Το 2013, ο σεναριογράφος και σκηνοθέτης Τζ. Σ. Τσάντορ γύρισε, σε δικό του σενάριο, την ταινία «All Is Lost», με μοναδικό πρωταγωνιστή έναν σχεδόν βουβό Ρόμπερτ Ρέντφορντ να μάχεται με τα στοιχεία της φύσης. Ο Τσάντορ είχε γνωρίσει τον Ρέντφορντ το 2011 στο κινηματογραφικό φεστιβάλ Sundance. Ο Ρέντφορντ το είχε ιδρύσει το 1978 για να προωθήσει το ανεξάρτητο αμερικανικό σινεμά και σήμερα αποτελεί παγκόσμιο σημείο αναφοράς. Τότε είχε προβληθεί εκεί η εξαιρετική ταινία του Τσάντορ «Margin Call», μυθοπλαστική εκδοχή της οικονομικής κατάρρευσης του 2008. Είχε εντυπωσιάσει τον Ρέντφορντ και όταν ο Τσάντορ του ζήτησε να συμμετάσχει στην επόμενη ταινία του, δέχθηκε.
Ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ πέθανε την περασμένη Τρίτη, στα 89 του, και ο Τσάντορ του αφιέρωσε στους ΝΥΤ μερικές σκέψεις εμπνευσμένες από εκείνη τη συνεργασία τους δώδεκα χρόνια πριν.
«I Once Talked to Robert Redford About What Happens When We Die» είναι ο τίτλος του Guest Essay του Τσάντορ. Παράξενος τίτλος. Ο Τσάντορ μνημονεύει μια στιγμή στα γυρίσματα του «All Is Lost» όπου ο σκηνοθέτης πρέπει να μιλήσει ιδιαιτέρως με τον ηθοποιό του για το γεγονός ότι ο χαρακτήρας που υποδύεται ο τελευταίος έρχεται αντιμέτωπος με τον θάνατο.
Είναι ένας σαραντάρης σκηνοθέτης. Απέναντί του έχει ΤΟΝ Ρόμπερτ Ρέντφορντ. Τι να του πει για τον θάνατο; Δεν θα μας αποκαλύψει πολλά, διότι θυμάται πόσο ο Ρέντφορντ προστάτευε τις ιδιωτικές του στιγμές. Θα πει όμως αυτό:
«Δεν είχε καμία εμμονή με τον θάνατο. Για εκείνον ήταν πολύ απλό. (…) Οταν έπεφτε τη νύχτα να κοιμηθεί, το μόνο που χρειαζόταν να ξέρει ήταν πως είχε δώσει ό,τι μπορούσε για όλα όσα αγαπούσε. Για την αγαπημένη, πολύτιμη οικογένειά του. Για τις εργασίες και τις φιλανθρωπίες, για τις οποίες αγωνιζόταν τόσο σκληρά. Για τους φίλους και την κοινότητά του. Για τα αγαπημένα του ζώα και τον φυσικό κόσμο. Εφόσον έδινες όλα όσα μπορούσες, δεν είχες λόγο να αγωνιάς για ό,τι μπορεί να σε περιμένει στην άλλη πλευρά».
Είναι ένα παράξενο πράγμα αυτό με ορισμένους σταρ του Χόλιγουντ, οι οποίοι είχαν μια αμφίθυμη, και αμφίσημη, σχέση με τη Μέκκα της κινηματογραφικής βιομηχανίας. Κάποιοι, όπως ο Ρέντφορντ, παρέμειναν κανονικοί άνθρωποι. Δεν έγιναν δέσμιοι μιας εικόνας που οι ίδιοι δημιούργησαν, αναπόφευκτα, μέσω της μεγάλης οθόνης. Κι ακόμα: τάχθηκαν σε έναν σκοπό. Ο σκοπός, ως γνωστόν, είναι μια αποστολή που κάποιος θέτει στον εαυτό του αλλά δεν τον αφορά άμεσα, ίσως και καθόλου. Είναι κάτι πάνω και πέρα από τον εαυτό του.
Είναι δύσκολο να βρίσκεσαι κάπου τόσο ψηλά, να είσαι τόσο διάσημος και όμως να παραμένεις κανονικός άνθρωπος και, επιπροσθέτως, να βρίσκεις χώρο μέσα σου για έναν σκοπό που δεν σε αφορά.
Το παράδειγμά του μου θυμίζει την περίπτωση ενός άλλου μεγάλου (ομολογουμένως καλύτερου ηθοποιού από τον Ρέντφορντ), του Πολ Νιούμαν. Ο Νιούμαν ίδρυσε το 1994 στην Ιρλανδία το Burretstown, δωρεάν κατασκήνωση για παιδιά που έχουν περάσει δυνητικά θανατηφόρες ασθένειες.
Το ξέρω διότι, με την ενεργή υποστήριξη της «Φλόγας», του Συλλόγου Γονιών Παιδιών με Νεοπλασματική Ασθένεια στη χώρα μας, βρέθηκε εκεί και η μεγάλη μου κόρη. Και ήταν μια εμπειρία-φυλακτό που την κουβαλάει ακόμα μέσα της: τη βοήθησε να σταθεί στα πόδια της και σήμερα, δύο χρόνια μετά, γράφει τις δικές της ιστορίες.
Είναι δύσκολο να βρίσκεσαι κάπου τόσο ψηλά, να είσαι τόσο διάσημος και όμως να παραμένεις κανονικός άνθρωπος και, επιπροσθέτως, να βρίσκεις χώρο μέσα σου για έναν σκοπό που δεν σε αφορά. Είναι κάτι δύσκολο για τον καθένα μας, πόσο μάλλον για τους λίγους που εύκολα μπορεί να τους καταπιεί η δημόσια εικόνα τους. Ειρωνεία: Ο Ρέντφορντ τιμήθηκε με Οσκαρ σκηνοθεσίας το 1980 για την ταινία «Συνηθισμένοι άνθρωποι».
Στην τελευταία τους συνάντηση, δύο χρόνια πριν, ο Ρέντφορντ είδε έναν Τσάντορ αγχωμένο και απογοητευμένο. Ο Ρέντφορντ τον αγκάλιασε και του είπε: «Μην ανησυχείς, έχεις ακόμα πολλές ιστορίες να αφηγηθείς».
