Ποια είναι η μεσαία τάξη; Ερώτημα διαρκές και επαναλαμβανόμενο. Παραδοσιακά, στη χώρα μας, περιλαμβάνει τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες, τους αυτοαπασχολούμενους, τους δημόσιους υπαλλήλους, τα στελέχη του ιδιωτικού τομέα και τους επιστήμονες, όπως γιατροί, δικηγόροι και μηχανικοί («Κ» 1/9). Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ και τη Eurostat, η μεσαία τάξη δεν έχει το ίδιο μέγεθος και δύναμη σε όλες τις χώρες και γι’ αυτό σε ευρεία κλίμακα θεωρούνται τα νοικοκυριά που έχουν ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα μεταξύ 75% και 200% του μέσου εισοδήματος της χώρας. Στην Ελλάδα, το κατώφλι της μεσαίας τάξης υπολογίζεται στις 10.000 ευρώ, ενώ το ανώτερο όριο είναι μεταξύ 22.000 και 24.000 ευρώ, ετησίως, ανά άτομο.
Φτωχότερη και με υψηλότερη φορολογική πίεση απ’ ό,τι σε άλλα κράτη της Ε.Ε., δεν παύει, όμως, να είναι η «ραχοκοκαλιά της κοινωνίας μας», όπως λένε οι αμήχανες πολιτικές καταγραφές.
Αυτή η «ραχοκοκαλιά», λοιπόν, αναγκάζεται να δίνει φακελάκια στους γιατρούς για να έχει καλύτερη περίθαλψη, να χρησιμοποιεί λεωφορεία και ΜΜΜ από τα οποία δεν ξέρει αν θα βγει σώα και αβλαβής, να μην μπορεί να βγάλει τον μήνα οικονομικά (σε έρευνα, το 66% των ερωτώμενων δήλωσε ότι το εισόδημα αρκεί για τρεις από τις τέσσερις εβδομάδες), αλλά και να προσπαθεί να βρει τρόπους να διαφύγει τη φορολογία, να αρέσκεται στο βόλεμα, να μη λέει «όχι» στην παραοικονομία. Αντιφατικές οι αναφορές, αλληλοσυγκρουόμενες. Γιατί και ο ασθενής και ο γιατρός ανήκουν, υποθετικά, στη μεσαία τάξη. Οπως και ένας συνεπής πολίτης και ένας φοροφυγάς.
Ποιος είναι ο συνεκτικός ιστός; Μόνον η αγωνία και ο φόβος; Για το πορτοφόλι που αδειάζει ταχύτατα, για την έκθεση στους φονικούς δρόμους, για την υγεία που εύχεται να μην κλονιστεί και χρειαστεί νοσηλεία; Πώς προχωράει μια χώρα όταν η «ραχοκοκαλιά της» έχει στραβώσει; Οταν λείπει η αισιοδοξία; Οταν χάνεται η εμπιστοσύνη τόσο στις καθημερινές ρουτίνες όσο και στις θεσμικές ρυθμίσεις;
Και όμως προχωράει. Κουτσαίνοντας, γέρνοντας, αγκομαχώντας, στραβοπατώντας. Με συλλογικές προσπάθειες και σκληρή δουλειά, όπως σε μια πολυσυλλεκτική ομάδα μπάσκετ· με υποδείγματα αλληλεγγύης, όπως οι είκοσι Ελληνες πυροσβέστες που τιμήθηκαν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο γιατί βοήθησαν στις πυρκαγιές της Ισπανίας. Πολύ ή λίγο; Δεν υπάρχει τέτοιο μέτρο. Μπορεί να μοιάζει με πρόσκαιρη ανακούφιση στην πάσχουσα ραχοκοκαλιά, αλλά επιδρά μακροπρόθεσμα.
