Κάθε φανατισμός ασκεί ένα είδος τρόμου, τόσο πιο φριχτού όσο υποκινητές του είναι οι «άσπιλοι» των άκρων που δίνουν όρκο πίστης στο αίμα. Εθνική καταστροφή χαρακτηρίστηκε η δολοφονία του Τσάρλι Κερκ στα αμερικανικά ΜΜΕ. Πλήγμα στην ελευθερία του λόγου, σε ό,τι πολύτιμο διαθέτουν όσοι πιστεύουν ακόμη στη δημοκρατία. Οχι απλώς μια απεχθής, ηθικά και πολιτικά απαράδεκτη πράξη, αλλά επιταχυντής δεινών. Oταν οι άνθρωποι χάνουν την ικανότητα να συνδιαλέγονται ειρηνικά και χρησιμοποιούν τη βία ως γρήγορο τρόπο επίλυσης των διαφορών, οι συνέπειες είναι ολέθριες.
Η πολιτική βία βυθίζει τις κοινωνίες στη φρίκη και στον φόβο. Σύμφωνα με μελέτες, αποφεύγεται για μια περίοδο η ελεύθερη έκφραση, η κοινοτική οργάνωση, η υποψηφιότητα για αξιώματα, η εμπλοκή στα κοινά, ακόμη και η ψήφος. «Τα τελευταία 50 χρόνια, μία από τις αξιοσημείωτες κατακτήσεις των φιλελεύθερων δημοκρατιών ήταν να καταστήσουν τον φόβο (της δημόσιας έκφρασης αντιδημοφιλούς άποψης) σχετικά απίθανο… Οι περισσότεροι μπορούσαν να μιλούν χωρίς φόβο. Αυτό τώρα αλλάζει», έγραφε προχθές στην «Κ» ο Γιάσα Μουνκ, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Johns Hopkins.
Εκείνος που κάρφωσε τη σφαίρα στον λαιμό του Τσάρλι Κερκ ίσως πέτυχε αυτό που πολλοί επεδίωκαν: τον πολιτικό πανικό, την όξυνση της πόλωσης με μια χώρα διχασμένη, με πυκνές εκρήξεις ρητορικής μίσους. Για τους ακολούθους του, ο δολοφονηθείς ιδρυτής του Turning Point USA, ο πιο επιδραστικός αντι-woke Αμερικανός ακτιβιστής, ιδρυτής της μεγαλύτερης νεανικής συντηρητικής πλατφόρμας των ΗΠΑ, με παραρτήματα σε 850 πανεπιστημιουπόλεις, δεινός ρήτορας και ακραίος, προκλητικός δημαγωγός, ισχυρός άσος στο μανίκι του Τραμπ, είναι μάρτυρας. Για τους ακραίους αντιπάλους του, ήταν ο ίδιος «υπαίτιος» για το φρικαλέο τέλος του. Η δολοφονία του καθιστά πράγματι την επόμενη πράξη βίας πιθανότερη, σε μια χώρα με περισσότερα όπλα από ανθρώπους, δέκα μαζικούς πυροβολισμούς την εβδομάδα και τουλάχιστον οκτώ δολοφονίες με πολιτικά κίνητρα και δράστες εκατέρωθεν των πλευρών, μόνο μέσα στο 2025.
Πολλοί στα κοινωνικά δίκτυα δείχνουν να ανασκουμπώνονται για εκδίκηση μέσα σε ένα κλίμα πολεμικής φρενίτιδας και λεκτικών λιθοβολισμών. Ενώ τα αντίπαλα ιδεολογικά στρατόπεδα επιδίδονται σε σφοδρές αλληλοκατηγορίες για την άνοδο της πολιτικής βίας στις ΗΠΑ – σύμφωνα με μελέτη του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών των ΗΠΑ (CSIS), ο αριθμός των επιθέσεων κατά αιρετών αξιωματούχων, πολιτικών υποψηφίων, στελεχών πολιτικών κομμάτων και πολιτικών εργαζομένων τα τελευταία πέντε χρόνια είναι τριπλάσιος εκείνου των προηγούμενων 25 ετών.
Δολοφονία Τσάρλι Κερκ και φόβοι για παγίωση της πολιτικής επιθετικότητας ως νέας σκοτεινής κανονικότητας.
Και σε ένα συγκρουσιακό πολιτικό περιβάλλον, μια δολοφονία με ισχυρό πολιτικό αντίκτυπο είναι πιθανό να ανοίξει διόδους στην αυταρχική εκτροπή, στο κυνήγι μαγισσών, σε μια σπείρα διώξεων, αποκλεισμών και καχυποψίας. Πλήττει τη δημοκρατία σε δευτερόλεπτα. Φανατίζει. Ηρωποιεί. Εξιδανικεύει τη βία ως εργαλείο επικυριαρχίας και αντιποίνων.
Η εύκολα και ανέξοδα, διαδικτυακά εκδηλούμενη, κοινωνικο-πολιτική επιθετικότητα εγκαθίσταται στον κόσμο ως μια ολοένα και πιο σκοτεινή κανονικότητα. Σε πολλές άκρες της γης περισσεύουν οι βαρβαρότητες, οι εκφοβισμοί, οι ακρότητες. Οι κρίσεις πληθαίνουν, οι πολλαπλές αβεβαιότητες βαθαίνουν, η αδυναμία να τερματιστούν τα σφαγεία σε Μέση Ανατολή και Ουκρανία κορυφώνουν την παγκόσμια απαισιοδοξία. Το μέλλον των διεθνών σχέσεων δεν μπορεί πλέον να συζητηθεί χωρίς τη χρήση φράσεων όπως τρίτος παγκόσμιος πόλεμος, εποχή του χάους, κατάρρευση μιας διεθνούς κοινότητας που λειτουργούσε βάσει κανόνων, αποτυχία της συστημικής τάξης, διάλυση της Δύσης.
Περισσότερες οι διαιρέσεις από τις συναινέσεις και συμφωνίες. Εκφυλισμός καθεστώτων σε κράτη αυταρχικά με δημοκρατικό προκάλυμμα: στημένες εκλογές στη θέση των νόμιμων, εξαγορασμένοι δικαστές στη θέση των ανεξάρτητων λειτουργών, προπαγανδιστές στη θέση αξιόπιστων απασχολούμενων στον Τύπο.
Ιδέες που άλλοτε γοήτευαν μόνο περιθωριακές ομάδες, εμφανίζονται σήμερα κυρίαρχες. Εκείνο που κάποτε χαρακτήριζε μόνο συγκεκριμένα τμήματα της κοινωνίας, ροπή στη μισαλλοδοξία, στον δογματισμό, στην άρνηση της πραγματικότητας, σήμερα διαπερνά όλο και ευρύτερα στρώματα, τα οποία, θωρακισμένα μέσα στις ψηφιακές τους θερμές κοινότητες, αρνούνται το διαλέγεσθαι, που θεμελίωσε και κινεί τον κόσμο. Είναι μετατοπίσεις οι οποίες οικοδομούν μια νέα πραγματικότητα: εκείνη των όλο και περισσότερων προθύμων να υποστηρίξουν ή να δικαιολογήσουν την πολιτική βία.
