Ανατρέχοντας συχνά σε σελίδες του Τύπου των περασμένων δεκαετιών, ολοένα και συχνότερα διαπιστώνω ότι όσα προκαλούν την προσοχή μου δεν θα τα έβρισκα στις σελίδες των σύγχρονων εφημερίδων. Θα ήταν σπάνιο, π.χ., να διαβάσει κανείς σήμερα επιφυλλίδες εκτός της γενικώς νοούμενης επικαιρότητας ή ακόμη πιο δύσκολο θα ήταν να εντοπίσει το «ημερολόγιο» της πόλης, τι συμβαίνει δηλαδή στην πόλη όπου μια εφημερίδα εκδίδεται.
Εχει σαφώς αλλάξει η φύση του Τύπου και η αλλαγή στη διάχυση της πληροφόρησης έχει μεταβάλει τη θεματογραφία αλλά και τον τρόπο προβολής των εφήμερων γεγονότων. Αυτά όμως τα εφήμερα, που με τη σημερινή λογική τα εντοπίζει κανείς στο χάος του Διαδικτύου, σηματοδοτούν για τον αυριανό ερευνητή το αλάτι και το πιπέρι της ζωής. Είναι τόσο δραματική η διαφορά για το τι συνιστά επικαιρότητα ή τι συνιστά μια πληροφορία άξια να δημοσιευτεί, ώστε η σύγκριση ακόμη και με τη δεκαετία του 2000 να αποκαλύπτει ένα εντελώς διαφορετικό τοπίο.
Στη δική μας εποχή, η μετατόπιση του άξονα στην ανθρωπολογικού ενδιαφέροντος παρουσίαση κοινωνικών θεμάτων, με έμφαση στη συλλογή απόψεων από πολίτες ή «ειδικούς», έχει γεννήσει έναν χάρτη ατέρμονης φλυαρίας. Εχει χωρίς αμφιβολία την αξία του η μαρτυρία ή η πρωτογενής αφήγηση. Αλλά, τις πιο πολλές φορές, η ουσία περιορίζεται στις πρώτες 50 λέξεις.
Στη δική μας εποχή, η ατομική άποψη, και κατ’ επέκταση ο ατομικός ευδαιμονισμός, η ατομική πάλη στις νευρώσεις της κοινωνίας, η «ενδιαφέρουσα προσωπική ματιά», δείχνουν να υπερτερούν στη δημοσιογραφική ανάδειξη των θεμάτων και να επισκιάζουν ακόμη και την προσωπική άποψη του δημοσιογράφου. Η δική μας εποχή εκθειάζει την ατομικότητα, ανεξαρτήτως ειδικού βάρους ή αντικειμενικής αξίας, με αποτέλεσμα το άνευ σημασίας να συμπλέει με το εξαιρετικά σημαντικό. Δεν νοείται θέμα στον Τύπο ή στην τηλεόραση χωρίς τη συλλογή απόψεων, χωρίς αυτό να είναι πάντα απαραίτητο. Γεννιέται λίγο λίγο μια γενικευμένη απάθεια απέναντι στον καταιγισμό των ανερμάτιστων προσωπικών αφηγήσεων.
Αυτό το φαινόμενο της υπεραξίας στην ασημαντότητα, όπου όλοι έχουν φωνή, ώστε στο τέλος να μην ακούγεται παρά ένας βόμβος, θα αναγκαστούμε να το υπομείνουμε. Προφανώς, το φαινόμενο θα ενταθεί έως ότου το κριτήριο αξιολόγησης να αμβλυνθεί ακόμη περισσότερο. Ολα όμως κάνουν κύκλους και ο κορεσμός έχει συνήθως αντίδοτα. Οχι πάντα τα αναμενόμενα.
