Εχει δίκιο η κ. Ντόρα Μπακογιάννη. «Δάσκαλοι, καθηγητές, γιατροί, νοσηλευτές, αστυνομικοί και άλλοι δημόσιοι λειτουργοί αδυνατούν να βρουν σπίτι σε προσιτές τιμές. Αποτέλεσμα είναι οι ειδήσεις ντροπής που βλέπουμε τακτικά, με δασκάλους να ζουν σε κοντέινερ και αστυνομικούς να αναγκάζονται σε παραίτηση» («Καθημερινή», 21.9.2025).
Η πρόταση της πρώην υπουργού είναι να κάνουμε ό,τι και οι άλλοι. «Από τη Φρεγκόνα της Ιταλίας μέχρι το Σανσένσο της Ισπανίας, προσφέρουν σε δημόσιους λειτουργούς δωρεάν στέγαση, ακόμη και οικονομικά κίνητρα για να τους προσελκύσουν και να τους κρατήσουν εκεί για όλη τη χρονιά. Το κόστος για τις τοπικές κοινωνίες με τα υψηλά τουριστικά έσοδα είναι ευκαταφρόνητο. Για παράδειγμα, 5 ευρώ τον μήνα να έδινε ο κάθε επιχειρηματίας στη Σαντορίνη ή στην Κω, δεκάδες γιατροί και αστυνομικοί θα έβρισκαν ένα δωμάτιο να μείνουν».
Βεβαίως στην Ισπανία η τοπική αυτοδιοίκηση δεν δίνει μόνο το χαρτζιλίκι για τη στέγαση. Το κεντρικό κράτος θέτει μόνο το νομοθετικό πλαίσιο (π.χ. απαιτούμενα προσόντα), ορίζει πλαφόν προσλήψεων με δημοσιονομικά κριτήρια και μετά αφήνει τις τοπικές κοινωνίες να προσλάβουν όποιον ή όποια νομίζουν πως είναι καλύτερος/η για τα παιδιά τους. Στη Φινλανδία, με το καλύτερο παγκοσμίως εκπαιδευτικό σύστημα, οι δήμοι προκηρύσσουν τις θέσεις δασκάλων και καθηγητών, αποφασίζουν ποιους θέλουν και υπογράφουν τις συμβάσεις.
Στην Ελλάδα, όπως φοβάται η κ. Μπακογιάννη, «σε περίπτωση που προκύψει ζήτημα αρμοδιότητας από πλευράς τοπικής αυτοδιοίκησης να επιβάλει αυτό το τέλος, οι δήμοι θα μπορούσαν να συνεργαστούν με την κυβέρνηση για να καθορίσουν τόσο το ύψος όσο και την αναλογικότητά του». Με άλλα λόγια, αν οι κάτοικοι π.χ. της Σαντορίνης θέλουν να κάνουν το καλό, πρέπει να ζητήσουν την άδεια του υπουργού και, όταν αυτός ευκαιρήσει να ασχοληθεί, ξέρουμε τι θα γίνει. Θα συσταθούν νομοπαρασκευαστικές επιτροπές. Θα τεθούν «το ύψος και η αναλογικότητα» που θα βολεύουν τη Μύκονο, αλλά δεν θα ταιριάζουν στην Κω. Θα συμπεριληφθούν κάποια νησιά και θα ξεχαστούν άλλα. Ισχυροί παράγοντες θα πιέσουν για τη συμπερίληψη ή μη π.χ. της Πάρου κ.λπ. Την επόμενη χρονιά, στην επικαιροποίηση του καταλόγου, ξανά μανά…
Δεν θα ήταν πιο απλό να εφαρμοστεί «μια τολμηρή μεταρρύθμιση, που ενισχύει την τοπική διαφάνεια και λογοδοσία. Μεταφέρουμε την αρμοδιότητα για τον ΕΝΦΙΑ από το κεντρικό κράτος στους δήμους. Είναι μια μεγάλη θεσμική τομή. Αλλάζει ουσιαστικά την αρχιτεκτονική του κράτους προς όφελος των τοπικών κοινωνιών»; Δεν το λέμε εμείς. Ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης τα έταζε όταν προσπαθούσε να γίνει πρωθυπουργός (15.9.2018).
