσει η γη. Η Κλαυθμώνος, όπως και η Κοτζιά, προσφέρονται. Αχαρες πλατείες, στρωμένες με σκληρά υλικά. Σκέφτομαι την Κλαυθμώνος απέραντο κήπο, φωτισμένο και ασφαλή, με φρέσκο χώμα και δέντρα. Ετσι, δεν θα υπάρχει χώρος ούτε για παραμάγαζα ούτε για «οικολογικά» σπιτάκια.
