«Η Γερμανία και ολόκληρος ο Βορράς δεν έχουν διατρέξει στο παρελθόν τόσο μεγάλο κίνδυνο όσο αυτόν εδώ τώρα, επειδή οι Ρώσοι θα μπορούσαν να αποδειχθούν περισσότερο απειλητικοί από τους Τούρκους. Αντίθετα από τους τελευταίους, δεν αποτραβιούνται στην άγνοιά τους και δεν αποσύρονται μόλις ολοκληρώσουν τις λεηλασίες τους, αλλά αποκτούν όλο και περισσότερες επιστημονικές γνώσεις και εμπειρία σε πολεμικά και κρατικά θέματα, ξεπερνώντας πολλά έθνη σε διπλωματικούς χειρισμούς, και προχωρούν μεθοδικά, εισβάλλοντας ολοένα και περισσότερο στη ζωή μας».
Πρόκειται για απόσπασμα από την αναφορά αξιωματούχου προς τον Βρετανό βασιλιά Γεώργιο Α΄, ο οποίος εκτός από μονάρχης του Ηνωμένου Βασιλείου, ήταν και εκλέκτωρ της Σαξονίας, ως εκ τούτου η επέκταση των Ρώσων υπό τον Μεγάλο Πέτρο στη Βαλτική τού προξενούσε ένα ιδιαίτερο στρες… Η αποστροφή του αξιωματούχου έχει καταγραφεί πριν από 300 χρόνια και βρίθει προκαταλήψεων, ωστόσο θα μπορούσε πολύ εύκολα να έχει γραφεί και για τη σύγχρονη Τουρκία. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν μπορεί, βεβαίως, να παραλληλιστεί με τον Μεγάλο Πέτρο (άλλωστε ο ίδιος προτιμά ως ιστορικό ίνδαλμα τον σουλτάνο Αμπντουλχαμίντ Β΄), ωστόσο η αποστροφή που αφορά την απόκτηση επιστημονικών γνώσεων, τη μεθοδικότητα και τους επιδέξιους διπλωματικούς χειρισμούς, θα μπορούσε άνετα να αξιοποιηθεί αυτολεξεί για την Τουρκία αυτού του πρώτου τετάρτου του 21ου αιώνα.
Φυσικά, οι εγχώριοι «στρουθοκαμηλίζοντες» θα πουν ότι το τουρκολιβυκό μνημόνιο είναι παράτυπο, τα Μπαϊρακτάρ κατασκευάστηκαν ως ανάστροφη μηχανική, πως ο πληθωρισμός κατατρώει τα σωθικά της τουρκικής οικονομίας και ότι σε περίπτωση ελληνοτουρκικής κρίσης, στο τέλος θα μας ξελασπώσουν οι Αμερικανοί. Αν ισχύουν όλα αυτά, τότε για ποιο λόγο οι πόρτες για την Τουρκία είναι ανοιχτές στο Λονδίνο, στο Βερολίνο, στο Παρίσι, στη Ρώμη, στη Μαδρίτη και στις Βρυξέλλες (η Ουάσιγκτον είναι μια άλλη υπόθεση); Απλούστατα, διότι οι Τούρκοι, όπως ωραιότατα το έθετε το 1722 ο Βρετανός αξιωματούχος, «εισβάλλουν ολοένα και περισσότερο στη ζωή μας». Εδώ και αρκετά χρόνια, ήταν απολύτως ορατή και κατανοητή η προσπάθεια της Τουρκίας να αποτελέσει έναν –βολικό για την ίδια– εταίρο της ευρωπαϊκής άμυνας. Τη βιομηχανική και τεχνολογική συνεργασία που, πρακτικά, έχει ήδη εξασφαλιστεί, θα ακολουθήσει –εφόσον συνεχιστεί η σημερινή διαδικασία προσέγγισης– και η στρατιωτική. Και τότε θα διερωτόμαστε και πάλι, πάντα κοιτάζοντας μόνο προς το εσωτερικό ακροατήριο, τι μπορεί να πήγε λάθος. Αποφεύγοντας, ως είθισται, να κοιτάξουμε στον καθρέφτη. Στη χώρα απαιτούνται να γίνουν άλματα, με κύριο εκείνο που θα υπερκεράσει την καθεστηκυία αντίληψη του παθητικού δούναι και λαβείν και θα την αντικαταστήσει με τον ρεαλισμό που μας λείπει.
