Το γλυκό φθινόπωρο του 2003 οι τελευταίοι σημιτοφύλακες, δηλαδή οι σκληροί οπαδοί του Κώστα Σημίτη, πίστευαν ότι ο τότε πρωθυπουργός θα μπορούσε να αλλάξει το κλίμα. Οι δημοσκοπήσεις έδειχναν το ΠΑΣΟΚ να υπολείπεται οκτώ μονάδες της Ν.Δ. του Κώστα Καραμανλή. Το κόμμα έκλεινε δέκα χρόνια στην εξουσία και αναζητούσε ένα «νέο όραμα» μετά την ΟΝΕ και το ευρώ, που είχε κυκλοφορήσει σε φυσική μορφή μόλις πριν από ενάμιση χρόνο και είχε συνοδευτεί από μεγάλες γκρίνιες στα κανάλια επειδή ο μαϊντανός στη λαϊκή από 50 δραχμές πέταξε στα 50 λεπτά.
Ο Σημίτης αποφάσισε να θέσει ως εθνικό στόχο τη σύγκλιση της Ελλάδας με τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ενωσης και παρουσίασε τη «Χάρτα Σύγκλισης». Επειτα από πρόσφατες ανασκαφές στο αρχείο μου ανακάλυψα ένα αντίγραφο της «Χάρτας», που εν πολλοίς είχε συντάξει ο τότε υπουργός Οικονομικών Νίκος Χριστοδουλάκης υπό τη διακριτική εποπτεία του Νίκου Θέμελη. Το 103 σελίδων κείμενο αρχίζει με τη φράση: «Στόχος της “Χάρτας Σύγκλισης” είναι να δώσει σάρκα και οστά στο όραμα της επόμενης τετραετίας, την επιτάχυνση της οικονομικής και κοινωνικής σύγκλισης της Ελλάδας με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, οριοθετώντας μετρήσιμους στόχους και συγκεκριμένες πολιτικές επίτευξής τους». Η «Χάρτα» συνοδεύτηκε από ένα «πακέτο ΔΕΘ» που ήταν αρκετά γενναιόδωρο, καθώς βρισκόμασταν σε προεκλογική περίοδο.
Από τον εθνικό στόχο του Σημίτη με τη «Χάρτα Σύγκλισης» το 2003, στη «σύγκλιση με την Ευρώπη» του Μητσοτάκη.
Οι αναμνήσεις αυτές ήλθαν στον νου, καθώς ο Κυριάκος Μητσοτάκης πρόκειται να μιλήσει στη ΔΕΘ για τη «σύγκλιση με την Ευρώπη». Οι ομοιότητες δεν αφορούν τα όνειρα θερινής νυκτός ορισμένων για μια εν κινήσει διαδοχή του Μητσοτάκη. Αφορούν την ουσία του θέματος. Εκείνο που προκαλεί εντύπωση είναι η κυκλικότητα της Ιστορίας και ότι, θέλουμε δεν θέλουμε, μας συγκινεί ή όχι η λέξη, στόχος άλλος από τη σύγκλιση δεν υπάρχει. Θλίψη ωστόσο προκαλούν όσα ακολούθησαν αργότερα, ο παλαιοκομματισμός, η αφασία, η αμεριμνησία, ο πολιτικός επαρχιωτισμός, ο κομπογιαννιτισμός και τελικά η κρίση, η ταπείνωση, ο διχασμός, η εξάντληση και η διάλυση κάθε πίστης στο συλλογικό μέλλον που, παρά την επιστροφή του ορθολογισμού των τελευταίων ετών, σέρνεται ακόμα στη σκέψη όσων ζήσαμε αυτή τη θλιβερή και απωθητική περίοδο. Ακούμε σήμερα για σύγκλιση και κουνάμε το κεφάλι μας σκεπτόμενοι τι ακολούθησε την προηγούμενη φορά που το ακούσαμε.
Η σύγκλιση του Σημίτη στηριζόταν εν μέρει στο λεγόμενο «μέρισμα ειρήνης». Πίστευε ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να λύσει το Κυπριακό και τα ελληνοτουρκικά και να μειώσει τις αμυντικές δαπάνες στο 3% του ΑΕΠ (από 4,5%). Είκοσι δύο χρόνια μετά, ίδια προβλήματα, ίδιοι στόχοι, ίδια «οράματα». Αραγε θα μιλάμε για σύγκλιση και το 2050;
